Γυμνός ο... βασιλιάς της μίζας

του Σταύρου Χριστακόπουλου

Ένα τσουνάμι αποκαλύψεων σαρώνει την επικαιρότητα γύρω από αλλεπάλληλα σκάνδαλα, τα οποία ξεπετάγονται σαν τα σαλιγκάρια μετά τη βροχή. Όμως το πουλόβερ μόλις τώρα άρχισε να ξηλώνεται και το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένονται σαρωτικές εξελίξεις όχι μόνο στα ήδη ανοιχτά πεδία, τα οποία θα διευρυνθούν, αλλά και σε νέα, τα οποία αναμένεται να ανοίξουν τώρα.

Εξ άλλου στη δημοσιοποίηση των δεκάδων μεγάλων υποθέσεων που βρίσκονται στα χέρια της Δικαιοσύνης δεν τηρείται κάποιο χρονοδιάγραμμα δημοσιοποίησης και απαγγελίας κατηγοριών ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας: όποια υπόθεση «δένεται» παίρνει τον δρόμο του κατηγορητηρίου και της ανάκρισης.

Οι εξελίξεις που αναμένονται το επόμενο διάστημα – σε κάποιες περιπτώσεις οι υποθέσεις θα σκάσουν σε πολύ λίγες ημέρες –, εκτός από το νομικό και ποινικό μέρος, δημιουργούν και ...
πολιτικές περιπλοκές, αφού δυσχεραίνουν την ήδη αγωνιώδη προσπάθεια της κυβέρνησης να επιλέξει με κάποιον στοιχειώδη σχεδιασμό και τη στοιχειώδη... νηφαλιότητα τον χρόνο των εκλογών.

Όπως ομολογούν άλλωστε ακόμη και υπουργοί ή... «θαμώνες» και συνομιλητές του Μεγάρου Μαξίμου, το κόστος που αναμένεται να πληρωθεί από το ξέσπασμα των σκανδάλων πλήττει ευθέως ολόκληρο το παλαιό σύστημα διακυβέρνησης, με συνέπειες που μπορεί να μεταβάλουν άρδην κάθε βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό. Ας δούμε όμως με τη σειρά τι τρέχει ήδη και τι έρχεται.

Τα ανοιχτά μέτωπα

1 Οι μίζες στα οπλικά συστήματα, οι οποίες, με βάση τον όγκο των προγραμμάτων τα τελευταία 30 χρόνια, ενδέχεται να ξεπερνούν ακόμη και τα 2 δισ. ευρώ. Εξ αυτών έχουν εμφανιστεί μερικές δεκάδες εκατομμύρια, αλλά η έρευνα έχει ακόμη δρόμο να διανύσει.

2 Η υπόθεση των παράτυπων και με ζημία των καταθετών και του Δημοσίου δανείων προς επιχειρηματίες και φυσικά πρόσωπα από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο είναι απλώς η αρχή ενός σταδιακού ξηλώματος, το οποίο αναμένεται να εξελιχθεί σε ντόμινο ξεκαθαρίσματος του τραπεζικού συστήματος και των μεθόδων που χαρακτήρισαν τη λειτουργία του τα προηγούμενα πολλά χρόνια.

3 Η λίστα Λαγκάρντ επανέρχεται στη δημοσιότητα με δύο τρόπους:

♦ Πρώτον, με την ομόφωνη απόφαση του πενταμελούς Δικαστικού Συμβουλίου ότι τα αδικήματα που αντιμετωπίζει ο Γ. Παπακωνσταντίνου για τους χειρισμούς του στη λίστα Λαγκάρντ δεν έχουν παραγραφεί, άρα ο δρόμος για την παραπομπή του στο Ειδικό Δικαστήριο είναι ορθάνοιχτος.

♦ Δεύτερον, με την κατάθεση του επικεφαλής του ΣΔΟΕ Στ. Στασινόπουλου στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, όπου είπε πως εκτιμά ότι οι έλεγχοι για 155 από τα ονόματα που αναγράφονται στη λίστα θα έχουν αποτέλεσμα σε διάστημα ενός μήνα από τώρα. Εν τω μεταξύ για έξι πρόσωπα της λίστας, για τα οποία έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος, διαπιστώνεται ότι έχουν αποκρύψει περιουσία 10 εκατ. ευρώ.

4 Η έρευνα του ΣΔΟΕ αποκάλυψε την ύπαρξη δύο off shore εταιρειών στην Κύπρο, οι οποίες φαίνεται να ανήκουν σε στέλεχος της Χρυσής Αυγής σχετιζόμενο με τα οικονομικά του ναζιστικού κόμματος. Επιπλέον εντοπίστηκαν 150.000 ευρώ σε λογαριασμό του προφυλακισμένου βουλευτή της Γιάννη Λαγού, ο οποίος πρώτα δήλωνε... άνεργος και τώρα... κληρονόμος. Οι έλεγχοι συνεχίζονται, όπως και οι έρευνες για την εγκληματική δράση της Χ.Α.

5 Τα στοιχεία του ΣΔΟΕ αποκαλύπτουν ότι την περίοδο 2009-2011 βγήκαν από τη χώρα προς το εξωτερικό 54.000 εμβάσματα. Η πρώτη προσέγγιση, με την οποία συμφωνεί το υπουργείο Οικονομικών, δείχνει ότι 22 δισ. ευρώ μάλλον δεν «δικαιολογούνται» από τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων την επίμαχη περίοδο.

Άρα μιλάμε για έναν υπολογισμό περίπου 22 δισ. «μαύρων» ευρώ, στα οποία πιθανότατα περιλαμβάνονται μίζες, ξέπλυμα χρήματος, θαλασσοδάνεια που εξήχθησαν κ.λπ., τα οποία, σύμφωνα με την επίσημη δέσμευση, επίσης θα ερευνηθούν μέχρι δεκάρας.

Τι έρχεται

Στο πλαίσιο των παραπάνω υποθέσεων αναμένονται πολύ σύντομα περαιτέρω εξελίξεις σε τρία μέτωπα:

1 Στο πεδίο των παράτυπων ή παράνομων θαλασσοδανείων η υπόθεση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου – για την ακρίβεια ένα από τα παρακλάδια της – αναμένεται να εμπλέξει και άλλες τράπεζες και επιχειρηματίες. Επιπλέον αναμένεται μια παλαιά υπόθεση χρηματοδοτήσεων να φέρει στο προσκήνιο τόσο γνωστά πρόσωπα όσο και νέα, ενώ κι άλλες τράπεζες και ένας απροσδιόριστος αριθμός στελεχών τους θα διερευνηθούν για τον ρόλο τους στη διαχείριση ύποπτων δανείων.

2 Στις υποθέσεις της προμήθειας οπλικών συστημάτων λέγεται ότι η προσπάθεια να διερευνηθούν πλήρως πρόσωπα με κορυφαίο ρόλο στο σύστημα αυτό πλησιάζει στο τέλος της.

3 Αν προσθέσουμε ότι αναμένονται εξελίξεις στη διερεύνηση της λίστας Λαγκάρντ, συμπληρώνεται το παζλ της διεύρυνσης των ανοιχτών υποθέσεων.

Όμως, εκτός αυτών, σκάνε μύτη και τέσσερα νέα «φασούλια»:

1 Στο κάδρο μπαίνουν οσονούπω και υποθέσεις προμηθειών στον χώρο της Υγείας, για τις οποίες λέγεται ότι υπάρχουν δεκάδες εκατομμύρια πολιτικού χρήματος, εκτός από τις μίζες στελεχών και γιατρών – η υπόθεση Τομπούλογλου, λέει μια πηγή με γνώση των ερευνών, θα μοιάζει με παρωνυχίδα.

2 Ένα ευρύ πεδίο, στο οποίο συνωστίζονται πολυάριθμες υποθέσεις, είναι αυτό των πολυποίκιλων προμηθειών του Δημοσίου, τόσο στον τομέα των υπηρεσιών όσο και σε αυτόν των... υλικών αγαθών. Ήδη φημολογείται η διερεύνηση δύο μεγάλων επιχειρηματιών χωρίς να είναι ακόμη γνωστό αν θα βρεθούν υπό κατηγορία.

3 Στο στόχαστρο έχουν ήδη τεθεί δημόσια έργα διαφόρων μεγεθών και οι συμβάσεις τους.

4 Τέλος, στο κάδρο αναμένεται να μπουν και χαριστικά δάνεια που αφορούν τον κόσμο του αθλητισμού και ειδικότερα τον πιο αμαρτωλό τομέα του: το ποδόσφαιρο.

Όμως, είπαμε: Δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα ούτε σειρά προτεραιότητας. Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση ανησυχεί μήπως το τσουνάμι αποκαλύψεων, επειδή ακριβώς δεν ελέγχεται από την ίδια, έχει παρενέργειες που είτε ακυρώνουν τον βραχυπρόθεσμο πολιτικό σχεδιασμό της είτε ενδέχεται να τη σύρουν ακόμη και σε εκλογές.

Οι φυσικοί σύμμαχοι...

Οι υποθέσεις λοιπόν πληθαίνουν και ο όγκος τού υπό έρευνα μαύρου χρήματος, των μιζών και των θαλασσοδανείων αυξάνεται σαν την άμμο της θαλάσσης. Μαζί αυξάνονται και τα πρόσωπα που θα περάσουν από τον «ντάκο» της Δικαιοσύνης, η οποία, παρά τα προβλήματα στελέχωσης του μηχανισμού και υποστήριξης, δείχνει ότι είναι αποφασισμένη να προχωρήσει πολύ πιο μακριά απ’ όσο τα προηγούμενα χρόνια.

Ήδη ένα από τα μηνύματα που μεταδίδονται είναι ότι δεν υπάρχουν «βαριά» ονόματα με ειδική μεταχείριση, δεν υπάρχουν «καλύψεις», δεν γίνονται δεκτοί εκβιασμοί και πολιτικές επιρροές, οι οποίες πολλές φορές τα προηγούμενα χρόνια ανέστειλαν ή περιόρισαν μεγάλες έρευνες.

Το «μήνυμα» αυτό αποκωδικοποιείται με έναν εξαιρετικά απλό τρόπο: όσοι είναι ύποπτοι για βρόμικες δουλειές θα ελεγχθούν και από τον «ντάκο» θα περάσουν ακόμη και ηχηρά ονόματα, τα οποία θα πρέπει να αποδείξουν την καθαρότητα των συναλλαγών και των περιουσιών τους. Όσοι πιστεύουν ότι θα πέσουν στα μαλακά επειδή «κρατάνε» κόσμο, λέγεται... αρμοδίως, θα πρέπει να το ξεχάσουν.

Η Δικαιοσύνη σε αυτή τη φάση έχει πολλούς συμμάχους – άλλους «φυσικούς» και άλλους εξ ανάγκης:

1 Η τρόικα σε όλες τις εκφάνσεις της θέλει πλήρες ξεκαθάρισμα. Δεν είναι τυχαίες οι δημόσιες επισκέψεις του Γερμανού Χορστ Ράιχενμπαχ, επικεφαλής της Task Force της Κομισιόν για την Ελλάδα, στις δικαστικές ενώσεις, οι δημόσιες παραινέσεις του για επιτάχυνση της απόδοσης δικαιοσύνης, το αίτημά του για απλοποίηση και εκσυγχρονισμό του συστήματος απονομής της, αλλά και η πίεση προς την πολιτεία ώστε να τη συνδράμει με θεσμικούς όρους.

Δεν είναι επίσης τυχαία η διαρκής ροή στοιχείων τόσο από την ελέγχουσα τις τράπεζες BlackRock όσο και από γερμανικές πηγές για θαλασσοδάνεια και μίζες.

2 Ο ΣΥΡΙΖΑ, που επί χρόνια καταγγέλλει το «τρίγωνο της αμαρτίας», το οποίο αποτελούν τα παλαιά διεφθαρμένα κόμματα, οι τράπεζες και τα ΜΜΕ, βλέπει τώρα να ανοίγεται ένας νέος κύκλος διερεύνησης του αμαρτωλού παρελθόντος, ο οποίος ενδέχεται σε έναν βαθμό να θέσει νέα βάση στον τρόπο με τον οποίο διακινείται το χρήμα.

Ο χρόνος διερεύνησης θα είναι μακρύς και μέρος των ερευνών θα συμπέσει με την αναμενόμενη διακυβέρνηση από τον ίδιο. Έχει λοιπόν κάθε λόγο όχι μόνο να διευκολύνει, αλλά να πιέσει για τη μεγαλύτερη δυνατή εμβάθυνση των ερευνών και της απονομής δικαιοσύνης. Ήδη αναλαμβάνει κάποιες πρώτες σχετικές πρωτοβουλίες.

3 Ο ελληνικός λαός, το μεγαλύτερο θύμα αυτών των υποθέσεων, που είδε τους φόρους και τις καταθέσεις του να γίνονται αντικείμενο σπέκουλας, διαφθοράς και λεηλασίας από ένα σύστημα εξουσίας που σταδιακά οδήγησε τη χώρα και την κοινωνία στη χρεοκοπία, σήμερα θέλει απονομή δικαιοσύνης. Όποιος βγαίνει στον «ντάκο», λοιπόν, δεν θα μπορεί να επενδύσει στη... «λαϊκή συμπάθεια», όπως άλλοι αστέρες του παρελθόντος.

...και ο εξ ανάγκης

Αν υπολογίσουμε τον χρόνο που θα χρειαστεί για τη διαλεύκανση μόνο αυτών των υποθέσεων – χωρίς να λάβουμε υπ’ όψιν τι άλλο μπορεί να «σκάσει» προσεχώς – είναι προφανές ότι η πλήρης διερεύνησή τους θα υπερβεί χρονικά τη θητεία της συγκυβέρνησης Σαμαρά και Βενιζέλου. Όπως και αν εξελιχθεί το πολιτικό παιχνίδι, οι εκλογές θα προηγηθούν της όποιας διαλεύκανσης.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα εν λόγω σκάνδαλα δεν είναι εκμεταλλεύσιμα εκ μέρους της συγκυβέρνησης και, κυρίως, εκ μέρους του πρωθυπουργού. Έτσι τουλάχιστον ελπίζει ο ίδιος. Ήδη συνομιλητές του λένε ότι είναι αποφασισμένος να συνδράμει ενεργά τις έρευνες προς κάθε κατεύθυνση, περιγράφοντας – εμμέσως – τον πολιτικό στόχο του Αντώνη Σαμαρά.

Βλέποντας καθαρά την επερχόμενη εκλογική ήττα, ο πρωθυπουργός ενδιαφέρεται κυρίως για δύο παραμέτρους: την έκτασή της – ήδη διαρρέουν διάφορες εκτιμήσεις για τα «διαχειρίσιμα» και «μη διαχειρίσιμα» μεγέθη της – και τη δυνατότητά του να ελέγξει την επόμενη μέρα τη Ν.Δ., ώστε να υπερβεί τη διαχρονική «κατάρα» των πολιτικών αρχηγών να αντικαθίστανται ύστερα από μεγάλες ήττες.

Με δεδομένο ότι η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ θα πληρώσουν πολλά «σπασμένα» της κρίσης και της πολιτικής τους, με την προοπτική μιας ουσιαστικής πολιτικής βοήθειας από τους δανειστές ιδιαίτερα χλομή, ο Σαμαράς επιδιώκει να καρπωθεί όσα ωφελήματα είναι δυνατόν από την επιχείρηση «καθαρά χέρια».

Αν κάποιος αναρωτηθεί για τον έλεγχο που μπορεί να ασκήσει η κυβέρνηση στην εξέλιξη των διαφόρων υποθέσεων, η απάντηση είναι μάλλον απλή: από ελάχιστο έως μηδαμινό. Οι λόγοι είναι δύο:

♦  Η ροή πληροφοριών στα οικονομικού τύπου σκάνδαλα – μίζες και τράπεζες – προέρχεται από γερμανικές πηγές, όπως έγραψε το «Ποντίκι» από την περασμένη εβδομάδα και επαναλαμβάνει σήμερα. Είναι καταφανές, αλλά και διασταυρωμένο πλέον, ότι η τρόικα – όλες οι πλευρές της – και κυρίως η Γερμανία έχουν αποφασίσει να αποκαθηλώσουν το παλαιό σύστημα των εν Ελλάδι συνεργατών του ώστε να συνεχιστούν κανονικά οι νέες δουλειές, με νέο πλαίσιο και, προφανώς, με νέο αντικείμενο.

♦ Οι χειρισμοί της Δικαιοσύνης είναι πιο ελεύθεροι από κομματική καθοδήγηση συγκριτικά με κάθε άλλη φορά τα – πολλά – τελευταία χρόνια.

Με αυτά ως δεδομένα, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός θα προσπαθήσουν μεν να κεφαλαιοποιήσουν τα όποια κέρδη, μεταξύ των οποίων και από τις έρευνες για τη Χρυσή Αυγή, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα σκοντάψουν σε μια απλή αλήθεια: όσο περισσότεροι σκελετοί βγαίνουν από τα υπόγεια του μεταπολιτευτικού συστήματος εξουσίας τόσο περισσότερο αποκαλύπτεται το μέγεθος της λεηλασίας, στην οποία συμμετείχαν τα δύο κόμματα που σήμερα συγκυβερνούν και που επί τέσσερις δεκαετίες μοιράστηκαν τη διακυβέρνηση και οδήγησαν το κράτος στη χρεοκοπία και την κοινωνία στην εκπτώχευση.

Το ερώτημα ωστόσο που εκκρεμεί να απαντηθεί είναι πόσες πιθανότητες υπάρχουν να επωφεληθεί από τις αποκαλύψεις των σκανδάλων του ένα πολιτικό σύστημα ενδυόμενο τη λεοντή του «αδιάφθορου». Την απάντηση σε αυτό η κυβέρνηση και τα κόμματα που τη συγκροτούν δεν μπορούν να τη... δημιουργήσουν. Απλώς θα τους ανακοινωθεί στην κάλπη...

από το «ΠΟΝΤΙΚΙ»