«Όχι» από το Εφετείο στην έκδοση δύο από τους πέντε φοιτητές

της Αφροδίτης Τζιαντζή

Το Εφετείο Αθηνών ανακοίνωσε λίγο μετά τις 9 το πρωί την αρνητική απόφασή του για την έκδοση των δύο από τους πέντε φοιτητές που εκζητούνται με ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης από τις ιταλικές αρχές, με την κατηγορία ότι «εθεάθησαν» να συμμετέχουν σε επεισόδια που συνέβησαν στη φετινή πορεία της Πρωτομαγιάς στο Μιλάνο.

Σε εξέλιξη η συνεδρίαση του συμβουλίου Εφετών με διαφορετική σύνθεση, που θα αποφασίσει επί του αιτήματος έκδοσης των άλλων δύο, ενώ ξεχωριστά θα κριθεί ο 19χρονος φοιτητής τη Δευτέρα.

Ειδικό βάρος

Και μόνο η μαραθώνια διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης, που κράτησε πάνω από 7 ώρες, μαρτυρά το ειδικό βάρος που έχει η υπόθεση για την ελληνική Δικαιοσύνη. Πρώτη φορά από το....
2004 που εφαρμόζεται το ευρω-ένταλμα, ζητείται η έκδοση Ελλήνων πολιτών σε άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε., για αδίκημα που σχετίζεται με τη συμμετοχή σε διαδήλωση.

Την πρωτοφανή αυτή συνθήκη παραδέχτηκε και ο εισαγγελέας στην αγόρευσή του, μολονότι εισηγήθηκε υπέρ της εφαρμογής του εντάλματος σύλληψης, εφόσον το δικαστήριο ελέγξει τη νομιμότητά του.

«Ομολογώ ότι η περίπτωση αυτή είναι ιδιαίτερη. Συνήθως οι άνθρωποι που κάθονται στις θέσεις αυτές (σ.σ.: των εκζητουμένων) κατηγορούνται για αδικήματα που προκαλούν ιδιαίτερη κοινωνική απαξία», είπε ο εισαγγελέας, αντιδιαστέλλοντας προφανώς τη βαριά εγκληματικότητα, για την οποία συνήθως ενεργοποιείται το ευρω-ένταλμα (τράφικινγκ, λαθρεμπόριο κ.λπ.) με τους νεαρότατους φοιτητές με το λευκό ποινικό μητρώο που κατηγορούνται για αδικήματα, τα οποία διαπράχθηκαν σε μια πορεία, όπου δεν κινδύνεψαν ανθρώπινες ζωές.

«Δεν θα ήθελα σε καμία περίπτωση να βρίσκομαι στη θέση των παιδιών και των οικογενειών τους», πρόσθεσε και ευχήθηκε, αν εκδοθούν, να αθωωθούν.

Μαζική και δυναμική ήταν η συγκέντρωση αλληλέγγυων έξω από το Εφετείο, από συλλογικότητες, σωματεία, συνελεύσεις, αριστερές οργανώσεις, δημοτικά σχήματα, φοιτητές, ενώ απέναντί τους είχαν παραταχθεί δυνάμεις των ΜΑΤ και τρεις κλούβες. Ασφυκτικά γέμισε η αίθουσα του Εφετείου, όπου κατέθεσαν δεκάδες μάρτυρες.

Οι συνήγοροι, Βούλα Γιαννακοπούλου, Κώστας Παππαδάκης και Ιωάννα Κούρτοβικ, ανέλυσαν τις αντιφάσεις και τις αοριστίες του κατηγορητηρίου, παραθέτοντας τους λόγους που θεωρούν ότι συνιστούν αιτίες απόρριψης του αιτήματος έκδοσης:

■ Λόγοι αντισυνταγματικότητας (στο Ελληνικό Σύνταγμα απαγορεύεται η έκδοση αλλοδαπού που διώκεται για τη δράση του υπέρ της ελευθερίας, άρα κατ’ αντιδιαστολή δεν προβλέπεται η έκδοση ημεδαπού).

■ Δεν διασφαλίζεται η αρχή της αναλογικότητας της ποινής, καθώς τα αντίστοιχα αδικήματα στην Ελλάδα είναι πλημμελήματα (διατάραξη κοινής ειρήνης), διώκονται με 2-5 χρόνια φυλάκιση με αναστολή (στην πράξη επιβάλλονται ποινές κάποιων μηνών), μόνο αν υπάρχει αυτόφωρη σύλληψη, ενώ δεν προβλέπεται προφυλάκιση. Αντίθετα, στην Ιταλία τα αδικήματα που περιγράφονται στο ένταλμα ως «καταστροφή και λεηλασίες» τιμωρούνται με 8 έως και 15 χρόνια φυλάκιση, προβλέπεται προφυλάκιση χωρίς ανώτατο όριο, κάτι που θα καταστρέψει οικονομικά και προσωπικά τους νέους και τις οικογένειές τους, ενώ θα τους στερήσει το δικαίωμα να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, εφόσον δικαστούν σε μια χώρα της οποίας δεν γνωρίζουν ούτε το δίκαιο ούτε τη γλώσσα.

■ Τέλος, αναφέρθηκε ότι στο ένταλμα υποκρύπτεται φρονηματική δίωξη, καθώς οι πέντε νέοι δεν συνελήφθησαν στην πορεία, αλλά προσήχθησαν «στον σωρό» την επόμενη ημέρα, καθώς έβγαιναν από κατειλημμένο κτίριο, δεν τους απαγγέλθηκαν καν κατηγορίες, ούτε τους δόθηκε καμία εξήγηση.

Συλλογική ευθύνη

Οπως ανέφεραν οι συνήγοροι, η δομή του κατηγορητηρίου είναι βασισμένη στη φασιστικής έμπνευσης αρχή της συλλογικής ευθύνης, αφού βασίζεται σε νόμο που θεσπίστηκε επί Μουσολίνι και επανενεργοποιήθηκε μετά τις μεγάλες διαδηλώσεις της Γένοβα του 2001.

Ο Κ. Παπαδάκης θύμισε «την πρόσφατη γενναία απόφαση που πήρε το συμβούλιο Εφετών τον Μάιο του 2015, απορρίπτοντας την αίτηση έκδοσης στη Γερμανία του Τούρκου πολιτικού πρόσφυγα Erol Gultekin, που θα αντιμετώπιζε κατηγορίες για τρομοκρατία, επειδή είναι μέλος αριστερής πολιτικής οργάνωσης παράνομης στην Τουρκία», και κάλεσε τους εφέτες να αποφασίσουν με την ίδια γενναιότητα.

Οι συνήγοροι κάλεσαν τον εισαγγελέα να ανασκευάσει την εισήγηση για εφαρμογή του ευρω-εντάλματος και την ελληνική Δικαιοσύνη να «πάρει μια γενναία απόφαση, ώστε το δίκαιο να λάμψει στην Ελλάδα».

Στο πλευρό τους

Ως μάρτυρες υπεράσπισης κατέθεσαν -μεταξύ άλλων- ο δήμαρχος Αγ. Παρασκευής Γ. Σταθόπουλος, ο ευρωβουλευτής της ΛΑ.Ε. Ν. Χουντής, ο Π. Βαϊνάς από την εκτελεστική επιτροπή της ΑΔΕΔΥ, η Δ. Κουτσούμπα, περιφερειακή σύμβουλος με την Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική, ο Αλ. Αλαβάνος, που κατέθεσε με την ιδιότητα του πρώην ευρωβουλευτή και βουλευτή, αλλά και ως πρώην πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του Συνασπισμού, που είχε αντιταχθεί σύσσωμη στην ενσωμάτωση του ευρω-εντάλματος στην ελληνική νομοθεσία το 2004, εκφράζοντας σοβαρές επιφυλάξεις για τις επιπτώσεις της, που επιβεβαιώνονται σήμερα.

Για την ηθική ακεραιότητα και τον ήπιο χαρακτήρα των φοιτητών κατέθεσαν πολλοί κάτοικοι της Αγ. Παρασκευής που τους γνωρίζουν καλά και από τη συμμετοχή τους σε δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης.

Συναισθηματικά φορτισμένες ήταν οι μητέρες των δύο νέων, του Φοίβου και του Νίκου, περιγράφοντας την προσωπικότητα των γιων τους ως εντελώς ασύμβατη με όσα τους καταλογίζει με αόριστες και αντικρουόμενες κατηγορίες το ευρω-ένταλμα και το πώς μια ψυχαγωγική εκδρομή κινδυνεύει να κοστίσει στα παιδιά τους χρόνια ολόκληρα από τη ζωή τους, μόνο και μόνο επειδή κοιμήθηκαν το βράδυ σε μια κατάληψη.

«Αν δεν είχε πλημμυρίσει το κάμπινγκ που κοιμόμασταν, αν δεν είχαμε καταφύγει στην κατάληψη, επειδή δεν βρίσκαμε δωμάτιο σε ξενώνα, δεν θα βρισκόμασταν σήμερα εδώ», ανέφερε χαρακτηριστικά στην απολογία του ο Νίκος.

Νίκος Χουντής: «Δεν εκτελούνται 4 στα 5 εντάλματα σύλληψης»

Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση του ευρωβουλευτή Ν. Χουντή, που προσκόμισε έκθεση και ψήφισμα του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2014, με συστάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.

Στο ψήφισμα παρατίθενται αναλυτικά αδυναμίες και προβλήματα που το καθιστούν μη εφαρμόσιμο στην πλειονότητα των περιπτώσεων, για λόγους που σχετίζονται και με την παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ για το δικαίωμα στη χρηστή απονομή δικαιοσύνης.

Στην αιτιολογική έκθεση του ψηφίσματος αναφέρονται τρεις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που «αποκαλύπτουν ατέλειες κατά τη λειτουργία του συστήματος: Μη τήρηση δικονομικών δικαιωμάτων των κατηγορουμένων, κακές συνθήκες κράτησης, εικαζόμενη κατάχρηση ευρωπαϊκών ενταλμάτων σύλληψης από κράτη-μέλη και μη εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας».

Ως επιβεβαίωση των προβλημάτων παρατίθενται στατιστικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το μόλις το 1 στα 5 ευρω-εντάλματα εκτελείται. «Το διάστημα 2005-2009 εκδόθηκαν 54.689 ευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης, αλλά εκτελέστηκαν μόνο 11.630», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

«Ως εκ τούτου, η αμοιβαία εμπιστοσύνη που είναι απαραίτητη για την ομαλή εφαρμογή της απόφασης πλαισίου σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης έρχεται αντιμέτωπη με σημαντικό αριθμό προκλήσεων για την εφαρμογή της στην πράξη, περιλαμβανομένων επικρίσεων που διατυπώνονται για τη συστηματική χρήση της εν λόγω απόφασης για ήσσονος σημασίας αδικήματα και των ανησυχιών που εκφράζονται ότι ενδεχομένως διακυβεύονται τα ατομικά δικαιώματα [...]»

από την «Εφημερίδα των Συντακτών» μέσω του «Βαθύ Κόκκινο»