Έχει εφεδρεία ο Ελληνικός Στρατός; ΟΧΙ απαντά βουλευτής μέσω ερώτησής του προς το ΥΠΕΘΑ

Γράφει ο Π. Καρβουνόπουλος

Το θέμα της εφεδρείας στην Ελλάδα και κυρίως της αξιοποίησής της είναι τεράστιο και θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι είναι και παραμελημένο. Τα όσα γίνονται στο χώρο των ΕΔ με τις περικοπές και τις συνέπειές τους δεν έχουν επιτρέψει να γίνει ένας σχεδιασμός από την αρχή που θα οδηγεί στην καλύτερη αξιοποίησή της.

Τα όσα αναφέρει σε ερώτησή του ο βουλευτής και επικεφαλής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Νίκος Νικολόπουλος είναι ανησυχητικά. Ο κ.Νικολόπουλος υποστηρίζει ότι “στην ουσία, ο Ελληνικός Στρατός δεν έχει εφεδρεία”. Τα στοιχεία που παραθέτει δυστυχώς δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

Τι γράφει στην ερώτησή του:

“Μετεξέλιξη του συστήματος εφεδρείας στο Στρατό”

Οι περισσότεροι έφεδροι δεν καλούνται ποτέ για μετεκπαίδευση. Κι όσοι καλούνται, σε ποσοστό 50-80% δεν ανταποκρίνονται στην πρόσκληση. Στην ουσία, δηλαδή, ο Ελληνικός Στρατός δεν έχει εφεδρεία.

Με αυτές τις ανησυχητικές διαπιστώσεις ο Αχαιός Πρόεδρος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος και Ανεξάρτητος Βουλευτής Αχαΐας Νίκος Νικολόπουλος κατέθεσε ερώτηση προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο.

Ο Νίκος Νικολόπουλος με την παρέμβαση του, υποδηλώνει την έγνοια του για το αξιόμαχο των Ενόπλων μας Δυνάμεων, σε μια περίοδο γενικότερης αστάθειας όπου συνεχώς μεταβάλλονται οι γεωστρατηγικές πολιτικές στην ευρύτερη περιοχή μας.

Ο Ανεξάρτητος Βουλευτής, ειδικότερα επισημαίνει ότι η Ελλάδα οφείλει να μελετήσει τα διάφορα συστήματα εφεδρείας στο εξωτερικό και δη τα πιο γνωστα και πετυχημένα της Φιλανδίας, της Ελβετίας της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ. Μάλιστα, προχωράει και σε ανάλυση του τρόπου λειτουργίας αυτών των αποδοτικών συστημάτων εφεδρείας και στην ουσία καλεί τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο να ενστερνισθεί το περιεχόμενο τους και με τις αναγκαίες παραλλαγές τους και προσαρμογές, να εφαρμόσει ένα αποτελεσμαικό σύστημα εφεδρείας και στο Ελληνικό Στράτευμα.

Το πλήρες περιεχόμενο της ερώτησης του Νίκου Νικολόπουλου είναι το ακόλουθο:

Είναι πια ευρέως γνωστά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ένοπλες Δυνάμεις κι ο Στρατός Ξηράς επί τουλάχιστον 20 χρόνια, με τα τελευταία 6 έτη να είναι σχεδόν κρίσιμα ακόμη και για τη βιωσιμότητα του στρατεύματος.

Το κυριότερο αναμφισβήτητα είναι το θέμα του έμψυχου δυναμικού στο Στρατό Ξηράς, όπου μια σειρά παραγόντων έχει ευνοήσει μια κατάσταση η οποία τον έχει αποψιλώσει συνολικά τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.

Λύσεις υπάρχουν και δεν χρειάζεται να «ανακαλύψουμε τον τροχό». Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας πρέπει ωστόσο να αξιοποιήσει τις εμπειρίες άλλων δημοκρατικών δυτικών χωρών, οι οποίες εφαρμόζουν εδώ και δεκαετίες λύσεις ουσίας που οδήγησαν στην πρόοδο και αναζωογόνηση των Στρατών τους.

Μία κεντρική και άκρως αποτελεσματική λύση είναι η μετεξέλιξη του συστήματος εφεδρείας στο Στρατό Ξηράς, έτσι ώστε οι ένοπλες δυνάμεις μας να ωφεληθούν από τις υπηρεσίες πολιτών οι οποίοι εθελοντικά θα ήθελαν να ενταχθούν στις τάξεις του Ελληνικού Εφεδρικού Στρατού. 

Σκεφθείτε απλά τις ειδικότητες και τα επαγγελματικά προσόντα που θα αποκτούσε το Στράτευμα μας εάν επιτρεπόταν η εθελοντική κατάταξη εφέδρων σε ένα νέο σχηματισμό Εφεδρείας. Σκεφθείτε επίσης τα πλεονεκτήματα για τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, οι οποίες θα επανακτούσαν έμψυχη παρουσία σε κάθε νομό της χώρας και μάλιστα με καταρτισμένο προσωπικό που εθελοντικά θα προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Πατρίδα.

Με το σημερινό σύστημα εφεδρείας, ο Ελληνικός Στρατός εντάσσει τους στρατεύσιμούς του, μετά την απόλυσή τους, σε μονάδες επιστράτευσης με σκοπό την συμπλήρωση της προβλεπόμενης δύναμης εν καιρώ πολέμου. Τους εφέδρους κανονικά πρέπει να τους καλεί σε μετεκπαίδευση τουλάχιστον 1 φορά κάθε 5 χρόνια για μετεκπαίδευση. Δυστυχώς στην πράξη καλούνται ελάχιστοι, ενώ οι περισσότεροι έφεδροι δεν καλούνται ποτέ. Αποτέλεσμα είναι η απειροελάχιστη και αποσπασματική εκπαίδευση ελαχίστων εφέδρων και συνεπώς η ακαταλληλότητά τους όταν θα χρειαστεί.

Επιπλέον το υπάρχον σύστημα έχει το τεράστιο πρόβλημα ότι οι έφεδροι όταν καλούνται δεν εντάσσονται σε μονάδες με άτομα που ήδη γνωρίζουν με αποτέλεσμα οι επιστρατευόμενες μονάδες να μην έχουν συνοχή γεγονός πολύ σημαντικό για τέτοιου είδους σχηματισμούς. Δεν πρέπει επίσης να υποβαθμίζεται το γεγονός ότι πολλοί αντιδρούν στην επιστράτευση καθότι αυτή δεν είναι εθελοντική, δημιουργώντας προβλήματα στην συνοχή των μονάδων, αλλά και άλλες νομικού τύπου προεκτάσεις.

Το κυριότερο μειονέκτημα του σημερινού συστήματος είναι όμως ότι μεγάλος αριθμός εφέδρων δεν λαμβάνει καν μέρος στις μετεκπαιδεύσεις με αποτέλεσμα σε κάθε κλήση εφέδρων ένα ποσοστό 50-80% να μην παρουσιάζεται στις μονάδες. Αποτέλεσμα είναι να μην εκπαιδεύεται σημαντικός αριθμός ατόμων. Στην πράξη δηλαδή ο Ελληνικός Στρατός δεν έχει Εφεδρεία.   

Τι μπορεί να γίνει

Υπάρχουν διάφορα συστήματα διαχείρισης της εφεδρείας στο εξωτερικό. Τα πιο γνωστά είναι της Ελβετίας, της Φιλανδίας, των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας.

Πιο κοντά στην περίπτωση μας ωστόσο είναι η Ελβετία και η Φινλανδία με την δεύτερη να είναι η πιο ενδεδειγμένη λόγω πληθυσμού, αντίστοιχων απειλών ασφαλείας που αντιμετωπίζει, αλλά και λόγω της δύσκολης «γεωγραφίας» με πολλά νησιά όπως κι η Ελλάδα.

Ελβετία

Ο Ελβετικός στρατός δεν έχει εμπλακεί σε πόλεμο από το 1505, όμως παραμένει ένας από τους πιο αξιόμαχους στρατούς. Το 70% της δύναμής τους είναι έφεδροι με θητεία 9 μηνών για τους οπλίτες και 12 για τους αξιωματικούς. Μετά την απόλυσή τους και μέχρι την ηλικία των 45 καλούνται 1 μήνα κάθε έτος για εκπαίδευση. 

Εκεί θα περάσουν μια εκπαίδευση πάνω στο Όπλο- Σώμα τους, στην βασική τακτική οπλίτη και θα λάβουν μέρος σε ΤΑΜΣ. Οι βαθμοφόροι καλούνται να περάσουν δοκιμασίες (αθλητικές, πνευματικές και ψυχολογικές) για να προαχθούν μέχρι το βαθμό του ανθυπασπιστή οι υπαξιωματικοί και μέχρι το βαθμό του αντισυνταγματάρχη οι αξιωματικοί.

Οι έφεδροι καλούνται να παρουσιαστούν σε μονάδες όπου είχαν υπηρετήσει με αποτέλεσμα να γνωρίζονται οι έφεδροι μεταξύ τους. Σε περίπτωση που ο έφεδρος δεν παρουσιαστεί καταδικάζεται σε ποινή φυλάκισης. Επίσης το κόστος της Άμυνας είναι κάτω του 2% του ετήσιου προϋπολογισμού της χώρας παρόλο το υψηλό ποσοστό κλήσης εφέδρων και τις αγορές σύγχρονου υλικού.

Φινλανδία

Η Φιλανδία έχει θητεία έως και 12 μήνες (6 μήνες οι τυφεκιοφόροι, 9 για οπλίτες με ειδικότητα και 12 για έφεδρους υπαξιωματικούς και αξιωματικούς). Μετά την απόλυση υπάρχουν 2 ειδών εφεδρείες. Η μία είναι η κλασσική που ισχύει και στον Ελληνικό Στρατό όπου καλούνται οι έφεδροι για μια βδομάδα κάθε 3-7 χρόνια.

Η δεύτερη όμως είναι η εθελοντική εφεδρεία, όπου οι έφεδροι γίνονται μέλη σχηματισμών εφέδρων οι οποίοι ανήκουν στο Φινλανδικό ΓΕΣ. Κάθε περιοχή έχει το δικό της σχηματισμό Εφέδρων, όπου κατατάσσονται εθελοντικά έφεδροι με σκοπό την συνέχιση της εκπαίδευσής τους.

Οι συγκεκριμένοι έφεδροι καλούνται ένα Σαββατοκύριακο το μήνα να λάβουν μέρος σε εκπαίδευση και να συμμετέχουν σε μια εβδομαδιαία ΤΑΜΣ μια φορά το εξάμηνο. Είναι οργανωμένοι σε Πεζικό και Καταδρομείς και οι μονάδες τους κυμαίνονται από επίπεδο διμοιρίας μέχρι και τάγματος, ανάλογα το πληθυσμό της περιοχής. 

Σε περίπτωση επιστράτευσης οι εθελοντές έφεδροι θα κληθούν με διμοιρίες στελεχωμένες βάσει του τοπικού σχηματισμού στον οποίο ανήκουν και συνεπώς θα υπηρετήσουν με τα άτομα με τα οποία εκπαιδεύτηκαν και γνωρίζουν. Στη Φινλανδία μάλιστα οι έφεδροι μπορούν εφόσον το επιθυμούν να λάβουν μέρος σε Ειρηνευτικές Αποστολές, ενώ προάγονται οι υπαξιωματικοί μέχρι το βαθμό του Αρχιλοχία και οι Αξιωματικοί μέχρι το βαθμό του Ταγματάρχη.   

Το μοντέλο εφεδρείας της Φινλανδίας παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την  Ελλάδα και θα ήταν σκόπιμο να εξετασθεί εις βάθος από την ηγεσία του Υπουργείου, αλλά και του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Στην περίπτωση μας, οι εθελοντές έφεδροι μπορούν να εντάσσονται σε μονάδες εφέδρων ανά νομό και έτσι να υπηρετούν μαζί.

Για τους μη εθελοντές εφέδρους μπορεί να ισχύει παράλληλα και το υπάρχον σύστημα.

Το ΓΕΣ πρέπει να εξετάσει την αναδιοργάνωση και μετεξέλιξη της ΔΕΠΑΘΑ, έτσι ώστε να ιδρυθούν μονάδες εφέδρων πεζικού και καταδρομών σε κάθε νομό, όπου εθελοντικά θα κατατάσσονται οι ενδιαφερόμενοι κατόπιν διαδικασίας αυστηρής επιλογής (σε συνεργασία με τη Στρατολογία). 

Οι εθελοντές έφεδροι στρατιώτες θα λαμβάνουν βασική εκπαίδευση και θα καλούνται για εκπαίδευση και υπηρεσία σε προκαθορισμένες ημερομηνίες όπως ενδεικτικώς ένα σαββατοκύριακο το μήνα καιμια εβδομάδα το έτος (για άσκηση)  . Κατά συνέπεια θα έχουν σε καιρό ειρήνης υποχρεώσεις υπηρεσίας περίπου 30 ημέρες ανά έτος. Φυσικά σε περιπτώσεις επιστράτευσης ή εκτάκτων αναγκών θα καλούνται επιπλέον του ανωτέρω χρονικού αναφερομένου διαστήματος υπηρεσίας. 

Όλη η λειτουργία και Διοίκηση των Σχηματισμών Εφεδρείας θα γίνεται υπό του ΓΕΣ. Η δραστηριότητα τους δεν θα πρέπει να είναι μόνο σε θέματα μάχης, αλλά παράλληλα σε εκπαίδευση ειδικότητας, καθώς επίσης εκμάθησης μεθόδων πυροπροστασίας, έρευνας και διάσωσης εκτάκτων καταστάσεων όπως σεισμοί, πλημμύρες κτλ.

Βλέπουμε λοιπόν ότι ο σκοπός της δημιουργίας μιας αληθινής Εφεδρείας Στρατού δεν είναι μόνο στρατιωτικός, αλλά συνάμα βαθειά κοινωνικός, αφού για παράδειγμα μόνο από την παρουσία της Εφεδρείας σε ΣΤΕΚ (σημείο ταχτικού έλεγχου κίνησης) ανά νομό θα μειώνονταν οι πυρκαγιές κατά τουλάχιστον 80% κάθε χρόνο. Όπως επίσης η περιπολίες στους ορεινούς όγκους σε κάθε νομό της χώρας θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά την καθημερινότητα των ανθρώπων που επέλεξαν να ζουν εκεί, να δουλεύουν τη γη, να μεγαλώσουν τα παιδιά τους και να κρατούν ζωντανή την ύπαιθρο της χώρας μας.

Σε περίπτωση δε επιστράτευσης οι σχηματισμοί εφεδρείας θα καλούνται να υπηρετήσουν κανονικά ως ακέραιες μονάδες του Στρατού. Έχοντας λάβει μια κοινή και συνεχή εκπαίδευση και λόγω της στελέχωσης με άτομα που γνωρίζονται μεταξύ τους θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν επιτυχώς στις ανάγκες του σύγχρονου πεδίου της μάχης, αλλά και των υποστηρικτικών καθηκόντων τους, όπως είναι οι έκτακτες ανάγκες σε αρωγή άλλων φορέων όπως λ.χ. την  Πυροσβεστική Υπηρεσία.

 Με αυτό τον τρόπο το ΓΕΣ θα μπορέσει να έχει μια μάχιμη εφεδρεία άμεσης αντίδρασης με υψηλό δείκτη εκπαίδευσης και ηθικού. Ας αφήσουμε λοιπόν την κοινωνία να μιλήσει κι όσοι πολίτες κάτω των 50 ετών, άνδρες ή γυναίκες υγιείς, εθελοντικά θέλουν να δεσμευθούν και να ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ στην Πατρίδα, ας τους αφήσει η τελευταία να το κάνουν!

Στους εφέδρους εθελοντές στρατιώτες, άνδρες και γυναίκες, το Γενικό Επιτελείο Στρατού ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς τους οφείλει να τους προσφέρει για όσο διάστημα είναι έφεδροι:

Παροχή στολών & εξοπλισμού

Διατροφή και διαμονή τις ημέρες υπηρεσίας και εκπαίδευσης τους

Ορισμένου τύπου φοροαπαλλαγές, όπως π.χ. υψηλότερο αφορολόγητο όριο.

Μοριοδότηση σε διαγωνισμούς πρόσληψης στο Δημόσιο και ιδιαιτέρως σε Στρατό, Αστυνομία, Πυροσβεστική.

Ειδικές άδειες για τη συμμετοχή τους σε εκπαιδεύσεις, ασκήσεις και άλλες αποστολές, στην περίπτωση που οι έφεδροι είναι υπάλληλοι του Δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα

Δυνατότητα χρήσης των στρατιωτικών πρατηρίων

Αναγνώριση τους ως στρατιωτικό προσωπικό (Εφεδρείας)

Πλήρη υγειονομική περίθαλψη σε στρατιωτικά νοσοκομεία

Εξέλιξη προαγωγών για τους οπλίτες έως το βαθμό του Ανθυπασπιστή και για τους αξιωματικούς έως το βαθμό του Ταγματάρχη.

 Για να ενταχθούν στις τάξεις της Εφεδρείας Στρατού, οι υποψήφιοι εθελοντές θα πρέπει να περάσουν μία σειρά αυστηρών προϋποθέσεων υγείας, ποινικού μητρώου κτλ, πάντα υπό την αιγίδα του Γενικού Επιτελείου Στρατού, υπό του οποίου άλλωστε θα τελεί ο Σχηματισμός αυτός. 

Οι Υποψήφιοι θα πρέπει να είναι έως 50 ετών, να έχουν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και αφού επιλεγούν θα υπογράφουν 5ετές συμβόλαιο. Σε περίπτωση μη παρουσίασης στην μονάδα αδικαιολογήτως ή σε κάθε περίπτωση που δεν τηρούνται οι όροι του συμβολαίου, ο έφεδρος θα πρέπει να υφίσταται τις κυρώσεις όπως προβλέπονται και για τους στρατιώτες του τακτικού στρατού.

 Πρέπει να σημειωθεί ότι βάσει μελετών του Φιλανδικού Στρατού (όπως επίσης του Αμερικάνικου και του Βρετανικού Στρατού), ο θεσμός των εφέδρων είναι ο πιο οικονομικός, ενώ με τη σωστή εκπαίδευση και την οργάνωση σε μονάδες όπου τα μέλη λαμβάνουν καλή και συστηματική εκπαίδευση, τότε μπορούν να συγκριθούν ακόμη και με τα μόνιμα στελέχη.

 Βάσει των μελετών αυτών, η επιβάρυνση των εφέδρων στον ετήσιο προϋπολογισμό της Άμυνας είναι πολύ μικρός (1,3% για την Βρετανία και λιγότερο από 1% για την Φιλανδία). Στην Ελλάδα αν ακολουθήσουμε το Φινλανδικό πρότυπο μπορούμε να έχουμε εκπαιδευμένη και αποτελεσματική εφεδρεία, με κόστος ενδεχομένως λιγότερο του 1% του ετήσιου προϋπολογισμού άμυνας, ενώ τα ανταποδοτικά οφέλη από τη δράση του θα είναι υπέρ-πολλαπλάσια.

 Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάσθε:

Ποια η άποψη του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για τη μετεξέλιξη του συστήματος Εφεδρείας στο Στρατό Ξηράς;

Κρίνετε σκόπιμη η δημιουργία στελέχωσης της Εφεδρείας του Ελληνικού Στρατού με εθελοντές έφεδρους άνδρες και γυναίκες;

Θα προβεί το αρμόδιο Υπουργείο στην τροποποίηση της διαδικασίας και των όρων στελέχωσης της εφεδρείας με εθελοντές εφέδρους άνδρες και γυναίκες κι αν ναι με τι χρονοδιάγραμμα;

Πηγή: militaire, μέσω http://teleytaiaexodos.blogspot.gr/