Ένας από τους λόγους που δεν είμαι αριστερός, και ούτε πρόκειται να γίνω όσο κρατώ τα λογικά μου.

του Σταύρου Κατσούλη

(Αλλά, για να είμαι ξεκάθαρος, ούτε και κεντροαριστερός, σοσιαλδημοκράτης, κεντροαριστερο-δημοκρατο-δεν-ξέρω -τι-άλλο, κεντροδεξιός, δεξιός, ακροδεξιός, ακροαριστε-ρός, "Rock", "Pop" ή οποιαδήποτε άλλη ομάδα που παρουσιάζει τα ίδια προβλήματα.)

Σημείωση: Ο λόγος που γράφτηκε το συγκεκριμένο κείμενο, είναι διότι υπάρχει η γενική ιδέα ότι το ΕΠΑΜ είναι "αριστερό" κίνημα. Είναι καλό να γνωρίζει ο κόσμος ότι πολλά στελέχη του ΕΠΑΜ δεν είναι αριστερά και ούτε και θέλουν να προσδιορίζονται ως τέτοια. Ούτε το ΕΠΑΜ είναι όλο αριστερό, αφού έχει μετωπικό και ενωτικό χαρακτήρα. Επίσης, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτό δεν μειώνει τίποτα από τον σεβασμό που νοιώθουμε όλοι οι συναγωνιστές στο ΕΠΑΜ μεταξύ μας, άσχετα με την ιδεολογία μας. Και ο δεσμός που έχουμε, είναι πολύ δυνατός γιατί ενωθήκαμε στην πράξη, δηλαδή μέσα στην κοινή δράση και αντίσταση κατά τους καθεστώτος. Η διαφορά....
αυτής της συστράτευσης με άλλα πολιτικά ρεύματα, βρίσκεται στις αξίες που είναι υπέρ και άνω της όποιας ιδεολογίας έχει ο καθένας μας ή από την οποία προέρχεται, όπως αυτή της αγάπης και πόθου για την Πατρίδα και την Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Εθνική Ανεξαρτησία, Κοινωνική Χειραφέτηση, τον Σεβασμός για όλες τις Πατρίδες άλλων Λαών κλπ.

Πρόσφατα, κάποιος άγνωστος μου, έκανε το εξής σχόλιο κάπου στο διαδίκτυο:

«Παράδοξο είναι ότι κάποιοι άνθρωποι της Αριστεράς υποστηρίζουν σήμερα μονόπλευρα τα δικαιώματα της κάθε «ετερότητας», ενώ ταυτόχρονα διαβάλουν ως «εθνικιστικά» αυτά της δημοκρατικής πολιτείας για όλους.

Με «αριστερή» αυτάρκεια και έπαρση, απορρίπτουν ως «εθνικισμό» την ανάγκη και το δικαίωμα των απλών ανθρώπων για ένταξη στην πλειονότητα, στο εθνικό σύνολο, ενώ παράλληλα ενθαρρύνουν την ένταξη σε μειονότητες, αφού το πρώτο κηρύσσεται «αντιδραστικό», ενώ το δεύτερο «προοδευτικό».

Διαβεβαιώνουν πως ό,τι είναι «εθνικό» αποτελεί πλασματικό προϊόν του «βαθέως κράτους και των μυστικών υπηρεσιών», ενώ ό,τι «μειονοτικό» είναι «συμπαγές» και συνεπώς «γνήσιο». Φυσικά, συμπαγή πράγματα δεν υπάρχουν παρά μόνο στη φαντασία εμπόρων και μεταπρατών.

Ακόμη και τα πλέον «συμπαγή» διαπερνώνται από αντιφάσεις μοιραίες και αξεπέραστες.»

Σε αυτό, απάντησα ως εξής:

Πράγματι, έτσι είναι. Θα μπορούσε κανείς όμως να ξεδιαλύνει το οξύμωρο της υπόθεσης εάν λάβει υπ όψιν του, τα εξής:

Πρώτον, ότι οι άνθρωποι της υποτιθέμενης αριστεράς όπως ξεπηδούν από τα σπλάχνα της κοινωνίας μας σήμερα, είναι κυρίως και αναγκαστικά θα έλεγε κανείς, γέννημα θρέμμα της αστικής ζωής με όλα της τα παρελκόμενα αν μη τι άλλο, σε κάποιον μη αμελητέο βαθμό. Πως άλλωστε, μπορεί κανείς να αποκτήσει τον χρόνο που απαιτείται, για να γίνει έστω επιφανειακά ειδήμων στην πλειοψηφία των θεμάτων που τους απασχολούν; Δηλαδή, χρειάζεται κάποια σχετική τουλάχιστον άνεση χρονική αλλά και γενικότερη ευημερία, για να αποκτήσει κανείς ακόμα και τα βασικά εφόδια, ώστε κανείς να (αυτο)προσδιοριστεί ως τέτοιος. Γιατί, εάν δεν συγκεκριμενοποιεί την ιδιότητά του ως "αριστερού", με το για παράδειγμα να μην (αυτο)προσδιορίζεται ως π.χ., Μαρξιστής αυτό σημαίνει ότι έχει "λιμνάσει" σε κάποια αόριστη κουλτούρα.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός, ότι κάθε απλός πολίτης δεν ξέρει να απαντήσει με σαφήνεια και καθαρότητα, στο ερώτημα του τι ακριβώς είναι ο αριστερός. Κάτι που δεν ισχύει όταν κάποιος ερωτηθεί για π.χ τον Μαρξισμό, Καπιταλισμό, Κομμουνισμό, Βουδισμό ή Χριστιανισμό, Αναρχισμό ή ακόμα και τον "τυπικό" Φασισμό. Για τον τελευταίο ειδικά, όσο και απεχθής και να είναι, μπορούμε να του δώσουμε το ότι είναι συγκεκριμένος και συγκροτημένος στην καταστροφική του μανία και ψυχοπάθεια. Γιατί στην πρώτη περίπτωση όπου συγκαταλέγονται οι αριστεροί και τόσοι άλλοι, ανά ομάδες και ρεύματα, δεν υπάρχει μία συγκροτημένη, συγκεκριμένη και βαθειά ιδεολογία, όπως, συμφωνείς η διαφωνείς, υπάρχουν στις δεύτερες περιπτώσεις.

Ο αριστερός λοιπόν, όπως και τόσες άλλες ομάδες άλλωστε, είναι εγκλωβισμένος σε μια κουλτούρα που εμπεριέχει και έχει αποδεχτεί εκ των πραγμάτων, περισσότερες από μία επιφανειακές, ή έστω, βασικές αρχές πολλών ρευμάτων. Κάτι που αναγκαστικά σημαίνει, ότι οι βαθύτερες θεωρίες, λαμβάνουν δευτερεύουσα θέση σε ένα τέτοιο κοινωνικό ρεύμα. Αυτό που έχει ενδιαφέρον όμως, είναι ότι εφ' όσον πρακτικά, "αριστερός", δεν σημαίνει αποκλειστικά σοσιαλιστής, κομμουνιστής ή κάτι ακόμα πιο εξειδικευμένο, τότε αυτό που υπάρχει, είναι η συνύπαρξη διαφόρων επί μέρους διαφορετικών θέσεων, που σε πολλά σημεία μπορούν να βρίσκονται σε μερική ή πλήρη διάσταση. Διάσταση, που όπως έχει αποδειχθεί, θα μπορούσε υπό άλλες περιστάσεις, δημιουργήσει οριστικά ρήγματα. Αυτή η δυνατότητα να υπάρχει διάσταση θεωριών μέσα στην ομπρέλα του "αριστερισμού", είναι λοιπόν, αναγκαία συνθήκη, για να μπορεί να υπάρχει ως ζωντανό κίνημα. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί κανείς να κατανοήσει, το πως είναι δυνατόν να δέχεται την ίδια στιγμή, δύο αντίθετους τρόπους πρακτικής, τρόπους αντίληψης ή θεωρίες όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση όπου υπάρχει στήριξη των Πατρίδων άλλων Λαών, αλλά άσπονδο μίσος προς οτιδήποτε Πατριωτικό ανήκει στον δικό μας Λαό. Αλλά αυτό νομίζω, είναι μόνο μέρος του θέματος.

Και έτσι, ερχόμαστε ομαλά στον δεύτερο λόγο που θα μπορούσε κανείς να λάβει υπ όψιν του, για να κατανοήσει το οξύμωρο: Το ότι ένα τέτοιο ρεύμα λοιπόν, απαιτεί να συνυπάρχουν άτομα με δραστικότατα διαφορετικές απόψεις όσο βαθαίνουν αυτά στην ιδεολογία της επιλογής τους, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας δεσμός, ο οποίος βρίσκεται στην ουσία υπέρ και άνω των επί μέρους ιδεολογιών. Ας μην γελιόμαστε, όταν μιλάμε για αριστερούς, και αυτοί είναι άνθρωποι με την ψυχολογία τους και τις συναισθηματικές τους ανάγκες, όπως όλοι μας. Μάλιστα, δεδομένου της πρώτης θέσης που αναλύθηκε, αυτοί έχουν την συνεχή ανάγκη να παραβλέπουν τις διαφορές τους, επιστρατεύοντας ψυχολογικά τεχνάσματα ή και τεχνικές, για να διατηρούν την ενότητά τους τουλάχιστον ως έχει.

Οι "τεχνικές" που επιστρατεύονται, για να παρακαμφθεί η όποια λογική διαφωνία μπορεί να υπάρξει, έχουν ομοιότητες με όλες τις άλλες περιπτώσεις όπου η ανθρώπινη εμπειρία έχει τις ίδιες ανάγκες και βρίσκεται μπροστά στο ίδιο δίλλημα. Εδώ πλέον, πρωταρχικό ρόλο παίζουν πλέον οι θετικοί συναισθηματικοί σύνδεσμοι που έχουν αναπτυχθεί ανάμεσα στα μέλη του ρεύματος, που βοηθούν πάρα πολύ στην παράβλεψη των όποιων διαφορών  και διαστάσεων μπορεί να υπάρξουν. Άλλοι τρόποι που παρέχουν το ίδιο αποτέλεσμα, είναι η επινόηση διαφόρων μη ιδεολογικών μέσων για την ενδυνάμωση της εικόνας της ενότητας, όπως π.χ. είναι η ένδυση ή ο τρόπος έκφρασης ή ακόμα και οι επιλογές πολιτιστικών συνηθειών, (και κατά προτίμηση όλα μαζί), που ναι μεν, δεν έχουν ουσιώδη χαρακτήρα όσον αφορά την λογική θεώρηση, αλλά στο ψυχολογικό επίπεδο κάνει θαύματα στην δημιουργία της εντύπωσης της ομοιομορφίας.

Άλλωστε, ο αριστερός έχει ήδη διαθέσιμους κάμποσους ορισμούς από την ιδεολογική του παρακαταθήκη, για το πως θα πρέπει να φέρεται να ομιλεί και γενικά να επιδεικνύει το είδωλο του, έτσι ώστε να συμβιβάζεται με τους υπόλοιπους αριστερούς. Μάλιστα, οι ορισμοί αυτοί, είτε έχουν προκύψει έμμεσα ή από πρωτογενείς πηγές, δείχνει και το πως και ποια πράγματα είναι ασυμβίβαστα με την εικόνα ενός αριστερού. Θυμίζω εδώ, ότι αυτές οι επιλογές, συνήθως δεν προτιμούνται λόγω κάποιας λογικής αιτίασης, αλλά σχεδόν πάντα ως αποτέλεσμα κάποιων ψυχολογικών αναγκών που είναι αναγκαίες για να στηρίξουν την απουσία βαθύτερης γνώσης ή έστω αποδοχής, και εν συνεχεία την επιλογή μιας πολύ πιο συγκεκριμένης ιδεολογικής θέσης.

Έτσι λοιπόν, ερχόμαστε αισίως, να δούμε ότι μπορούμε πλέον τώρα να εξηγήσουμε το πως είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσο παράλογες θα έλεγε κανείς θέσεις ανάμεσά τους. Είναι στην φύση του ανθρώπου, και αυτό βεβαίως δεν περιορίζεται μόνο σε αυτά τα ρεύματα, όταν η γνώση και λογικός συλλογισμός αντικαθιστώνται εναλλάξ ως υποκατάστατα με την συναισθηματικά βασισμένη επιλογή ή πεποίθηση. Είναι προφανές ότι άλλο ρόλο παίζει το πρώτο και άλλο το δεύτερο.

Το σημαντικό κατά την γνώμη μου, είναι το που μπορεί να οδηγήσουν τέτοιες ασυνέπειες την κοινωνία μας. Γιατί είναι σίγουρο, ότι αυτές οι "αντικανονικές αντικαταστάσεις" ούτε έχουν σταματήσει, ούτε έχουμε δει ακόμη τις πιο ακραίες τους εκφράσεις. Η λύση, φαίνεται να είναι μόνο η ισορροπημένη ανάπτυξη της συμβατικής νοημοσύνης όσο και της συναισθηματικής. Αυτό, με την σειρά του, σημαίνει ότι η κοινωνία έχει επειγόντως ανάγκη από αληθινή παιδεία τέτοια, που να υπάρχει υπέρ και άνω της οποιασδήποτε ιδεολογίας. Την παιδεία δηλαδή, που ευκαιρία να την δημιουργήσουμε θα έχουμε μόνο όταν εγκαταστήσουμε επιτέλους πραγματική Δημοκρατία, και όχι την γελοία κατάσταση που έχουμε σήμερα. (Γελοία βέβαια, εάν δεν ήταν τόσο τραγική.)

Γι αυτό λοιπόν, προσωπικά προτιμώ τον αγώνα για την πραγματική Δημοκρατία πρώτα και κύρια, πριν ελπίσω ότι κάποια ημιτελής αριστερή ή δεξιά μινιμαλιστική ουτοπία θα μπορέσει ποτέ να συνεισφέρει στην συλλογική ευημερία της κοινωνίας. Και γι αυτό, αποφεύγω σαν τον διάολο το λιβάνι όσους επιχειρούν να με πείσουν ότι με αυτά τα ελλιπή κατασκευάσματα που ούτε καν οι ίδιοι κατανοούν (εκτός αν μιλάμε για την ψυχολογική ταύτιση που νοιώθουν) θα σώσουν τον κόσμο.

Θα ήταν πολύ καλύτερα, εάν οι σημερινές αριστερές και δεξιές νοοτροπίες μαζί με όλα τα έμψυχα και άψυχα παρελκόμενα τους, εξαφανίζονταν από προσώπου γής για να δώσουν επιτέλους τόπο και ζωτικό χώρο σε κάποια πολύ καλύτερα και ικανά να μας βελτιώσουν.

Πολλοί, ήδη θα έχουν σπεύσει να με αποκαλέσουν απολιτίκ. Δικαίωμά τους. Είμαι όμως απολιτίκ; Μπορεί, ναι, όχι, ίσως, πιθανώς. Δεν με ενδιαφέρει και πολύ πως θα με χαρακτηρίσει κανείς. Αυτό που έχει σημασία, είναι το ότι μόλις απέδειξα τουλάχιστον σε μερικούς, ότι αυτοί για τους οποίους έγραψα παραπάνω, είναι στην ουσία ακόμα πιο απολιτίκ κι από μένα τον ηθελημένα ανένταχτο.

Καληνυχτούδια. (Η καλή Μέρα έρχεται σύντομα.)

Σημείωση για την εικόνα της ανάρτησης: Μπορεί σε κάποιους να μοιάζει αλλά όχι, δεν είναι σφυροδρέπανο. Είναι εργαλεία που χρησιμοποιόντουσαν παραδοσιακά για την διαδικασία της λοβοτομής. Μου φάνηκε σχετικό για κάποιον λόγο, αλλά μπορεί να έκανα και λάθος.