Γίνε παιδί μου, συνεργάσιμος

της Μαριάννας Τζιαντζή

Κάποτε λέγαμε για τις λέξεις που έχουν χάσει το νόημα τους ή που πασχίζαμε να το βρούμε, όπως Αριστερά, δημοκρατία, ελευ-θερία, επανάσταση. Σήμερα, τα χρόνια του νεοφιλελευθεριμού, σκοντάφτουμε πάνω σε λέξεις που έχουν αποκτήσει νέο νόημα, συνήθως απειλητικό ή εξευτελιστικό, όπως «απασχολήσιμος», «ωφελούμενος», «διαθε-σιμότητα», «κινητικότητα» κ.ά. Τώρα προστέ-θηκε άλλη μία: ο συνεργάσιμος. ακριβέστερα ο μη συνεργάσιμος.

Ο κώδικας δεοντολογίας που καταρτίστηκε από την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος ορίζει με ανατριχιαστική ακρίβεια ποιος είναι ο μη συνεργάσιμος ο κακοπληρωτής, ο...
δανειολήπτης που δεν πληρώνει τις δόσεις του.

Μέχρι τώρα συνεργάσιμος χαρακτηριζόταν ο ύποπτος που συνεργαζόταν με την αστυνομία, έδινε ονόματα και τα ξερνούσε όλα. Συνεργάσιμος ήταν ο/η σύζυγος κατά τη διαδικασία έκδοσης διαζυγίου. Συνεργάσιμος και ο ετοιμοθάνατος ασθενής που κάνει ό,τι λέει ο γιατρός. Τώρα όμως συνεργάσιμος είναι όποιος δεν χρωστάει, δηλαδή η συνεργασία είναι μια μετρήσιμη έννοια. Το βαθμό συνεργασίας δεν τον καθορίζει η καλή θέληση, αλλά η οικονομική κατάσταση του ενός εκ των δύο μερών, ενώ οι όροι της συνεργασίας καθορίζονται μονόπλευρα.

Όσοι χρωστούν στην εφορία χάνουν μισθό ή σύνταξη. Όσοι χρωστούν δόση στεγαστικού δανείου, μέσα σε 90 μέρες μπορεί να βρεθούν στο δρόμο ή από ιδιοκτήτες να γίνουν νοικάρηδες τριετούς διάρκειας και με ενοίκιο άγνωστου ύψους.

«Καθετί στέρεο κι ακλόνητο το παίρνει ο άνεμος, κάθε τί ιερό βεβηλώνεται» λέει ο Μαρξ κι εδώ δεν περιλαμβάνονται μόνο σχέσεις και ιδέες αλλά και τα ντουβάρια και τα κεραμίδια. Ο νοικοκύρης γίνεται παραγιός, προλετάριος εκτός παραγωγής.

Θέλει ο άνθρωπος να γίνει συνεργάσιμος μα δεν μπορεί. Κι έτσι παρακαλεί μια άγνωστη θεότητα, την τράπεζα: «Δεν έχω τι να σας δώσω, θέλετε ένα μάτι, ένα νεφρό; Θέλετε να ποτίσω τη γυναίκα μου ορμόνες, να γεννήσει δίδυμα, να σας δώσω το ένα παιδί και να κρατήσω το άλλο; Πουλάω και την ψυχή μου, αλλά κανείς δεν τη θέλει, είναι ήδη νεκρωμένη, πουλημένη, μου λένε».

Εκατομμύρια Έλληνες αποδείχτηκαν συνεργάσιμοι, έστω και αγανακτισμένοι, στο έγκλημα που συντελείται εδώ και πέντε χρόνια τώρα – και δεν εννοώ μόνο τα αποτελέσματα των εκλογών. Όπως όμως φαίνεται, δεν σταθήκαμε αρκετά συνεργάσιμοι.

Από το «Πριν» - «Το τέλος της αγοράς»