Γενική Πολιτική Απεργία

του Γιάννη Αλεξανδρόπουλου*

Φέτος το φθινόπωρο, για πρώτη φορά ακούστηκε, τόσο έντονα στις απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων,  το αίτημα για γενική πολιτική απεργία. Για πρώτη φορά, τις τελευταίες δεκαετίες, σε συνελεύσεις εργαζομένων, εκφράστηκε η ανάγκη για έναν άλλο τρόπο πάλης των εργαζομένων, για μια άλλη αντίληψη στο πως ο αγώνας, για την σωτήρια της χώρας από τις χρηματαγορές του κόσμου, θα μπορέσει να έχει νικηφόρο αποτέλεσμα.

Η γενική πολιτική απεργία ως εργαλείο αντιμετώπισης, από την πλευρά του λαού, ακραίων πολιτικοκοινωνικών καταστάσεων έχει πίσω του μεγάλη ιστορία.

Παρακάτω αναφέρονται μερικά ιστορικά παραδείγματα πολιτικής ανυπακοής, κυρίως της περιόδου της γερμανικής κατοχής στην χώρα μας.

Στις 13 Απριλίου του 1942 οι υπάλληλοι της τηλεφωνίας, τηλεγραφίας και ταχυδρομείου -οι...
λεγόμενοι τριατατικοί- κατεβαίνουν σε απεργία ζητώντας την βελτίωση της διανομής των τροφίμων έχοντας ταυτόχρονα και άλλα κλαδικά αιτήματα που αφορούν την επιβίωσή τους. Η χώρα μόλις έχει βγει από τον τρομερό λοιμό του χειμώνα 1941 ΄42, που στοίχησε χιλιάδες νεκρούς και προσπαθεί ο πληθυσμό της να σταθεί και πάλι στα πόδια του. Τις επόμενες μέρες την απεργία ακολουθούν και άλλοι κλάδοι, τόσο στην Αθήνα όσο και στην επαρχία, με αποτέλεσμα στις 22 Απριλίου να κηρυχθεί η πρώτη καθολική απεργία των δημοσίων υπαλλήλων.

Η κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου προκειμένου να προλάβει την κήρυξη της γενικής απεργίας και ύστερα από εντολή των κατοχικών αρμοστειών εξέδωσε στις 16 Απριλίου νόμο με τον οποίο «όταν η απεργία δημοσίων λειτουργών διενεργείται του κράτους διατελούντος υπό εξαιρετικάς συνθήκας και περιστάσεις, αποτελεί ιδιώνυμον έγκλημα τιμωρούμενον και δια της ποινής του θανάτου…».  Οι υπάλληλοι δείλιασαν μπροστά στην τρομερή απειλή; Όχι. Στις 22 Απριλίου νεκρώθηκε ο κρατικός μηχανισμός. Έξι μέρες διήρκεσε η απεργία και σταμάτησε όταν η κατοχική κυβέρνηση έκανε πολλές παραχωρήσεις.

Θα αναρωτηθεί κανείς αν τα κίνητρα της απεργίας ήταν αποκλειστικά οικονομικά – επιβίωσης ή υπήρχε και κάτι παραπάνω που έκανε τους δημοσίους υπαλλήλους να αψηφούν τα όπλα των κατακτητών; Ναι, η θέληση για αντίσταση στους κατακτητές της πατρίδας τους. Γι’ αυτό και οι απεργιακές κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν με μεγαλύτερη ένταση όλο το 1942 και 1943 με συμμετοχή και των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα και των εργατικών σωματείων με επιτυχίες σε αιτήματα τους  για βελτίωση μισθών, αποφυλάκιση των συλληφθέντων απεργών αλλά και σταμάτημα των εκτελέσεων. Η λαϊκή δυσαρέσκεια έχει  μεταμορφωθεί  άμεσα σε μαζικό αντικατοχικό αγώνα.

Οι κορυφώσεις των απεργιακών κινητοποιήσεων εκδηλώνονται μέσα στο 1943 μετά από δυο αποφάσεις  των δυνάμεων της κατοχής.

Η πρώτη: «Περί υποχρεωτικής εργασίας του αστικού πληθυσμού της Ελλάδος». Από τις 24 Φεβρουαρίου του 1943 με μια σειρά απεργιών και διαδηλώσεων στην Αθήνα δίνεται μια σκληρότατη μάχη ενάντια στη μεταφορά εργαζομένων στα πολεμικά εργοστάσια της Γερμανίας που τελικά κερδίζεται με το «πάγωμα» του διατάγματος της επιστράτευσης και την υπόσχεση αύξησης μισθών. Βέβαια το τίμημα ήταν βαρύ με νεκρούς διαδηλωτές, βασανιστήρια και φυλακίσεις όμως η αντιστασιακή αστική πάλη είχε περάσει σε ένα ανώτερο επίπεδο.

Η δεύτερη: η απόφαση για επέκταση  της Βουλγαρικής ζώνης κατοχής στην κεντρική Μακεδονία. Στις 22 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε παλλαϊκή πολιτική απεργία που σημείωσε τεράστια επιτυχία και απέτρεψε  την βουλγαροποίηση της κεντρικής Μακεδονίας. Ο φόρος αίματος και εδώ ήταν μεγάλος αλλά το φρόνημα του αντιστεκόμενου λαού υψηλό που οδήγησε στους τελευταίους μήνες της κατοχής να υπάρχουν ελεύθερες συνοικίες στην πόλη των Αθηνών, περιοχές που ούτε γερμανοί, ούτε γερμανοτσολιάδες  πλησίαζαν.

Παρακάτω αναφέρονται παραδείγματα  γενικής πολιτικής απεργίας που σημειώθηκαν και σε άλλες  χώρες όπως είναι οι εργατικές κινητοποιήσεις στην διάρκεια του μεσοπολέμου στην Αμερική, οι απεργίες των εργαζομένων στις χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα,  η γενική απεργία τον Μάη του 1968 στην Γαλλία, και τέλος η πρόσφατη περίπτωση της Αιγύπτου που έριξε τον Μπουμπάρακ και κατόπιν τον Μόρσι.

Η μελέτη των παραπάνω μπορεί να δώσει πληροφορίες και γνώση που θα βοηθήσει στην οργάνωση του δικού μας ξεσηκωμού, της δικής μας πολιτικής απεργίας που θα ελευθερώσει το τόπο μας από ξένους και ντόπιους επικυρίαρχους και θα οδηγήσει στην 4η Συντακτική Εθνοσυνέλευση και σε ένα νέο σύνταγμα για το κτίσιμο της δημοκρατίας με βάσει τα οράματα και τις ανάγκες του λαού μας.

* Ο Γιάννης Αλεξανδρόπουλους είναι μέλος του Ε.Πα.Μ. Πάτρας