Μερικές σκέψεις και προβληματισμοί ως απάντηση στο κείμενο που αναρτήθηκε στο site της κίνησης πολιτών Άρδην

του Αλέξη Ξιφαρά

Στις 5 Ιουλίου αναρτήθηκε στο site της κίνησης πολιτών Άρδην ένα κείμενο  που σκοπό έχει να ξεκινήσει έναν ανοιχτό διάλογο για τη συγκρότηση του δημοκρατικού πατριωτικού χώρου. [1] Σε μερικές βασικές θέσεις αυτού του κειμένου θα απαντήσω παρακάτω. 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΝΕ

Οι αρχικές θέσεις της κίνησης πολιτών «Άρδην», παρότι προορίζονται από τους συντάκτες τους να αποτελέσουν τη βάση για ένα γόνιμο διάλογο και ίσως και το πρώτο βήμα για μια συσπείρωση ανθρώπων «από ποικίλες ιδεολογικές καταβολές και αντιλήψεις, προερχόμενους από την Αριστερά το Κέντρο και τη Δεξιά, θρησκευόμενους και αγνωστικιστές»-όπως οι ίδιοι χαρακτηριστικά αναφέρουν-στην πραγματικότητα δεν αναφέρονται καθόλου στους βασικούς μηχανισμούς που υπονομεύουν το τετράπτυχο – εθνική ανεξαρτησία, κοινωνική δικαιοσύνη, οικολογική ισορροπία, άμεση δημοκρατία – κοινοτισμός- που οι ίδιοι διακηρύττουν. Έτσι σε όλο το κείμενο του Άρδην δεν υπάρχει ούτε μια αναφορά στο ευρώ και στην ΟΝΕ !

Σε τι διαφέρει λοιπόν η πρόταση του Άρδην από την πολιτική απόφαση του ιδρυτικού συνεδρίου....
του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ; Και στην πολιτική απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί κανείς να διαβάσει αυτή την αόριστη θεωρητικολογία η οποία παρότι πασχίζει να φανεί ανατρεπτική, προοδευτική και επαναστατική, κατ’ ουσίαν ποτέ δεν ξεπερνά τα όρια που έχουν θέσει στη χώρα και στο λαό μας οι ντόποιοι ολιγάρχες και οι ξένοι επικυρίαρχοι. [2] Πραγματικά  αναρωτιόμαστε, λοιπόν, πως θα μπορούσε να κατακτηθεί η εθνική ανεξαρτησία και η εθνική αυτοδιάθεση της χώρας μας μέσα στο στενό κορσέ του ευρώ και της Ε.Ε.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μέσα στα δέκα χρόνια της ΟΝΕ το χάσμα μεταξύ των ελλειμμάτων των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας και των πλεονασμάτων της Γερμανίας, όσον αφορά στις διεθνείς συναλλαγές τους, γιγαντώθηκε. Το χάσμα αυτό δημιουργήθηκε διότι οι ονομαστικοί γερμανικοί μισθοί είχαν παγώσει, ενώ αυτοί της περιφέρειας συνέχισαν να αυξάνονται, έστω και με χαμηλούς ρυθμούς. Με άλλα λόγια πρόκειται για μια πράξη μηδενικού αθροίσματος, δηλαδή τα ελλείμματα της ευρωπαϊκής περιφέρειας τροφοδοτούσαν και συνεχίζουν να συντηρούν τα πλεονάσματα κυρίως της Γερμανίας.

Κατά συνέπεια είναι εύκολο να συμπεράνουμε ότι η ΟΝΕ δημιουργήθηκε για να αποτελέσει το κύριο όπλο του γερμανικού ιμπεριαλισμού στη προσπάθεια του να επεκτείνει τη κυριαρχία του σε ολόκληρη την Ευρώπη και ως όχημα των συμφερόντων του γερμανικού εξαγωγικού κεφαλαίου και των μεγάλων τραπεζών της Ευρώπης. Αν δεν απαλλαγείς, λοιπόν, από την ΟΝΕ η οποία απειλεί να θυσιάσει όλους τους λαούς της Ευρώπης στο βωμό της αέναης συσσώρευσης κεφαλαίων προς όφελος των γερμανών ολιγαρχών και των ευρωπαίων τραπεζιτών, πως μπορείς να μιλάς για εθνική ανεξαρτησία ; 

ΧΡΗΜΑ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ -   ΘΕΣΗ 8

Διάσπαρτα στο κείμενο τονίζεται η σημασία της δημοκρατίας και μάλιστα η ανάγκη για την επίτευξη της άμεσης δημοκρατίας. Για την άμεση δημοκρατία θα μιλήσουμε όταν σχολιάσουμε τις θέσεις 19 και 20 του κειμένου. Πιο συγκεκριμένα στη Θέση 8 οι συντάκτες του κειμένου εκφράζουν την επιθυμία τους να αντιταχθούν στην κυριαρχία του εμπορεύματος και προτείνουν τρόπους που υποτίθεται ότι θα περιορίσουν την ισχύ του.

Οι συντάκτες του κειμένου, όμως, δεν κατάφεραν να συνδέσουν τη πάλη για την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας με τους αγώνες των λαών για την απόκτηση του δικού τους εθνικού νομίσματος προκειμένου να ελέγξουν την οικονομίας τους και κατ’ επέκταση και την εμπορευματική παραγωγή. Το χρήμα στον καπιταλισμό είναι η πιο τρομερή μορφή κοινωνικής ισχύος. Αποτελεί το παγκοσμίως αποδεκτό μέσο πληρωμής αλλά και ταυτόχρονα είναι μέσο αποθησαυρισμού που δεν έχει εγγενή όρια.

Για να γίνει αντιληπτή η απουσία ορίων στη κοινωνική ισχύ του χρήματος-στη προκειμένη όσον αφορά στην ιδιότητα του να αποθησαυρίζεται- αρκεί να δούμε τη περιουσία του πλουσιότερου ανθρώπου στο πλανήτη, του Carlos Slim Helu, η οποία φτάνει τα 73 δις δολάρια. Θα ήταν, λοιπόν, δύσκολο ή μάλλον αδύνατο να φανταστούμε τον Slim να έχει στη κατοχή του 73 δις κουστούμια, ή σκάφη ή παπούτσια (η Ιμέλντα Μάρκος δεν είχε καταφέρει να ξεπεράσει τα 6000 παπούτσια). Δεν υπάρχει, δηλαδή, κάποιο όριο στη συσσώρευση του χρήματος. Αυτή η άμετρη φύση του χρήματος πρέπει να είναι πάντα στο επίκεντρο της προσοχής μας.

Γι’ αυτό μέχρι να απαλλαγούμε από την κοινωνική σχέση των εμπορευμάτων και από τις κεφαλαιοκρατικές σχέσεις παραγωγής και ανταλλαγής πρέπει το κράτος, που θα είναι υπό λαϊκό έλεγχο, να ελέγχει τη κυκλοφορία του νομίσματός του, ώστε να χρησιμοποιεί το χρήμα αυστηρά και μόνο ως μέτρο της αξίας (γενικό ισοδύναμο) και ως μέσο κυκλοφορίας και ανταλλαγής. Θα επανέλθουμε, σχολιάζοντας τις θέσεις 19 και 20, στο ζήτημα του εμπορεύματος και πως αυτό συνδέεται και με ένα ακόμη τρόπο με το ζήτημα της άμεσης δημοκρατίας.

Στη Θέση 8 τα μέλη του Άρδην, μεταξύ άλλων, μιλάνε για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Για άλλη μια φορά, όμως, δεν καταφέρνουν να μας εξηγήσουν πως θα γίνει αυτό μέσα στην ευρωζώνη, όταν δεν μπορούμε ως κράτος να «κόψουμε» χρήμα για να τονώσουμε την εγχώρια παραγωγή. Ενώ, λοιπόν, οι ίδιοι οι συντάκτες του κειμένου στην ίδια θέση (8) αναγνωρίζουν ότι δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε «παραγωγικούς γίγαντες» που ελέγχουν εκατοντάδες εκατομμυρίων «εργατικής δύναμης» οπότε πρέπει να στηριχτούμε «στην αυτάρκεια, τη μικρή επιχείρηση, στην παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, και στην αξιοποίηση των ελληνικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων (κλίμα, διατροφή και Παιδεία)», στη συνέχεια καταλήγουν σε ένα μάλλον περίεργο συμπέρασμα. Ότι όλα τα παραπάνω τα έθαψε η «ψεύτικη ευημερία του νεοελληνικού παρασιτισμού».

Προσωπικά πίστευα ότι η οικονομική κατρακύλα της Ελλάδας άρχισε να εντείνεται ήδη από το 1962 με τη σύνδεσή μας στη Κοινή Αγορά και με την ένταξη μας επίσημα το 1981στην ΕΟΚ και ότι την παραγωγή μας την «έθαψε» όχι κάποια αφηρημένη έννοια «νεοελληνικού παρασιτισμού» αλλά η ένταξη μας στην ΟΝΕ, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, οι τέσσερις ελευθερίες του Μάαστριχτ στο εσωτερικό της Ε.Ε (διακίνησης κεφαλαίων για τη μεγιστοποίηση του κέρδους, μετακίνησης αγαθών χωρίς δασμούς, μετακίνησης προσώπων για την υποβάθμιση της εργασίας και προσφοράς υπηρεσιών), τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (Μ.Ο.Π.) και αργότερα τα Κοινοτικά Προγράμματα (που διέφθειραν την ελληνική αγροτιά με το εύκολο χρήμα και το οποίο είχε ως σκοπό τη καταστροφή της γεωργικής παραγωγής παρά την ανάπτυξή της).

Όπως και να ερμηνεύσουμε πάντως τους συντάκτες του κειμένου, το συμπέρασμα είναι τούτο: η παραγωγή δεν πρόκειται να ανακάμψει στην Ελλάδα αν ο λαός δεν πάρει πρώτα στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας, μια διαδικασία που έχει ως βασική προϋπόθεση και ως πρώτο βήμα τη διεκδίκηση του δικαιώματος άσκησης νομισματικής πολιτικής, δηλαδή του δικαιώματος έκδοσης Εθνικού Κρατικού Νομίσματος.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

Οι συντάκτες του εν λόγω κειμένου δεν πρέπει να έχουν ακούσει τίποτα για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) και για την Ομοσπονδία Εθνικών Κρατών της Ευρώπης (ΟΕΚ), αλλιώς θα έβαζαν άμεσα θέμα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη και την Ε.Ε ώστε να προστατεύσουν, αν μη τι άλλο, την ουσία του τετράπτυχου που υποστηρίζουν. Επειδή, λοιπόν, η πρόθεση των μελών του Άρδην είναι ο διάλογος ας μας επιτραπεί να σταθούμε λίγο περισσότερο σε αυτό το σημείο προκειμένου να καταδείξουμε το κρίσιμο ρόλο που παίζει ο ΕΜΣ και η ΟΕΚ στον απελευθερωτικό αγώνα των εθνών και των λαών της Ευρώπης.

Ο ΕΜΣ είναι ένας υπερ-κρατικός οργανισμός ελεγχόμενης χρεοκοπίας με έδρα το Λουξεμβούργο και από την 1η Ιουλίου του 2013 είναι ο μοναδικός και μόνιμος μηχανισμός για την αντιμετώπιση των νέων αιτήσεων για οικονομική ενίσχυση από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης. Ιδρύθηκε από το σύνολο των 17 μελών της ευρωζώνης (οι λαοί φυσικά των αντίστοιχων κρατών δεν είχαν λόγο στην ίδρυση του). Από τη συνθήκη ίδρυσής του ο συγκεκριμένος μηχανισμός αντλεί το δικαίωμα να διαχειρίζεται τη περιουσία (κινητή και ακίνητη) άλλου κράτους-μέλους λόγω της δανειακής διευκόλυνσης που του παρέχει. Ταυτόχρονα η συνθήκη ίδρυσής του το προστατεύει από τη δικαστική ή άλλη εξουσία άλλου κράτους μέλους και του προσφέρει « ασυλία έναντι έρευνας, επίταξης, δήμευσης, απαλλοτρίωσης ή οποιασδήποτε άλλης μορφής κατάσχεσης, αφαίρεσης ή δέσμευσης βάσει εκτελεστικών, δικαστικών, διοικητικών ή νομοθετικών μέτρων » όσον αφορά στη περιουσία του, στους χρηματοδοτικούς του πόρους και στα στοιχεία του ενεργητικού του (άρθρο 32- Legal status, privileges and immunities). [3]

Γνωρίζοντας, λοιπόν, αφενός ότι ο ΕΜΣ έχει ήδη αναλάβει την δανειοδότηση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών στην Κύπρο και στην Ισπανία ενώ στη σειρά περιμένουν και άλλες τράπεζες (μεταξύ αυτών και οι ελληνικές) και αφετέρου ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια του ΕΜΣ που εγγυώνται οι κυβερνήσεις των κρατών μελών δεν επαρκούν για τον δανεισμό τόσο των τραπεζών απευθείας, όσο και των κρατών που έχουν ανάγκη χρηματοδότησης, αντιλαμβανόμαστε ότι το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι άλλο παρά η μεταφορά της κυριότητας όλης της ακίνητης περιουσίας του ελληνικού δημοσίου στο εν λόγω υπερκρατικό ίδρυμα προκειμένου να μετατραπεί σε περιουσιακό στοιχείο του και να διατεθεί σύμφωνα με τις δικές του προτεραιότητες και ανάγκες. Το ερώτημα, κατά συνέπεια, παραμένει το ίδιο. Μπορεί ένα κράτος στο εσωτερικό της ευρωζώνης να είναι εθνικά ανεξάρτητο ;

Όσον αφορά στην Ομοσπονδία Εθνικών Κρατών ο Μπαρόζο σε ομιλία του το Σεπτέμβρη του 2012 ανέφερε ότι η παγμοσμιοποίηση επιβάλλει έναν νέο τρόπο σκέψης και μια περισσότερο ενωμένη Ευρώπη και πρότεινε τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου. [4] Επίσης παρουσίασε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κοινή εποπτεία των τραπεζών της Ευρώπης, το οποίο θα αποτελέσει ένα ενδιάμεσο βήμα πριν την Τραπεζική Ένωση. Η Τραπεζική Ένωση αποτελεί την απόλυτη φαντασίωση των ευρωπαίων τραπεζιτών που επιθυμούν να απαλλαγούν εντελώς από την εξουσία και τη δικαιοδοσία των εθνών-κρατών προκειμένου να κερδοσκοπούν ασύστολα στις πλάτες των λαών της Ευρώπης. Άρα για ποια εθνική ανεξαρτησία, ποια κοινωνική δικαιοσύνη, ποια οικολογική πολιτική και πόσο μάλλον για ποια άμεση δημοκρατία μπορούμε να μιλάμε στο εσωτερικό της Ε.Ε όταν αυτή μετεξελίσσεται σε Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία ;

ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ – ΘΕΣΕΙΣ 19 ΚΑΙ 20

Στις Θέσεις 19 και 20 οι συντάκτες του Άρδην καταπιάνονται για άλλη μια φορά και πιο συγκεκριμένα με το ζήτημα της δημοκρατίας. Και παρότι σωστά συνδέουν την εθνική ταυτότητα με τη δημοκρατία, στη συνέχεια αποτυγχάνουν στο να αντιληφθούν τι είναι άμεση δημοκρατία και ποια μορφή παίρνει σήμερα. Η άμεση δημοκρατία (ή δημοκρατία της συνέλευσης για άλλους συγγραφείς) δεν είναι μια αφηρημένη έννοια που μπορείς να τη χρησιμοποιείς για να αποδείξεις γενικώς τα δημοκρατικά σου αισθήματα.

Ο όρος «άμεση δημοκρατία» χρησιμοποιήθηκε από μεταγενέστερους συγγραφείς και στοχαστές για να περιγράφει τη δημοκρατική περίοδο στην αρχαία Αθήνα κατά τη περίοδο του 462 έως το 322 π.Χ. Σε αυτό το πολίτευμα το σώμα των αρχαίων Αθηναίων (περίπου 40.000 με 45.000 πολίτες) είχε συγκεντρωμένες στα χέρια του και τις τρείς πολιτικές εξουσίες. Η Εκκλησία του Δήμου, δηλαδή, ασκούσε τη νομοθετική και την κυβερνητική εξουσία (η εκτελεστική εξουσία είναι μέρος της κυβερνητικής) και τα δικαστήρια της Ηλιαίας, τα οποία αποτελούνταν από κληρωτά εκλεγμένους Αθηναίους πολίτες προερχόμενους και από τις τέσσερις οικονομικές τάξεις, είχαν τη δικαστική εξουσία. Χωρίς να μπαίνουμε, λοιπόν, σε περισσότερες λεπτομέρειες, με δύο λόγια, ο λαός της αρχαίας Αθήνας συμμετείχε ο ίδιος, αδιαμεσολάβητα, χωρίς τη παρουσία αντιπροσώπων στη διαδικασία λήψης όλων των αποφάσεων της πόλης του. Αυτό είναι άμεση δημοκρατία. Η μεταγενέστερη αποκαλούμενη αντιπροσωπευτική ή αστική δημοκρατία είναι μια διαστρέβλωση της έννοιας και της ουσίας της δημοκρατίας.

Παρότι, λοιπόν, από το 322 π.Χ έχουν αλλάξει δραματικά τα μεγέθη των κρατών και πλέον ούτε ακόμη και τα μικρότερα έθνη-κράτη δεν έχουν μόνο 40.000 πολίτες, το όραμα της άμεσης δημοκρατίας δεν έχει χαθεί. Αυτό απέτυχαν να δουν οι συντάκτες του κειμένου του Άρδην. Η εργατική-λαϊκή αυτοδιαχείριση στο επίπεδο των εργοστασίων, των επιχειρήσεων και γενικά των τόπων δουλειάς είναι η σημερινή μορφή της άμεσης δημοκρατίας. Μόνο στους αυτο-διαχειριζόμενους χώρους δουλειάς όλοι οι εργάτες, είτε παράγουν υλικά αγαθά είτε άυλα (υπηρεσίες, συναισθηματικές επήρειες, γνώση κτλ.), συμμετέχουν άμεσα και στο σύνολό τους στη λήψη των αποφάσεων της επιχείρησης τους. Μόνο τότε το όραμα της άμεσης δημοκρατίας υλοποιείται στη πράξη.

Φυσικά οι εργατικά αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις δεν πρέπει να συγχέονται με τις επιχειρήσεις που βρίσκονται στην ιδιοκτησία των εργατών που δουλεύουν σε αυτές αλλά οι οποίοι δεν έχουν τη διεύθυνσή της ή με τις επιχειρήσεις όπου οι εργάτες έχουν τον έλεγχο μόνο της διαχείρισης (management) της παραγωγής ή ακόμη και με διάφορες μορφές συνεταιρισμών. Στις εργατικά αυτοδιαχειριζόμενες παραγωγικές μονάδες οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έχουν την διεύθυνση της παραγωγής. Στελεχώνουν οι ίδιοι, δηλαδή, το διοικητικό συμβούλιο της επιχείρησης και με αυτό το τρόπο αποφασίζουν συλλογικά τι εμπορεύματα θα παράξουν, πως και με ποιους όρους και κάτω υπό ποιές συνθήκες θα τα παράξουν, τι τεχνολογίες θα χρησιμοποιήσουν, που θα βρίσκονται οι εγκταστάσεις της επιχείρησης τους κ.ο.κ. Με άλλα λόγια μπορούμε να μιλάμε για εργατικά αυτοδιαχειριζόμενους χώρους δουλειάς όταν αυτοί που συλλογικά και συνεργατικά παράγουν το υπερπροϊόν ταυτίζονται με αυτούς που συλλογικά και συνεργατικά το ιδιοποιούνται και το κατανέμουν ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης.

Γνωρίζουμε φυσικά ότι αυτό δεν αρκεί. Δεν αρκεί μερικές επιχειρήσεις να λειτουργήσουν αυτοδιαχειριστικά ώστε να αποκτήσουμε στην Ελλάδα δημοκρατία. Πρώτον υπάρχει ένας βασικός κίνδυνος για τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Αυτός ο κίνδυνος έχει να κάνει με τις ίδιες τις μορφές που παίρνει το κεφάλαιο κατά τη κυκλοφορία του, δηλαδή το εμπορικό, το παραγωγικό και το χρηματικό κεφάλαιο. Καμία από αυτές τις μορφές δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τις άλλες : αλληλοεμπλέκονται και αλληλοκαθορίζονται. Αν οι εργατικά αυτοδιευθυνόμενες επιχειρήσεις δεν ελέγξουν και τις τρείς μορφές του κεφαλαίου και μείνουν στη διεύθυνση μόνο της παραγωγικής μορφής, τότε πολύ σύντομα θα καταρρεύσουν. Γι’ αυτό οι αυτοδιαχειριστικές προσπάθειες των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς τους πρέπει να συνοδευτούν με μια προσπάθεια των ιδίων και του υπολοίπου έθνους να κατακτηθεί και η πολιτική εξουσία.

Κατακτώντας την πολιτική εξουσία ο ελληνικός λαός θα πρέπει να μετασχηματίσει άμεσα το ίδιο το κράτος με το να επιτρέψει στη κρατική διοίκηση να συμμετέχει μέχρι και «η τελευταία νοικοκυρά» και ταυτόχρονα θα πρέπει άμεσα να προκηρύξει την έναρξη ενός παν-εθνικού διαλόγου για τη δημιουργία νέου συντάγματος διαδικασία που τελικά θα οδηγήσει στη συγκρότηση της συντακτικής εθνοσυνέλευσης, όπου ο λαός θα δημιουργήσει τους νόμους του και το πολίτευμα του πρωτογενώς με την ενεργοποίηση της συντακτικής εξουσίας του.

Παράλληλα μεταξύ άλλων το κράτος πρέπει να εθνικοποιήσει τις τράπεζες (λαϊκός έλεγχος του χρηματικού κεφαλαίου) και τα κομβικά σημεία της οικονομίας, ώστε να επιτρέψει και στις εργατικά αυτοδιευθυνόμενες επιχειρήσεις να επιβιώσουν και να λειτουργήσουν.

Επίσης πρέπει να επιδιώξει την πλήρη απασχόληση των πολιτών που είναι ικανοί να δουλέψουν μέσω χρηματοδότησης δημοσίων έργων και μέσω της επένδυσης στη ζωντανή εργασία. Πιο συγκεκριμένα η απο-επένδυση που παρατηρείται στην Ελλάδα είναι το συνδυασμένο αποτέλεσμα τόσο των αντικειμενικών νόμων του κεφαλαίου όσο και της στρατηγικής που ακολουθούν οι κεφαλαιοκράτες απέναντι στη ζωντανή εργασία του μεταβλητού κεφαλαίου.

Άρα το κράτος, που θα βρίσκεται πια στα χέρια του ελληνικού λαού, πρέπει να επενδύσει και να αξιοποιήσει πρώτα και κύρια την εργασία του εργαζόμενου πληθυσμού και μάλιστα πρέπει να δώσει περισσότερη έμφαση στην εξειδικευμένη, «ακριβή» εργασία που σήμερα λόγω του ευρώ φεύγει όλη για το εξωτερικό.

Αντιλαμβανόμαστε δηλαδή ότι αναπτύσσεται μια διαλεκτική σχέση μεταξύ της δημοκρατίας στο χώρο δουλειάς και της δημοκρατίας στη κοινότητα. Οι εργαζόμενοι μαθαίνουν να συμμετέχουν και να παίρνουν αποφάσεις στη δουλειά τους και αναπτύσσουν ως συνέπεια μια εντελώς διαφορετική ψυχοσύνθεση. Είναι πολύ πιο υπεύθυνοι, καθότι πια παίρνουν αποφάσεις, γίνονται πιο ώριμοι, αναπτύσσουν το νοητικό τους επίπεδο και αρχίζουν να αντιλαμβάνονται το μεγαλείο της δημοκρατίας. Μοιραίο είναι στη συνέχεια να την επιθυμήσουν και στην κοινότητά τους είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό επίπεδο και να παλέψουν μέχρι τέλους για να την αποκτήσουν ή να την προασπίσουν.

Αλλά είπαμε καθότι η σχέση είναι διαλεκτική, δεν γίνεται μονομερώς η διάχυση των δημοκρατικών θεσμών από τη δουλειά προς τη κοινότητα αλλά και αντίστροφα. Έτσι το δημοκρατικό κράτος θα προστατεύει τα δημοκρατικά εγχειρήματα των εργαζομένων και μέσω του νέου συντάγματος, των δημοψηφισμάτων και της συμμετοχής στη κρατική διοίκηση θα ενθαρρύνει τους υπόλοιπους εργαζομένους που πιθανά δεν συμμετέχουν σε μια αυτοδιευθυνόμενη μονάδα παραγωγής να μεταφέρουν τη δημοκρατία εκεί που δουλεύουν.

Τέλος η αυτοδιαχείριση στη δουλειά είναι και το πρώτο βήμα για την απαλλαγή της κοινωνίας από τις εμπορευματικές σχέσεις παραγωγής. Είναι το πρώτο βήμα και όχι το καθοριστικό ή το τελικό καθότι ναι μεν στο εσωτερικό της αυτοδιευθυνόμενης μονάδας παραγωγής τα προϊόντα που παράγονται δεν παίρνουν άμεσα τη μορφή του εμπορεύματος όταν έρθει η ώρα, όμως, της πώλησής τους τότε επιδρούν οι μηχανισμοί της ανταγωνιστικής συσσώρευσης και τελικά το αγαθό γίνεται εμπόρευμα.

Μόνο όταν όλοι οι λαοί του κόσμου ή τουλάχιστον ένα πολύ μεγάλο τμήμα του πλανήτη ασπαστεί, όχι μόνο στα λόγια αλλά και στη πράξη, τη δημοκρατία, θα απαλλαγούμε από τις εμπορευματικές σχέσεις παραγωγής και θα αποκατασταθεί το κοινωνικό συνεχές του «πράττειν», της δραστηριότητας που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο είδος. Μόνο τότε το εμπόρευμα, η αφηρημένη εργασία και η αναγκαστική εργασία θα υποταχθούν στη κυριαρχία των αξιών χρήσης (αγαθά), της συγκεκριμένης εργασίας και της ελεύθερης δραστηριότητας (ελεύθερου χρόνου).

Αυτό όμως το όραμα, όσο μακρινό και αν φαντάζει, δεν πρέπει να μας εμποδίζει απ’ το να υποστηρίζουμε άμεσα και πολύ συγκεκριμένα βήματα για να το υλοποιήσουμε. Και ένα πολύ σημαντικό και κρίσιμο βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση πρέπει να είναι η κατάκτηση της δημοκρατίας στους χώρους δουλειάς.

Η δημοκρατία και όχι αφηρημένες ιδεοληψίες είναι το όραμα μας στο ΕΠΑΜ και γι΄ αυτό πάγια τακτική μας είναι να υποστηρίζουμε και να παλεύουμε στις απεργίες για την λειτουργική κατάληψη των χώρων δουλειάς από τους εργαζομένους. Μάλιστα για το ζήτημα του φασιστικού κλεισίματος της ΕΡΤ το κεντρικό μας σύνθημα είναι «δημόσια και αυτοδιαχειριζόμενη ΕΡΤ».

ΣΚΟΠΙΑ - ΘΕΣΗ 17

Τα Σκόπια είναι προϊόν ιμπεριαλιστικής επέμβασης ξένων δυνάμεων και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να εστιάσουμε στο όνομα αυτού του παρά φύσιν κράτους. Η πραγματικά δημοκρατική και πατριωτική στάση που οφείλει να στηρίξει ένα εθνικοαπελευθερωτικό μέτωπο είναι η μη αναγνώριση της ύπαρξης αυτού του κράτους - υβριδίου, ανεξάρτητα από το όνομά του, και γενικά κάθε κράτους που έχει προέλθει από πολεμική επέμβαση ξένων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Είναι εύκολα αντιληπτό ότι στη περίπτωση που η Ελλάδα αναγνωρίσει ως κράτος τα Σκόπια τότε νομιμοποιεί εμμέσως ως κράτος και την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (με άλλα λόγια προκύπτει αντίφαση μεταξύ των θέσεων 16 και 17 του κειμένου του Άρδην).

Κατά συνέπεια η ακόλουθη θέση από το Άρδην :  « ... είμαστε διατεθειμένοι να δεχθούμε αυστηρά γεωγραφικό προσδιορισμό για την ονομασία των Σκοπίων, με την προϋπόθεση ότι θα είναι μια ονομασία για όλες τις χρήσεις...», επικεντρώνει στο ζήτημα του ονόματος και άρα αποδέχεται τόσο την ύπαρξη του κράτους των Σκοπίων, όσο και την πρακτική δημιουργίας κρατών μετά από τη μεσολάβηση πολεμικών επεμβάσεων από τη πλευρά των μεγάλων δυνάμεων.

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ – ΘΕΣΗ 13

Στο σημείο αυτό οι συντάκτες του κειμένου για άλλη μια φορά έχουν αφήσει εκτός ανάλυσης το ζήτημα του ευρώ. Ένας από τους λόγους που οι μετανάστατες σταματούν στην Ελλάδα είναι γιατί έχουμε το ευρώ, ένα σκληρό διεθνές νόμισμα, που στη χώρα τους αποκτά πολλαπλάσια αξία. Με την επιστροφή μας σε εθνικό κρατικό νόμισμα οι τόποι προορισμού για τους βασανισμένους μετανάστες αλλάζουν.

Φυσικά η επιστροφή μας σε εθνικό νόμισμα δεν αρκεί. Χρειάζεται να συνοδευτεί με την ακύρωση των ρυθμίσεων του Δουβλίνου ΙΙ και με την ανάπτυξη της οικονομίας μας, ώστε να πάψει η οικονομική εξαθλίωση να γεννά μίσος και ρατσισμό. Αλλά όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως η επιστροφή μας σε εθνικό κρατικό νόμισμα είναι η πρώτη και βασική προϋπόθεση για την επίλυση και αυτού του τραγικού φαινομένου.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ – ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

Μετά από τρία χρόνια μνημονίων, οικονομικής λεηλασίας, φοροεπιδρομών και εξαθλίωσης, ο Ελληνικός λαός χρειάζεται συγκεκριμένες θέσεις και προτάσεις, που να αγγίζουν την ουσία των προβλημάτων του, και όχι θεωρητικές συζητήσεις που δεν φτάνουν ποτέ στο “δια ταύτα”.

Η προσπάθεια της κίνησης πολιτών Άρδην για τη δημιουργία ενός πατριωτικού-δημοκρατικού μετώπου δυστυχώς παραμένει στο επίπεδο μιας ακόμη έκθεσης ιδεών που αναλύει ανεπαρκώς τη σημερινή συγκυρία και σιωπά όταν πρόκειται για τους θεσμούς και τους μηχανισμούς που έχουν σκοπό να ισοπεδώσουν τη δημοκρατία και τις εθνικές ταυτότητες των λαών της Ευρώπης προκειμένου να εξασφαλίσουν την ανοδική πορεία της κερδοφορίας για τους «τοκογλύφους», ανοίγοντας έτσι το δρόμο προς ένα νέο ευρωπαϊκό μεσαίωνα.   

Στο διάλογο, λοιπόν, που φιλοδοξεί να ανοίξει το Άρδην πρέπει άμεσα να τεθούν ως πρωτεύοντα και βασικά το ζήτημα της εξόδου από το ευρώ και την Ε.Ε, η μονομερής διαγραφή του δημοσίου χρέους και η σεισάχθεια για τα ιδιωτικά χρέη προς τις τράπεζες και την εφορία. Αλλιώς το «μέτωπο» που θα σχηματιστεί-αν σχηματιστεί- θα είναι μία ακόμα ομάδα ανθρώπων που θα τους ενώνουν ασαφή αιτήματα και αφηρημένες αρχές βασισμένες στον χυδαίο εθνικισμό και τον ρομαντικό ιδεαλισμό, με αποτέλεσμα είτε να καταρρεύσει με τη πρώτη δυσκολία και πίεση, είτε να μετασχηματιστεί σε κάτι πολύ πιο αντιδραστικό. 

Επίσης πρέπει να γίνει η απαραίτητη σύνδεση που ενώνει τη δημοκρατία και την εθνική αυτοδιάθεση ενός λαού με το ζήτημα του ελέγχου της οικονομίας του. Τέλος οι συντάκτες του κειμένου, ή μάλλον του νέου κειμένου που λογικά θα προκύψει μετά το διάλογο, θα πρέπει να είναι πιο συγκεκριμένοι με λέξεις και έννοιες θεμελιώδους σημασίας, όπως η άμεση δημοκρατία.     

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1. http://ardin-rixi.gr/archives/13572
2. http://www.syriza.gr/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B9%CE%B4%CF%81%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4/
3. http://www.european-council.europa.eu/media/582311/05-tesm2.en12.pdf
4. http://ec.europa.eu/news/eu_explained/120912_el.htm

*ο Αλέξης Ξιφαράς είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Ε.Πα.Μ.