Ξερονήσια λιτότητας, επίγειοι παράδεισοι κερδών

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Μικρή ανάπαυλα ή την ηρεμία πριν την θύελλα θα θυμίζει σε λίγο το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον σχηματισμό της κυβέρνησης Α. Σαμαρά και για την ακρίβεια από την αρχή του καλοκαιριού όταν, πράγματι, άλλαξε το κλίμα στις αγορές και η συμπεριφορά των Ευρωπαίων απέναντι στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση εμφανίζει αυτή την μεταβολή ως επιβράβευση των προσπαθειών της και δείγμα του ότι οι «κόποι πιάνουν τόπο», επιχειρώντας έτσι να υποστηρίξει και το νέο αντιλαϊκό πακέτο των 11,8 δισ. ευρώ. Ένα σύνολο μέτρων που θα βαθύνει τη φτώχεια και την απόγνωση στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα καθώς είναι μονομερώς προσανατολισμένο προς τους εργαζόμενους, τη νεολαία και τα μεσαία στρώματα απ’ όπου θα προέλθει τουλάχιστον το 80% των χρημάτων.

Από την άλλη οι επιχειρήσεις θα δουν την θέση τους να βελτιώνεται. Η αναμενόμενη μείωση των εργοδοτικών εισφορών θα βάλει στα ταμεία τους 2,5 δισ. ευρώ, την ίδια ώρα που τα ασφαλιστικά ταμεία ψυχορραγούν λόγω της αύξησης της ανεργίας (στο 24,4% τον Ιούνιο του 2012 από 7,4% πριν τρία χρόνια) και της γενικευμένης παρακράτησης των εισφορών από τις...

επιχειρήσεις – μικρές και μεγάλες. Χωρίς τέλος είναι και οι διευκολύνσεις που γίνονται κάτω από το τραπέζι, κι οποίες ούτε εύκολο είναι να ποσοτικοποιηθούν, ούτε ορατή η στόχευσή τους δια γυμνού οφθαλμού. Όπως συμβαίνει για παράδειγμα με το επάγγελμα του περιπτερά, το οποίο «απελευθερώνεται». Στην πράξη παραδίδεται μέρος του τζίρου τους στα σούπερ μάρκετ, που θα μπορούν να πουλούν για παράδειγμα τσιγάρα, κι επίσης σε εμπόρους ή βιομηχάνους κάθε κλάδου (από εκδότες μέχρι παρασκευαστές αναψυκτικών κι εισαγωγείς τσίχλας) οι οποίοι θα μπορούν να στήνουν τα δικά τους περίπτερα, με τους δικούς τους υπαλλήλους στη Σταδίου και την Πανεπιστημίου για όσο καιρό θέλουν και με ό,τι εμπόρευμα επιλέγουν. Οι πακτωλοί όμως θα έρθουν από τις ιδιωτικοποιήσεις. Παλιά και νέα τζάκια του επιχειρηματικού κόσμου, θαλασσοπόροι και στεριανοί σπεύδουν ασθμαίνοντας να «σώσουν» κι αυτοί την Ελλάδα από την …χρεοκοπία. Που θα ξαναβρούν τέτοια ευκαιρία, να βάλουν στην τσέπη με τόσο εύκολο τρόπο τόσο άφθονο χρήμα; Η περίπτωση των νησιών είναι η πιο κραυγαλέα. Οι επίδοξοι επενδυτές θα δημιουργήσουν μικρούς φορολογικούς παραδείσους και θύλακες παρανομίας στα εκατοντάδες νησιά που θα ξεπουληθούν κι ας δηλώνει η κυβέρνηση ότι πρόκειται για μίσθωση 40 ή 50 ετών κι όχι για οριστική μεταβίβαση. Ποια λιμενική αρχή θα ελέγχει τα πολυτελή σκάφη που θα μπαινοβγαίνουν στους μίνι παραδείσους που θα κατασκευάσουν όσοι αγοράσουν αυτές τις βραχονησίδες; Το λαθρεμπόριο, η διακίνηση ναρκωτικών, όπλων και η πορνεία θα γνωρίσουν δόξες! Κι οι ελληνικές θάλασσες θα γεμίσουν υπερπολυτελή πειρατικά σκάφη, αυτά που προκαλούν δέος στους ανήξερους κι εμετό σε όσους μπορούν να φανταστούν τα ντιλ που κλείνονται στα σαλόνια τους. Όλοι δε εμείς θα γίνουμε ξένοι στον ίδιο μας τον τόπο που θα έχει μεταμορφωθεί σε παραθαλάσσιο Κόσσοβο, απέραντο ξερονήσι λιτότητας…

Κατά συνέπεια τα νέα μέτρα ύψους 11,8 δισ. ευρώ δεν μας θίγουν όλους το ίδιο! Θα βυθίσουν στη φτώχεια την πλειοψηφία, όπως ακριβώς συνέβη και με τα υπόλοιπα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί από το 2010 ύψους 49 δισ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 22,6% του ΑΕΠ (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα 11,8 δισ.), κατ’ ομολογία του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα στις 19 Σεπτέμβρη, και θα προσφέρουν για μια ακόμη φορά ζεστό χρήμα σε μια μειοψηφία. Την ίδια μειοψηφία που ωφελήθηκε τα μέγιστα αυτή την δραματική διετία. Η πρωτοφανής σε μέγεθος μετακίληση κοινωνικού φορτίου αποκαλύφθηκε και με μια ακόμη αφορμή: την αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος των ελληνικών ομολόγων. Τα στοιχεία που κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ, Προκόπη Παυλόπουλου, επιβεβαίωσαν τα χειρότερα: Η επιχείρηση διάσωσης της Ελλάδας στην πραγματικότητα ήταν μια συγκαλυμμένη επιχείρηση διάσωσης των ξένων τραπεζών. Οι Γαλλογερμανοί έσωσαν τις τράπεζες τους, με άλλα λόγια, στέλνοντας τον λογαριασμό στους έλληνες πολίτες.

Προς επίρρωση τα ακόλουθα: Ενώ στις 31 Δεκεμβρίου 2009 (τρεις μήνες αφότου είχε κερδίσει τις εκλογές ο Παπανδρέου) οι ξένες τράπεζες κατείχαν ελληνικά ομόλογα ύψους 141,5 δισ. ευρώ, έναν χρόνο μετά, στις 31 Δεκεμβρίου 2010, στα χαρτοφυλάκιά τους είχαν απομείνει ελληνικά ομόλογα 45,9 δισ. ευρώ. Την  πρώτη χρονιά δηλαδή που εφαρμόστηκε το Μνημόνιο «ξεφορτώθηκαν» ομόλογα αξίας 95,6 δισ. ευρώ! Την δεύτερη χρονιά, το 2011, συνεχίστηκε το «ξεφόρτωμα» κι έτσι στις 31.12.2011 βρίσκονται με ελληνικά ομόλογα αξίας 35 δισ. ευρώ! Το σκάνδαλο συνεχίστηκε, με τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου να περνούν από τους ξένους πιστωτές στα χέρια των ελληνικών τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων, τορπιλίζοντας την βιωσιμότητά τους. Έτσι, από 56,9 δισ. ευρώ που κατείχαν στις 31 Δεκεμβρίου 2009, δύο χρόνια μετά στις 31 Δεκεμβρίου 2011 βρέθηκαν με ομόλογα αξίας 86,16 δισ. ευρώ. Αλήθεια, με εντολές τίνων οι διορισμένες διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων αγόραζαν τα ελληνικά ομόλογα, παρέχοντας αφειδώς ρευστό στις ξένες τράπεζες, που εγκατέλειπαν την Ελλάδα άρον – άρον; Δεν υπάρχουν νομικές ευθύνες για την απώλεια τόσων δισεκατομμυρίων ευρώ; Επίσης, δεν είναι υποκρισία και προσβολή στη νοημοσύνη μας να αφιερώνονται τόσες ώρες «αποκαλύψεων» για τους τυφλούς της Ζακύνθου και τις συντάξεις που έπαιρναν συγγενείς πεθαμένων και την ίδια ώρα τα δισ. που χάθηκαν από τα ασφαλιστικά ταμεία να κρύβονται κάτω από το χαλί;

Η αλήθεια είναι πως η κυβέρνηση του Α. Σαμαρά συγκαλύπτει τα όργια που έκανε η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου γιατί συνεχίζει να βαδίζει στον ίδιο δρόμο: αιματηρή και χωρίς όρια λιτότητα για τους πολλούς (μα ότι τους ζητήσουν το κάνουν!), κέρδη για τους λίγους και στο βάθος μια νέα χρεοκοπία, μετά απ’ αυτήν του Μαρτίου του 2012, όπως ήδη προδιαγράφεται. Το δεύτερο «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» είναι προ των πυλών για τον απλό λόγο ότι το δημόσιο χρέος αυξάνεται ανεξέλεγκτα. Οι υποσχέσεις κυβέρνησης και Τρόικας για την επίλυση του προβλήματος του δημόσιου χρέους με την αναδιάρθρωση του Μαρτίου αποδείχτηκαν κενό γράμμα. Από 165,3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2011, φέτος, στο τέλος της χρονιάς θα φτάσει το 166%. Θα είναι δηλαδή υψηλότερο από πέρυσι, παρά το «κούρεμα» και παρά τις θυσίες που συνόδευσαν την αναδιάρθρωση. Κι εδώ οι ευθύνες της ΕΕ και της ευρωζώνης ως οργανωτών και αιχμής του δόρατος των πιστωτών, πέραν των ευθυνών της ελληνικής κυβέρνησης, ήταν καταλυτικές, με αποτέλεσμα να προκαλεί απορία η διάθεση αν όχι απόκρυψης, τουλάχιστον μη καταλογισμού των συγκεκριμένων ευθυνών τους, η οποία μάλιστα δικαιολογείται στο πλαίσιο μιας γενικόλογης αντικαπιταλιστικής καταγγελίας, που θα μπορούσε ωστόσο να ισχύει, εξ ίσου, σε οποιαδήποτε άλλη χώρα και σε οποιοδήποτε άλλο χρόνο. Για την Ελλάδα όμως του 2012 ειδικότερα, τι;

Πέρα λοιπόν από το καθησυχαστικό κλίμα που δημιουργεί η κυβέρνηση, το εκρηκτικό υλικό μιας νέας υποτροπής της κρίσης τόσο στην Ελλάδα (με αφορμή ξανά το δημόσιο χρέος) όσο κι εκτός (με αφορμή ξανά την εξόχως ασταθή ισορροπία της ευρωζώνης) συνεχίζει να συγκεντρώνεται. Μάρτυρας η δήλωση του διευθύνοντα συμβούλου της γερμανικής Κόμερτζμπανκ στις 20 Σεπτεμβρίου ότι θεωρεί σίγουρο ένα δεύτερο «κούρεμα» του ελληνικού δημόσιου χρέους κι επίσης της αμερικάνικης Σίτιγκρουπ, που συνεχίζει να ποντάρει στην έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, λόγω του ότι η πορεία του δημόσιου χρέους συνεχίζει να κινείται ανεξέλεγκτα. Αυτή είναι η πραγματικότητα την οποία επιμελώς αποκρύπτουν κι η οποία δείχνει ότι τα αντιλαϊκά μέτρα των 11,8 δισ. ευρώ ακόμη κι αν εφαρμοστούν δεν θα έχουν κανένα ευεργετικό αποτέλεσμα στα δημόσια οικονομικά. Αντιθέτως, με την εφαρμογή αυτής της πολιτικής, αργά ή γρήγορα, θα ακολουθήσουν και νέα αντιλαϊκά μέτρα. Μόνο που για να εκραγεί αυτό το υλικό κι η περίοδος ηρεμίας που ζούμε να αποδειχθεί ότι φέρνει θύελλες, χρειάζεται και κάτι ακόμη που τους τελευταίους μήνες μας έχει λείψει…