Μετωπική Μακρόν με τα συνδικάτα

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Κάτι καινούργιο αρχίζει να διαμορφώνεται στη Γαλλία των από κάτω. Την Τρίτη, 10 Οκτωβρίου για πρώτη φορά από το 2007 και τα 9 συνδικάτα του δημόσιου τομέα, που εκπροσωπούν 5,4 εκ. δημοσίους υπαλλήλους κάλεσαν τα μέλη τους να απεργήσουν και να διαμαρτυρηθούν ενάντια στα αντεργατικά μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση.

Από τη μια άκρη ως την άλλη της χώρας που γέννησε το Διαφωτισμό πραγματοποιήθηκαν 130 διαδηλώσεις. Μαθητές έκλεισαν τα σχολεία σε ένδειξη αλληλεγγύης στους καθηγητές τους, το 50% των καθηγητών απέργησε σύμφωνα με τα συνδικάτα (ενώ το υπουργείο δήλωσε πως η συμμετοχή στην απεργία κινήθηκε στο 17%) το ένα τέταρτο των αεροπορικών πτήσεων ακυρώθηκε, κοκ.

Τα σημαντικότερα από τα μέτρα που προωθεί ο Μακρόν περιλαμβάνουν το πάγωμα των μισθών και την απόλυση 120.000 δημοσίων υπαλλήλων την επόμενη πενταετία (με τους πρώτους 1.600 να φεύγουν το 2018), την αύξηση του φόρου στις συντάξεις και τη μείωση των ασφαλιστικών παροχών με την πρώτη ημέρα της απουσίας λόγω ασθενείας να μην καλύπτεται από την ασφάλεια. Το σημαντικότερο ωστόσο αφορά τη δυνατότητα σύναψης ενδοεπιχειρησιακών συμβάσεων που ακυρώνουν ακόμη και θεμελιακές πλευρές του εργατικού δικαίου και των συλλογικών συμβάσεων, όπως το ύψος του μισθού.

Κοινός παρανομαστής των προωθούμενων μέτρων είναι μια βαθιά νεοφιλελεύθερη αντίληψη που υποστηρίζει ότι το υψηλό εργατικό κόστος ευθύνεται για την οικονομική καχεξία της Γαλλίας. Προς επίρρωση αυτού του επιχειρήματος οι χαμηλότεροι ρυθμοί μεγέθυνσης σε σύγκριση με την υπόλοιπη ευρωζώνη που καταγράφει η Γαλλία από το 2013 και μετά και το γεγονός ότι ακόμη δεν έχουν επανέλθει οι ρυθμοί μεγέθυνσης που υπήρχαν πριν την κρίση του 2008.

Ο ισχυρισμός της νέας γαλλικής κυβέρνησης ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία. Το κόστος εργασίας στη Γαλλία, όπως φαίνεται στον Πίνακα 1, έχει μείνει σχεδόν αμετάβλητο από το 2010, αυξήθηκε μόνο κατά 1,12%. Αυτό που συνέβη στη Γαλλία είναι ότι δεν μειώθηκε το κόστος όπως έγινε στα γειτονικά κράτη Ισπανία (κατά 5,22%), Πορτογαλία (9,09%), Ιταλία (1,93%) και Βέλγιο (0,55%), χωρίς όμως κι αυτές οι χώρες να συγκεντρώσουν επενδύσεις. Η μείωση μισθών επομένως μεταφράστηκε σε νέα κέρδη, όχι επενδύσεις!

Επιπλέον, αν ο «υπερτροφικός» δημόσιος τομέας ήταν η αιτία της κρίσης πώς εξηγείται ότι οι τρεις χώρες με τον μεγαλύτερο δημόσιο τομέα, όπως φαίνεται στον Πίνακα 2,  (Νορβηγία, Δανία και Σουηδία), που …εντελώς συμπτωματικά κι οι 3 είναι εκτός ευρώ, διαβάζουν για την κρίση μόνο από τις σελίδες των Διεθνών; Ενώ, με βάση την εμπειρία μας ξέρουμε ότι η μείωση του προσωπικού δε σημαίνει και μείωση δαπανών καθώς πάντα συνοδεύεται από αναθέσεις έργων σε εξωτερικούς συνεργάτες και βουνά συμβάσεων με ιδιώτες. Ποιο επομένως το όφελος του προϋπολογισμού;

Για να κατανοήσουμε τι ακριβώς διακυβεύεται στη Γαλλία απευθυνθήκαμε στον Τομά Αλάμ (@thomas__alam) καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Λιλ 2 και δραστήριο συνδικαλιστή στο συνδικάτο SNESUP-FSU.

Πόσο βάση έχει η κριτική του πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ εναντίον του «υπερμεγέθους» δημόσιου τομέα, ρωτήσαμε το συνομιλητή μας. «Πιστεύω ότι ο δημόσιος τομέας πάντα είναι υπερβολικά μεγάλος για μια κυβέρνηση που προωθεί την ατζέντα του ιδιωτικού τομέα. Τα τύμπανα πολέμου αρχίζουν πάντα με μια σύγκριση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας όπου η αναλογία είναι 60 δημόσιοι υπάλληλοι ανά 1.000 κατοίκους. Ωστόσο, με 90 δημόσιους υπαλλήλους ανά 1.000 κατοίκους η έκταση του γαλλικού κράτους είναι ίδια με της Αγγλίας και πολύ μικρότερη από της Σουηδίας (160/1.000 κατοίκους). Το ερώτημα εστιάζεται στο τι είναι πιο αποτελεσματικό και τι αυξάνει την αξία των χρημάτων που δαπανούμε (value for money): ένας δημόσιος τομέας με αφοσιωμένους υπαλλήλους που δεν κοιτούν την ώρα που θα σχολάσουν επειδή νιώθουν ηθική ανταμοιβή ή ένας ιδιωτικός τομέας όπου διοικούν οι μέτοχοι και το κέρδος σε βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών και των συνθηκών εργασίας των υπαλλήλων; Παραβλέπουν επίσης ότι από τη δεκαετία του ’80 η αγοραστική δύναμη των μισθών έχει μειωθεί κατά 20%. Αρκετά λοιπόν! Γι’ αυτό απεργήσαμε!»

Δεν είναι ωστόσο η πρώτη φορά που βλέπουμε τους Γάλλους στο δρόμο, παλεύοντας να θωρακίσουν τα εργατικά τους δικαιώματα: «Τα μέτρα για τις εργασιακές σχέσεις που προωθεί τώρα η κυβέρνηση είναι συνέχεια των προσπαθειών που σημειώθηκαν επί προεδρίας Ολάντ, με υπουργό Εργασίας τότε την Ελ Κόμρι. Να μην ξεχνάει ωστόσο ότι και τότε οι νέοι ήταν επί μήνες στο δρόμο, ενώ το 60% των πολιτών σύμφωνα με δημοσκοπήσεις απέρριπτε τις προτάσεις».

Η κυβέρνηση παρόλα αυτά γιατί επιμένει ότι το εργατικό κόστος στην Γαλλία είναι τόσο υψηλό που αποθαρρύνει τις επενδύσεις, ρωτήσαμε τον γάλλο καθηγητή. «Αυτά τα επιχειρήματα έχουν ηλικία τουλάχιστον 30 ετών και τα ακούγαμε από το σύνδεσμο γαλλικών βιομηχανιών, το CNPF. Έρευνα ωστόσο της γαλλικής στατιστικής υπηρεσίας μεταξύ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2017, έδειξε ότι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι η έλλειψη επενδύσεων και κατανάλωσης. Όχι οι εργασιακές σχέσεις! Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο χρηματιστηριακό δείκτη CAC40 τα πηγαίνουν περίφημα όπως δείχνει το μέρισμα – ρεκόρ ύψους 50 δισ. ευρώ που διένειμαν το πρώτο εξάμηνο του 2017. Επομένως, έχουμε απέναντι μας μια πολιτική πανευρωπαϊκών διαστάσεων που υποστηρίζει την πλευρά της προσφοράς και χρησιμοποιεί την εργατική νομοθεσία για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και τις συμβάσεις για να αντικαθιστούν τους νόμους. Τα δύο τρίτα των πολιτών όμως είναι ενάντια σε αυτά τα μέτρα».

Πηγή: leonidasvatikiotis.wordpress.com, μέσω http://teleytaiaexodos.blogspot.gr/