Το σύνδρομο της στυμμένης λεμονόκουπας

του Σταύρου Χριστακόπουλου

Το πρώτιστο καθήκον κάθε εθνικής ηγεσίας είναι η υπεράσπιση των συμφερόντων της χώρας – άλλωστε από την επάρκειά τους σε αυτό το πεδίο κρίνονται εν τέλει όλοι.

Στα τέλη του 2010, λίγους μόνο μήνες μετά την απόφαση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για υπαγωγή της χώρας στον διεθνή οικονομικό έλεγχο υπό την επίβλεψη της τρόικας των δανειστών της, ο Γ.Α. Παπανδρέου εισέπραττε, χωρίς φειδώ και επιφυλάξεις, τα θερμά συγχαρητήρια όλων των μεγάλων οικονομικών και γεωστρατηγικών παικτών του πλανήτη.

● Ήταν η εποχή που η – μακαρίτισσα σήμερα – γερμανική έκδοση των Financial Times χαρακτήριζε τον Παπανδρέου με τον τίτλο «Ο άνθρωπός μας στην Αθήνα» και επεξηγούσε για όσους δεν καταλάβαιναν με την πρώτη ματιά: «Η Ελλάδα διαθέτει αυτό που δεν έχει η Γερμανία, έναν τολμηρό πολιτικό που προσπαθεί να εξυγιάνει το σύστημα».

● Ήταν η εποχή που ο πρόεδρος της Deutsche Bank Γιόζεφ Άκερμαν απένεμε (Οκτώβριο 2010) στον τότε πρωθυπουργό της Ελλάδας το περιβόητο βραβείο Quadriga, μια μικρογραφία ...
του τεθρίππου που στεφανώνει την Πύλη του Βραδεμβούργου. Η απονομή αυτή γινόταν «για την κοινωνική προσφορά του και δη για την αναδιάρθρωση της δημοσιονομικής πολιτικής της Ελλάδας και την αποτροπή πτώχευσης της χώρας».

● Ήταν η εποχή που ο Παπανδρέου περιλαμβανόταν στην ετήσια λίστα του Foreign Policy με τους 100 σημαντικότερους στοχαστές του πλανήτη (Global Thinkers) για εκείνη τη χρονιά.

Έκτοτε πλείστα όσα ΜΜΕ τον περιέγραψαν, θετικά, ως μια ξεχωριστή πολιτική και ηγετική προσωπικότητα.

Όμως οι καιροί αλλάζουν. Ο Παπανδρέου δεν είναι πια πρωθυπουργός – για την ακρίβεια απεπέμφθη σκαιώς από την ηγεσία της ευρωζώνης, πρωτίστως τη Γερμανία και δευτερευόντως τη Γαλλία – και πλέον, αφού εγκατέλειψε το ΠΑΣΟΚ στον Βενιζέλο σε κατάσταση πλήρους αποσύνθεσης, βλέπει τα έργα και τις ημέρες του, μαζί με στενούς του συνεργάτες, να αποτελούν αντικείμενο δικαστικών και πολιτικών ερευνών.

Την ώρα λοιπόν που ο ίδιος, πλήρως απαξιωμένος στο εσωτερικό, διαμαρτύρεται για ενδεχόμενη έρευνα επί όσων συνέβησαν επί των ημερών του, περιφέρεται ανά τον κόσμο και τα πανεπιστήμια δίνοντας διαλέξεις. Τι είδους; Ας επικαλεστούμε το αυστριακό εβδομαδιαίο πολιτικό περιοδικό Profil, όχι για την – άγνωστη σε εμάς – εγκυρότητά του, αλλά διότι το ίδιο αυτό περιοδικό είχε ανακηρύξει τον Γιώργο Παπανδρέου «Άνθρωπο της χρονιάς» για το 2011.

Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Βήμα, το αυστριακό περιοδικό, σε δημοσίευμα με τίτλο «Απόψεις ενός χρεοκοπημένου», αναφέρεται στο γιατί, κατά την εκτίμησή του, ο Παπανδρέου είναι... περιζήτητος για διαλέξεις σε πανεπιστήμια.

Όπως λοιπόν αναφέρει το Profil, ο ΓΑΠ, «γόνος μία ξοφλημένης πλέον πολιτικά δυναστείας», βρισκόταν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής, έστω και αν κατάφερε να κερδίσει μόνον λίγους φίλους. «Συνέλεξε όμως εμπειρίες που κάποιος προτιμά να τις ακούει παρά να τις έχει ο ίδιος και ακριβώς γι' αυτό είναι τώρα περιζήτητος».

Πέρα από το... χολερικό ύφος, η περιγραφή του αυστριακού περιοδικού δεν απέχει από την πραγματικότητα. Γιατί όμως αναφερόμαστε στην άποψή του αυτήν;

Διότι είναι πανίσχυρο το δίδαγμα για τους επόμενους. Την ώρα λοιπόν που οι δύο κύριοι πολιτικοί αντίπαλοι – Σαμαράς και Τσίπρας – μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων μετρούν τις δυνάμεις και την αξιοπιστία τους και εκτός της χώρας, είναι καλό να θυμούνται μια βασική αλήθεια: οι μεγάλοι μας φίλοι, εταίροι και σύμμαχοι, όπως κάθε σοβαρή χώρα, πρωτίστως υπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα.

● Όσο και αν σήμερα υμνολογούν τον Σαμαρά οι ίδιοι παράγοντες που κάποτε θαύμαζαν τον Παπανδρέου, καλό είναι να θυμάται ότι δεν είναι καθόλου δύσκολο να καταλήξει και ο ίδιος μια στυμμένη λεμονόκουπα, αν κριθεί ότι δεν μπορεί να υπηρετήσει τη διαφαινόμενη σήμερα ως κοινή στρατηγική τους.

● Όσο και αν πολλοί συνομιλητές του Τσίπρα γοητεύονται σήμερα από την τακτική – και ίσως στρατηγική – σύμπτωση των θέσεών τους με τις δικές του, τίποτε δεν διασφαλίζει ότι αύριο θα πρεσβεύουν ακριβώς τα ίδια.

Η λαϊκή παροιμία «Της Κυριακής χαρά και της Δευτέρας λύπη» είναι πάντα μια χρήσιμη υπενθύμιση για κάθε ενδιαφερόμενο να διατηρήσει ή να κατακτήσει την εξουσία. Κοινώς το σύνδρομο της στυμμένης λεμονόκουπας, το οποίο πάντα παραμονεύει απειλητικό, με κορυφαίο παράδειγμα της εποχής μας τον Γ.Α. Παπανδρέου, δεν μπορεί και δεν πρέπει να αγνοηθεί από κανέναν.

από το «ΠΟΝΤΙΚΙ»