Για τον «αριστερό» νεοφιλελευθερισμό

του Γρηγόρη Σουλτάνη

Η επίκληση του ευρωπαϊσμού και της «Ευρώπης», από τα κόμματα της ελληνικής ευρωπαϊκής αριστεράς, υπήρξε ο δούρειος ίππος ώστε να αλωθούν από το νεοφιλελευθερισμό, ακυρώνοντας στην πράξη το σοσιαλδημοκρατικό τους πρόγραμμα.

Αυτή η ιστορική προδοσία δικαιολογείται με βάση ένα κατεξοχήν νεοφιλελεύθερο επιχείρημα: τα πολιτικά κόμματα -ισχυρίζονται- δεν είναι αυτοσκοπός· όταν διακυβεύονται εθνικά ζητήματα, το κόμμα πρέπει να θυσιάζεται για το έθνος!

Εν ολίγοις, τα «εθνικά ζητήματα» λύνονται με αποφάσεις που παίρνονται εκτός του δημοκρατικού παιχνιδιού της φιλελεύθερης Δημοκρατίας, αλλά και εκτός συνταγματικού πλαισίου.

Μια τέτοια θέση επιχειρεί να διασκεδάσει το γεγονός ότι τα κόμματα που ιδεολογικά θα όφειλαν να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των χαμηλών τάξεων, απροκάλυπτα, εξυπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, παραπλανώντας τους ψηφοφόρους τους, με τη δικαιολογία ότι διακυβεύεται κάποιο σοβαρό εθνικό ζήτημα-στη προκειμένη περίπτωση η «ευρωπαϊκή πορεία» και το ευρώ.

Ταυτόχρονα, αυτή η προδοσία αξιοποιείται για την επιβολή, στο συλλογικό νου, βασικών...
αξιωμάτων της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας: ότι δεν μπορεί να υφίσταται άλλη ιδεολογία εκτός από το φιλελευθερισμό, ότι δεν υπάρχει δυνατότητα πολιτικής εκτός από την τεχνοκρατία, ότι η Δημοκρατία είναι κάτι περιττό και επιζήμιο.

Είναι ο ύμνος στη μετα-πολιτική, τη μετα-δημοκρατία, τη μετα-ιδεολογία, με ισχυρή δόση εθνοκαπηλείας, η εθνοκαπηλεία, όπως έλεγε ο Παπαδιαμάντης, αποτελεί τη πιο προσοδοφόρα επιχείρηση!

Η αβάσταχτη γοητεία του Ευρωπαϊσμού

Στον πυρήνα της ιστορικής προδοσίας -και όχι του «ιστορικού συμβιβασμού»- της ευρωπαϊκής αριστεράς βρίσκεται ο ευρωπαϊσμός.

«Είμαστε αταλάντευτα ευρωπαϊστές. Για αυτό είμαστε σταθερά υπέρ της αλλαγής της πορείας της Ευρώπης. Για να κατοχυρωθεί το κοινό της μέλλον….. Αδιαπραγμάτευτη η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και η παραμονή στο ευρώ, με ενεργό ρόλο για την Ευρώπη των λαών και τις αναγκαίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις στην κατεύθυνση της πολιτικής δημοκρατικής ενοποίησης και αλληλεγγύης στην Ε.Ε.», γράφει το καταστατικό της ΔΗΜΑΡ.

Στο αντίστοιχο καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται: «Με κινητήριο μοχλό το διεθνιστικό πρόταγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ αναλαμβάνει σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Ευρώπης (διά του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς), και σε διεθνές επίπεδο, με στόχο να συμβάλει στην κοινή πάλη των λαών ενάντια στο ευρωπαϊκό και το διεθνές κεφάλαιο, στον έμπρακτο συντονισμό των αντίστοιχων αγώνων και στην ανάδειξη της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε βασικό παράγοντα των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων εξελίξεων».

Με μικρές παραλλαγές, και τα δύο κόμματα που προέρχονται από τη μικροαστική εκσυγχρονιστική αριστερά, αυτοπροσδιορίζονται ως ευρωπαϊκά, λανσάροντας μια απο-ιδεολογικοποιημένη εικόνα της «Ευρώπης», που. είτε αποτελεί δόγμα είτε-στη καλύτερη περίπτωση- επιδέχεται μεταβολής μέσω της πάλης των λαών- ενώ στη περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ, αποτελεί αναγκαίο κομμάτι του διεθνισμού.

Σε γενικές γραμμές, υποβάλλεται η ιδέα ότι η «Ευρώπη» είναι μια ένωση των λαών και άρα οι ευρωπαϊκοί λαοί συνεργαζόμενοι μπορούν να ανατρέψουν τους κοινωνικούς συσχετισμούς και τη κυριαρχία του κεφαλαίου.

Αυτή η ιδεόπλαστη εικόνα της «Ευρώπης», ως ενός ουδέτερου χώρου που διαμορφώνεται από την απρόσκοπτη βούληση των λαών, με βάση τις δημοκρατικές διαδικασίες, συγχέει τη γεωγραφική Ευρώπη με την ιδεολογική.

Η «Ευρώπη» της ΕΕ δεν είναι γεωγραφικός χώρος, αλλά ένας ιδεολογικά οργανωμένος χώρος, μέσα από ένα σύνθετο πλέγμα νομικών συμβάσεων, με επιπτώσεις θεσμικές, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές.

Επιπλέον, είναι ένας χώρος οργανωμένος γεωπολιτικά, στα πλαίσια της φιλελεύθερης τάξης πραγμάτων, μέσα στον οποίο, το σύστημα κρατών, η φιλελεύθερη δημοκρατία και η ελεύθερη αγορά δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την κυριαρχία του κεφαλαίου.

Τέλος, στις σημερινές συνθήκες μετάβασης της κυριαρχίας από τα έθνη-κράτη στους υπερεθνικούς οργανισμούς που υπηρετούν τα συμφέροντα των πολυεθνικών, η ΕΕ έχει μεταβληθεί σε νεοαποικιοκρατικό όργανο λεηλασίας, ενώ οι εθνικές κεφαλαιοκρατικές τάξεις έχουν συνασπισθεί σε μια διεθνή του κεφαλαίου ενάντια στα συμφέροντα και τα δικαιώματα της εργατικής τάξης.

Νεοφιλελευθερισμός με «αριστερό» προσωπείο

Η επίκληση στην «Ευρώπη» από τους ευρωπαϊστές, αποσκοπεί κατά κύριο λόγο στην απόκρυψη των εξουσιαστικών σχέσεων στα πλαίσια της ΕΕ.

Η ΕΕ αποτελεί το χώρο στον οποίο ηγεμονεύει ο γερμανικός φιλελευθερισμός, με βάση τον οποίο έχει χτιστεί το οικοδόμημα της ΕΕ και της ευρωζώνης. Ο ordoliberalismus και η «Κοινωνική Οικονομία της Αγοράς», είναι το ιδεατό πρόπλασμα της ΕΕ, η νεοφιλελεύθερη ουτοπία.

Ταυτόχρονα, η κυριαρχία ανήκει στις πολυεθνικές εταιρίες, οι οποίες με την ισχύ τους, αφενός στηρίζουν το ιδεολογικό εποικοδόμημα της ΕΕ και αφετέρου ωθούν στην ενοποίηση του δυτικού κόσμου στα πλαίσια της φιλελεύθερης τάξης πραγμάτων.

Η προγραμματική αποδοχή της ΕΕ, ανεξάρτητα από την ιδεολογική σημαία που ανεμίζει ο κάθε πολιτικός χώρος, ισοδυναμεί με υποταγή στο νεοφιλελευθερισμό και στη κυριαρχία των πολυεθνικών.

Στα πλαίσια της ΕΕ δεν υπάρχει χώρος για πολιτική ή ιδεολογίες, αφού και τα δύο είναι προκαθορισμένα-στη καλύτερη περίπτωση, οι ιδεολογίες και οι πολιτικές μπορούν να λειτουργήσουν ως παραδείγματα προς αποφυγή, ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε ελπίδα για έξοδο από την νεοφιλελεύθερη δυστοπία.

Τα κόμματα της ευρωπαϊκής «αριστεράς» είναι εκ των πραγμάτων νεοφιλελεύθερα και ο πολιτικός ρόλος τους είναι αρκετά σκοτεινός στο παιχνίδι της ευρωπαϊκής μετα-δημοκρατίας.

Εντούτοις, η ταύτιση της ΕΕ με την «Ευρώπη», σχετίζεται με τις μεθόδους που χρησιμοποιεί το διευθυντήριο της ΕΕ προκειμένου να παρακαμφθούν οι αντιστάσεις στον ολοκληρωτισμό της νεοφιλελεύθερης ουτοπίας.

Τα ευρωπαϊκά κόμματα της περιφέρειας, που βρίσκεται υπό νεοαποικιακή εξάρτηση, προσπαθούν να πλασάρουν την ΕΕ ως ταυτόσημη με την μυθική ή την πολιτισμική Ευρώπη, σε ένα παίγνιο με το ασυνείδητο και τις τραυματικές αυτο-αποικιακές ταυτότητες.

Επιπλέον, επιχειρούν την ταύτιση της ΕΕ με το κοινωνικό κράτος, τη Δημοκρατία και το Δίκαιο, φαινόμενα που θεσμοποίησε η σοσιαλδημοκρατία, όταν αυτή μεσουρανούσε και έσωζε κυριολεκτικά τον καπιταλισμό, όταν αυτός κινδύνευε από την ισχύ του κόσμου της εργασίας.

Η ΕΕ δεν έχει ουδεμία σχέση με τη μυθική, τη πολιτισμική ή τη σοσιαλδημοκρατική Ευρώπη.

Η απομυθοποίηση της ΕΕ και της ευρωπαϊκής «αριστεράς», αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την απελευθέρωση του συλλογικού νου, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην πραγματική Ευρώπη.