Η Καταστροφή του Μάαστριχτ

του Γιώργου Μαλούχου

Σήμερα την αποκαλούμε «Συνθήκη του Μάαστριχτ», από το όνομα της μικρής γραφικής ολλανδικής πόλης στην οποία υπογράφτηκε για να αλλάξει για πάντα την πορεία της Ευρώπης. Όμως, αύριο, οι επόμενες γενιές μπορεί να τη γνωρίζουν αλλιώς: ίσως να την «μετονομάσουν» σε κάτι σαν… «Καταστροφή του Μάαστριχτ», αφού, τελικά, οδήγησε στο εντελώς αντίθετο αποτέλεσμα από εκείνο για το οποίο υποτίθεται ότι υπεγράφη.

21 χρόνια μετράμε αύριο από την ημέρα που η πάλαι ποτέ ΕΟΚ μεταλλάχθηκε σε ΕΕ και τέθηκε σε εφαρμογή η Συνθήκη του Μάαστριχτ, την 1η Νοεμβρίου 1993. Μία συνθήκη η οποία ενώ γεννήθηκε μέσα σε ένα κλίμα γενικευμένης ευφορίας για το νέο μέλλον μιας μεγάλης και ενωμένης Ευρώπης, ειδικά μέσα από τη γέννηση ενός κοινού νομίσματος, κατέληξε να έχει οδηγήσει στη μεγαλύτερη και πιο εκτεταμένη έκρηξη ευρωσκεπτικισμού που γνώρισε το ενωσιακό οικοδόμημα από το ξεκίνημά του το 1957 μέχρι τις μέρες μας.

Τα αποτελέσματα δεν έγιναν ορατά από την αρχή, αν και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ήδη από ...
τότε είχαν επισημάνει τις δομικές αδυναμίες ενός κοινού νομίσματος όπως τουλάχιστον αυτό σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε υπό την πολιτικοτεχνική καθοδήγηση της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη, η οποία αποτέλεσε και το πρότυπο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Τα αποτελέσματα φάνηκαν πολύ αργότερα, με την κρίση χρέους πρώτα στην Ελλάδα και ύστερα σε άλλες χώρες – αυτά έχουν όμως αναλυθεί αμέτρητες φορές τα τελευταία χρόνια.

Η ουσία της υπόθεσης είναι ότι υποτιμήθηκε από όλους το μείζον «διπλό» ιστορικό γεγονός, δηλαδή η ταυτόχρονη ουσιαστικά επανένωση της Γερμανίας και η δημιουργία ενός κοινού νομίσματος που ενώ ταίριαζε σε αυτήν, έθετε τις βάσεις της καταστροφής για πλήθος άλλες χώρες της Ε.Ε. Άλλωστε, ακόμα και ο υπερδανεισμός της δεκαετίας του 1990 για τις χώρες που αργότερα κατέρρευσαν υπό το βάρος του, θα ήταν αδύνατος χωρίς το Μάαστριχτ.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που ζούμε σήμερα είναι η πλήρης αποτυχία αυτής της Συνθήκης, την οποία, δυστυχώς, λόγω φόβου, δεν έχουμε καν το θάρρος να ομολογήσουμε.

Δεν έχει και μεγάλη σημασία. Το κάνει η ίδια η πραγματικότητα…

από το «ΒΗΜΑ»