Οι «ευρωπαϊστές» γίνονται «φιλοευρωπαίοι». Τυχαίο;

του Διονύση Ελευθεράτου

Όσο εντονότερα ο ουμανισμός φαντάζει ρομαντικό υπόλειμμα άλλων εποχών, τόσο κερδίζει έδαφος η «φιλανθρωπία».

Ως όρος, αλλά και ως φαινομενικό αντίδοτο σε διαδικασίες κοινωνικής και οικονομικής εκβαρβάρωσης. Ε, κάτι παρεμφερές -και γραμματικά ανάλογο- συμβαίνει και με τον «ευρωπαϊσμό»…

Όσο καθαρότερα ο «ευρωπαϊσμός» αποδεικνύεται κούφιος ή, ακόμη χειρότερα, παραγεμισμένος με πρώτες ύλες κοινωνικού δαρβινισμού στο οικονομικό- κοινωνικό πεδίο και νεοαποικιοκρατικής αγριότητας «στα έξω» (δεν κονιορτοποιήθηκαν μόνες τους η Λιβύη και η Συρία), τόσο προωθείται στο επίκεντρο της λεκτικής πολιτικής μόδας άλλος όρος: «Φιλοευρωπαίος»…

Ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, στον απόηχο του Brexit και στις αναλύσεις για τα των γαλλικών προεδρικών εκλογών, εδώ στην Ελλάδα ο όρος «φιλοευρωπαίος» έδειξε να καθιερώνεται για τα καλά. Κι είναι φυσικά όρος απατηλός και παράλογος συνάμα, όπως -αν το καλοσκεφθεί κανείς- είναι και το «φιλάνθρωπος». Εύστοχα παρατηρούσε κάποτε σε ένα κείμενό του ο συνάδελφος δημοσιογράφος...
Γιάννης Κιμπουρόπουλος πως ο άνθρωπος δεν νοείται ως «φιλάνθρωπος», όπως ακριβώς ο σκύλος δεν μπορεί να είναι «φιλόσκυλος».

Η τόση διάδοση του όρου «φιλοευρωπαίος» μοιάζει με τελευταία γραμμή άμυνας: Λειτουργεί(;) ως έκκληση να… συμφιλιωθούμε με τη «φύση» μας, την οποία προσδιορίζει το γεωγραφικό μας στίγμα. Μια «φύση» όμως που -κοίτα κάτι πράγματα- βρίσκεται ξαφνικά κατειλημμένη από την Κομισιόν, τους τραπεζίτες της Φρανκφούρτης, τους πάσης φύσεως «θεσμικούς» ιεροεξεταστές του μονεταρισμού και λοιπές… εκλαμπρότατες «δημοκρατικές δυνάμεις».

Όπως, κατ’ αντιστοιχία, τώρα ο Μακρόν πρέπει να ψηφιστεί για να αναχαιτιστούν τα υπολείμματα του ναζισμού, κατά πως λέει και ο Προκόπης Παυλόπουλος, αλλά από το βράδυ της επικράτησής του η ψήφος των Γάλλων θα πάψει να είναι ασπίδα που αποκρούει τη Λεπέν. Θα είναι ένα «νομιμοποιημένο» δόρυ νεοφιλελευθερισμού, μολονότι όσοι έχουν εγκρίνει το πρόγραμμα του Μακρόν, δηλαδή εκείνοι που τον υπερψήφισαν στον πρώτο γύρο, δεν φθάνουν καν το ένα τέταρτο του εκλογικού σώματος.

Και τότε η «θεσμική» Ευρώπη, ανακουφισμένη, θα αναζητήσει άλλους τρόπους να διατρανώσει τις αρχές της εναντίον των ναζιστικών καταπιστευμάτων. Όλο και κάποιο λόγο να ξαναχαϊδέψει την κυβέρνηση της Ουκρανίας θα βρει. Όλο και κάποιος υπουργός Μετανάστευσης θα εισηγηθεί ατύπως τον πνιγμό των προσφύγων, ως αποδεκτό μέσο «αντιμετώπισης του προβλήματος» (ο Βέλγος Τέο Φράνκεν, κατά τον Ιανουάριο του 2016).

Επειδή δε η δημοκρατικότατη «θεσμική» Ευρώπη μισεί τον αντισημιτισμό (άλλο αν έκανε πέτρα την καρδιά της με τους δεδηλωμένους αντισημίτες, τους νεοναζί που συγκυβερνούν στην Ουκρανία), θα συνεχίσει είτε να σιωπά είτε να «διαμαρτύρεται» με το σταγονόμετρο και με απόλυτο τακτ, κάθε φορά που το απαρτχάιντ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη θα ανεβαίνει σκαλοπάτι ή σκαλοπάτια στην κλίμακα της ανείπωτης κτηνωδίας. Είπαμε, μην γίνουν και «αντισημίτες», δημοκράτες άνθρωποι…

Οι «ευρωπαϊστές», πάντως, που όλο και συχνότερα γίνονται «φιλοευρωπαίοι», απέκτησαν εσχάτως άλλη μία συνήθεια: Αναμειγνύουν την αφόρητη κινδυνολογία για το παρόν με τη βαρετή υπόμνηση «ένδοξων ημερών» γαλήνης του παρελθόντος. Εν αρχή το πρώτο:

Θα θυμάστε ίσως ότι ο Ντέιβιντ Κάμερον, όταν έγινε… «φιλοευρωπαίος» απ’ ανάγκη και κάλεσε τους συμπατριώτες του να υπερψηφίσουν την παραμονή του Ην. Βασιλείου στην ΕΕ, τους «προειδοποίησε» ότι ένα Brexit θα έφερνε τη χώρα πίσω, στις συρράξεις του…18ου αιώνα ή και ακόμη παλιότερα, στην εποχή του Αγγλο- Ισπανικού πολέμου! Πέρασαν μήνες από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, αλλά ακόμη δεν υπέπεσαν στην αντίληψή μας, όχι απλώς τα περιβόητα σημάδια ολέθρου της αγγλικής οικονομίας, αλλά ούτε καν κινήσεις των Ισπανών για συγκρότηση νέας «Ναυτικής Αρμάδας» ή των γαλλικών στρατευμάτων στο Κατρ Μπρας. Ποιος ξέρει, ίσως καταφθάσουν λίγο αργότερα όλα αυτά.

Παραμένει βεβαίως παρελθοντολογική και στις λιγότερο γελοίες εκδοχές της η δύσκολη αποστολή της πρόκλησης κάποιου «συλλογικού» συνειρμού, που θα συνδέει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αν μη τι άλλο, με τη διασφάλιση ενός status ειρήνης, στην Ευρώπη. Ο συλλογισμός - επιχείρημα είναι, σε αδρές γραμμές, ο εξής:

«Σύμφωνοι, μπορεί αυτή η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση να απογοητεύει, να φέρνει λιτότητα, να πλάθει γραφειοκρατικές κάστες, αλλά όλα είναι δυνατόν να διορθωθούν, εάν κατοχυρώνουμε τουλάχιστον το βασικό. Την ειρηνική συνύπαρξη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Και από τότε που δημιουργήθηκε η ΕΟΚ η ειρήνη αυτή σταθεροποιήθηκε». Ε, τουλάχιστον αυτή η «βερσιόν» μας γυρίζει πίσω μερικές δεκαετίες, όχι αιώνες.

Το πρώτο που θα άξιζε κάποιος να αναρωτηθεί, ή μάλλον να ρωτήσει τους «φιλοευρωπαίους», είναι εάν τους ενδιαφέρει η αποφυγή πολεμικών συρράξεων μόνο μεταξύ των κρατών που συμμετέχουν στην «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση». Ισχύει λοιπόν το «ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθάνουν»; Να μην αξιολογήσουμε, να μην κρίνουμε τα πεπραγμένα της ευρωπαϊκής πολιτικής στη Μέση Ανατολή; Ούτε καν αυτά που οδήγησαν στους βομβαρδισμούς εναντίον πληθυσμού μιας ευρωπαϊκής χώρας, όπως η Σερβία; Ή μήπως το 1999 πέφτει πολύ μακρινό, σε εκείνους που μας καλούν να θυμηθούμε το 1957 και τις Συνθήκες της Ρώμης, για να αντλήσουμε… κουράγιο και αισιοδοξία «πως κάποτε η Ευρώπη θα ξαναβρεί τον εαυτό της»; (Άλλο παραμύθι το δήθεν ενιαίο και μονοσήμαντα προοδευτικό του «ευρωπαϊκού πολιτισμού»…).

Κάπου εδώ, όμως, ερχόμαστε στον πυρήνα της προπαγανδιστικής απάτης των «φιλοευρωπαίων»: Όχι κύριοι, δεν θεμελιώθηκε στους κόλπους της Δυτικής Ευρώπης η ειρήνη το 1957, με την ίδρυση της ΕΟΚ. Θεμελιωμένη ήταν από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Θεμελιωμένη στις μεταπολεμικές συμμαχίες και στο modus vivendi των νικητών με την ηττημένη Γερμανία, της οποίας η ρύθμιση χρέους -αν δεν το προσέξατε- έγινε μία τετραετία προτού συναφθούν οι Συνθήκες της Ρώμης. Θεμελιωμένη στην μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη. Θεμελιωμένη στις «κεντρομόλες», ενοποιητικές διαδικασίες που επέφερε η ύψιστη προτεραιότητα: η αντιμετώπιση του μεγάλου κοινού εχθρού, του «παραπετάσματος». Χρειάζονταν άραγε την ΕΟΚ για να αποφασίσουν να μην πολεμήσουν μεταξύ τους χώρες που ανήκαν από το 1949 στο ΝΑΤΟ;

Δεν έφερε λοιπόν η ΕΟΚ την ειρήνη μεταξύ συμμάχων. Το αντίθετο έγινε. Η σταθεροποίηση αυτού του status «έφερε» και την ΕΟΚ. Δεν βγαίνουν τα αβγά από την ομελέτα κύριοι, ανάποδα πάει…

Τώρα, βεβαίως, θα πείτε, πως είναι ικανοί για κάθε σόφισμα οι διάφοροι υπερφίαλοι αρλουμπολόγοι, που μας λένε κατά καιρούς πως η Κομισιόν του Γιούνκερ αποτελεί ένα είδος συνέχειας του Βολταίρου, του Μοντεσκέ, του Μιχαήλ Άγγελου, του Λεονάρντο ντα Βίντσι ή του Ρέμπραντ. Και θα έχετε δίκιο. Αφήστε που, εδώ που τα λέμε, ειδικά στην σημερινή «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» ταιριάζει ένα διάσημο έργο του Ρέμπραντ. Το «μάθημα ανατομίας», φυσικά…

από το «kommon.gr» μέσω του «iskra.gr»