Η οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων και η στάση της ΚΕΔΕ

Ανακοίνωση του Τομέα Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ε.ΠΑ.Μ.

Την παράταση της έναρξης εφαρμογής της Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β΄ 104/24-01-19) για μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων των Δήμων στην Τράπεζα της Ελλάδος μέχρι τον Ιούνιο του 2019 αποφάσισαν τα αρμόδια υπουργεία, χωρίς να αποσαφηνιστεί, αλλά και να ξεκαθαριστεί ότι οι δήμοι θα διατηρήσουν την οικονομική τους αυτοτέλεια.

Αυτό είναι το «δώρο» της σημερινής Κυβέρνησης στην ΚΕΔΕ, η οποία πανηγυρίζει και μιλά για νίκη! Η κυβέρνηση  εμφανίζεται να υποχωρεί και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ θριαμβολογεί. Εντελώς… συμπτωματικά, όλα αυτά γίνονται ενώ έχει ξεκινήσει η προεκλογική περίοδος για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές και… όλως τυχαίως, η παράταση που δίνει η κυβέρνηση καλύπτει όλη την προεκλογική περίοδο και μεταθέτει το πρόβλημα στα νέα δημοτικά συμβούλια που θα αναδειχθούν από τις εκλογές.

Αυτή η Υπουργική Απόφαση δεν αποτελεί τη μοναδική απειλή για την διοικητική αυτοτέλεια και την οικονομική αυτοδυναμία των Δήμων. Όπως προβλέπεται στον νέο νόμο για την ΤΑ, τον λεγόμενο «Κλεισθένη», το σύνολο των ταμειακών διαθεσίμων των ΟΤΑ θα πρέπει να περάσει σε ειδικό λογαριασμό που θα ελέγχεται απευθείας από την (εντελώς αντισυνταγματική και ανεξέλεγκτη από κάθε θεσμικό φορέα) ΑΑΔΕ, επιτρέποντας στους Δήμους να διαχειρίζονται ποσά μόνο με ορίζοντα 15ημέρου! Αυτό έχει περάσει και στο προϋπολογισμό του 2019. Επίσης,  στο πλαίσιο του Ν/Σ για την μεταναστευτική πολιτική, ψηφίστηκε τροπολογία, βάση της οποίας οι Οργανισμοί Λιμένος Α.Ε., ενώ έχουν ληξιπρόθεσμες, ή μη, οφειλές προς τους ΟΤΑ, θα μπορούν να παίρνουν φορολογική ενημερότητα. Για τα ζητήματα αυτά, καμία αντίδραση δεν είδαμε από την ΚΕΔΕ…

Η συγκεκριμένη τροπολογία (η οποία ενσωματώθηκε ως άρθρο 33 στο νόμο 4587/2018(Α’126) και αντικαθιστά το άρθρο 13 του νόμου 4406/2016) αναφέρει επί λέξει:
«Ανεξαρτήτως οποιασδήποτε άλλης ρύθμισης, χορηγείται από την αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας (Α.Φ.Ε.) στις Ανώνυμες Εταιρείες του Ν.2932/2001 (Α’145) ή του Ν.2688/1999 (Α’40), ανεξαρτήτως της μετοχικής σύνθεσής τους και παρά την ύπαρξη βεβαιωμένων σε βάρους τους ληξιπρόθεσμων ή μη οφειλών προς Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αφορούν σε φόρους, τέλη ανταποδοτικά ή μη, εισφορές οποιασδήποτε κατηγορίας, φύσης ή περιγραφής, συμπεριλαμβανομένων σε καθεμία από τις ανωτέρω περιπτώσεις των κάθε είδους πρόσθετων φόρων, προσαυξήσεων, προστίμων και τόκων, ασχέτως του νομοθετικού καθεστώτος υπό το οποίο καταλογίστηκαν και βεβαιώθηκαν τα ανωτέρω ποσά. Η ύπαρξη των παραπάνω οφειλών δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο άρνησης χορήγησης του Α.Φ.Ε. από την αρμόδια Δ.Ο.Υ».

Δηλαδή, οι Οργανισμοί Λιμένος, που λειτουργούν με τη μορφή της Ανώνυμης Εταιρείας (Α.Ε.) και χρωστούν στους Δήμους δημοτικά τέλη, θα λαμβάνουν στο εξής αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας, συνεπώς δεν θα έχουν κανέναν λόγο να είναι συνεπείς στις οικονομικές τους υποχρεώσεις απέναντι στους ΟΤΑ!

Η Αυτοδιοίκηση όλα αυτά τα χρόνια είδε από τη μια να μειώνεται η χρηματοδότησή της από το κράτος κατά 65% και από την άλλη, να στηρίζει αποτελεσματικά, αν και με λιγότερους πόρους και προσωπικό, τα εκατομμύρια των συμπολιτών μας των οποίων οι αντοχές δοκιμάζονται από τις συνέπειες των πολιτικών της εξαθλίωσης. Οι ψηφισθείσες διατάξεις, έρχονται ευθέως σε σύγκρουση με το άρθρο 102 του Συντάγματος, βάση του οποίου οι ΟΤΑ, ως φορείς διοίκησης των τοπικών υποθέσεων, απολαμβάνουν διοικητικής αυτοτέλειας και οικονομικής αυτοδυναμίας. Η εν λόγω εξέλιξη είναι ιδιαιτέρως δυσμενής για τους ΟΤΑ, συνεπώς τα συλλογικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλουν άμεσα να αντιδράσουν και όχι να συμβιβάζονται με παρατάσεις και αναβολές.

Η  ίδια η ΚΕΔΕ, με ομόφωνη απόφασή της στις 31 Ιανουαρίου, κατήγγειλε την αντισυνταγματικότητα αυτών των διατάξεων και προειδοποίησε ότι θα προσφύγει στο ΣτΕ για την οριστική ακύρωσή τους. Ωστόσο, η υπεράσπιση του Συντάγματος και της ανεξαρτησίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δε γίνεται με παρατάσεις, οι οποίες συντηρούν το πρόβλημα και απλά το μεταθέτουν στους επόμενους αιρετούς. Υπουργός και Δήμαρχοι φαίνεται να βολεύτηκαν μια χαρά με τη «λύση» της παράτασης, καθώς δίνει στους μεν δημάρχους τη δυνατότητα να εμφανίσουν ένα (χωρίς αντίκρισμα) αγωνιστικό προφίλ στις προεκλογικές τους καμπάνιες, στον δε υπουργό να δίνει την ψευδή εντύπωση ότι σέβεται και υπολογίζει τα αιτήματα της ΤΑ, παραπλανώντας και οι δυο πλευρές τους πολίτες.

Είμαστε άραγε υπερβολικοί ή κακόπιστοι; Θα φανεί στην πράξη. Η ΚΕΔΕ και ο πρόεδρός της, κ. Πατούλης, δηλώνουν ότι δεν εγκαταλείπουν τις νομικές ενέργειες και την προσφυγή στο ΣτΕ. Γνωρίζουν όμως πολύ καλά ότι αυτό δεν αρκεί, ειδικά όταν μιλάμε για το ΣτΕ, το οποίο έχει ήδη ένα αρκετά βεβαρυμμένο ιστορικό νομιμοποίησης αντισυνταγματικών διατάξεων και αποφάσεων.
Θα βάλουν οι υποψήφιοι δήμαρχοι, σε κεντρική θέση στην προεκλογική τους καμπάνια, την απαίτηση ακύρωσης αυτών των απαράδεκτων διατάξεων; Θα δεσμευτούν οι παρατάξεις ένθεν και ένθεν, ότι θα συνεχίσουν να αγωνίζονται και να διεκδικούν την ακύρωσή τους μετά τις εκλογές; Θα αρνηθούν να συμμορφωθούν με αυτές εάν εκλεγούν στη διοίκηση των νέων δημοτικών συμβουλίων; Θα μιλήσει επιτέλους κανείς για την ΑΑΔΕ και το «στράγγισμα» των ταμειακών διαθεσίμων των ΟΤΑ που θα επιβάλει; Ελάχιστες δημοτικές παρατάξεις αναφέρουν το γεγονός αυτό στις προεκλογικές τους διακηρύξεις, οι περισσότερες επιλέγουν να το «αγνοούν».

Οι πανηγυρικές «μπαλωθιές» της ΚΕΔΕ για την παράταση που έδωσε η κυβέρνηση  δεν ξεγελούν κανέναν. Πραγματική νίκη θα ήταν η οριστική ακύρωση όλων των αντισυνταγματικών διατάξεων. Όλα τα υπόλοιπα, δημιουργούν εύλογα την υπόνοια «πανηγυρικού συμβιβασμού»!

Αθήνα, 21 Φεβρουαρίου 2019

Τομέας Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ε.ΠΑ.Μ.