Πνευματικοί ταγοί

του Νίκου Καραβέλου

Ταγός (εκ του τάσσω) κατά την αρχαία εποχή ήταν ο ανώτατος πολιτικός ή στρατιωτικός άρχοντας στην αρχαία Θεσσαλία. Γενικότερα η λέξη χρησιμοποιείται για να σημάνει τον αρχηγό, τον ηγέτη, τον μπροστάρη. Κι έτσι έχουμε θρησκευτικούς, στρατιωτικούς, πολιτικούς και πνευματικούς ταγούς. Για τους τελευταίους ο λόγος στο σημερινό σημείωμα, τους πνευματικούς ταγούς. Αυτοί αποτελούν μία ιδιαίτερη κατηγορία, η οποία χαρακτηρίζεται από μικροπρέπεια, συμπλέγματα, φοβίες, ευνοιοτροπισμό, ισχυρολαγνεία, επιθετικότητα κατά φίλων και αλλοτρίων, διακαή πόθο και δίψα για πρόσκαιρη αναγνώριση με κάθε μέσον. Οι ανωτέρω ιδιότητες, πράγματι, τους καθιστούν πνευματικούς ταγούς. Οι αντίθετες ιδιότητες θα τους αναγόρευαν απλώς σε πνευματικούς ανθρώπους.

Οι αρχαίοι πίστευαν ότι οι πραγματικά πνευματικοί άνθρωποι δε διαφέρουν από οποιονδήποτε πολίτη. Κι είναι γνωστό πως ο Σωκράτης περηφανευόταν πως τη μαιευτική του μέθοδο του δίδαξε ο λιθοξόος (πετράς) πατέρας του και η μαία (μαμή) μητέρα του. Αυτά ο Σωκράτης και οι αρχαίοι, γιατί η πλειονότητα των σύγχρονων «πνευματικών ανθρώπων» δε μπορεί παρά να ζει και να βαδίζει μέσα....
σε εισαγωγικά. Τα εισαγωγικά αυτά τα θέτουν πάντα οι ισχυροί, οι δε πνευματικοί άνθρωποι προσκολλώνται και τους ακολουθούν, όπως τα ψάρια – πιλότοι ακολουθούν τους καρχαρίες, τρεφόμενα από τα απομεινάρια της λείας τους. Ο ρόλος των ψαριών αυτών είναι να καθαρίζουν τους καρχαρίες. Ο ρόλος των πνευματικών ταγών είναι να ξεσκονίζουν τους ισχυρούς, με αντάλλαγμα ενίοτε κάποιο βραβείο από τα κρατικά ή ιδιωτικά τεμπελχανεία. 

Συνήθως οι πνευματικοί άνθρωποι μιλούν με το έργο τους κι όταν χρειάζεται, καθιστούν το στυλό ή το μολύβι τους όπλο αγχέμαχο στην υπεράσπιση του ανθρώπου. Αντίθετα, οι πνευματικοί ταγοί μιλούν για το έργο τους και καθιστούν το στυλό ή την πένα τους ξεσκονόπανο. Οι πνευματικοί άνθρωποι μιλούν υπογράφοντας διακηρύξεις, υπερασπιζόμενοι ιδέες. Οι πνευματικοί ταγοί, όταν τους βάζουν να μιλούν, υπερασπίζονται ανοησίες.

Λίγες μέρες πριν τη διενέργεια του πρόσφατου δημοψηφίσματος, ομάδες καλλιτεχνών, λογοτεχνών και λοιπών συμφυρομένων (ανακατεμένων ατάκτως) πνευματικών ταγών συνέκλιναν σε διακηρύξεις υποστήριξης του ΝΑΙ, με τις οποίες προσπάθησαν να παρασύρουν τον δυστυχή και αμαθή λαουτζίκο (έτσι προφανώς τον αντιμετωπίζουν) να διαπράξει την ίδια με αυτούς ανοησία. Και όχι μόνο ανοησία. Κυρίως επικίνδυνη συναίνεση. Κανείς δεν τους ζήτησε να εμφανιστούν ως «πνευματικοί ηγέτες των Θεσσαλών». Ουδείς τους παρακάλεσε να προσπαθήσουν ή να επιχειρήσουν να γίνουν οδηγοί του λαού. Κανένας δεν τους παρακάλεσε να γίνουν αγωγιάτες στον κοινό επιχειρούμενο εξευτελισμό.

Μόνοι τους, λοιπόν, αποφάσισαν να διακηρύξουν την από κοινού υποταγή τους;

Δυστυχώς, όχι. Κάποιοι από αυτούς απερίσκεπτα συνήνεσαν στον αυτοεξευτελισμό τους, ενδεχομένως παρασυρόμενοι στην αποβλάκωση της «παρέας». Άλλοι, αφελώς, πιστεύοντας ότι το ΝΑΙ είναι η «μόνη ενδεδειγμένη λύση» για την παραμονή της χώρας μας στη ζώνη του ευρώ. Κάποιοι άλλοι, γιατί πίστεψαν ότι το ΟΧΙ μας στερεί από διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα και μας οδηγεί στην απομόνωση και τους αναπότρεπτους κινδύνους της». Και κάποιοι, εν τέλει, εκτελώντας διατεταγμένη υπηρεσία. Όπως πάντα, σε κάθε εποχή, οι ισχυροί και πλούσιοι διασκέδαζαν την ανία τους χρησιμοποιώντας στα παλάτια τους δύο κατηγορίες θλιβερών προσώπων: τους καλλιτέχνες και τους γελωτοποιούς.       

Οι περισσότερες διακηρύξεις είχαν περίπου την ίδια διατύπωση και τα ίδια ευτελή, αβάσιμα και αόριστα επιχειρήματα. Τις υπέγραψαν συμφυρόμενοι με τραγουδιστές και καλλιτέχνες της υποκουλτούρας παλαίμαχοι ποιητές που κάποτε τίμησαν τον λόγο και την πράξη και των οποίων η υπογραφή σε αυτές θα πλήττει εσαεί την πνευματική και κοινωνική τους πορεία, όσο κι αν λένε ότι η ζωή δεν αμαυρώνει το έργο του δημιουργού.

Έλεγε ο Κώστας Κάππος: «Στην εποχή της ιμπεριαλιστικής νέας τάξης περισσότερο από κάθε άλλη φορά το κεφάλαιο απευθύνεται στο θυμικό, στα συναισθήματα του ανθρώπου και όχι στο λογικό, με στόχο να φθείρει τις ηθικές αξίες και να προωθήσει το ατομιστικό πνεύμα, χρησιμοποιώντας τα μαζικά μέσα δημοσιότητας και κάθε άλλο μέσο που διαθέτει. Οι ιδεολόγοι του ιμπεριαλισμού θυμίζουν το παραμύθι του γυμνού βασιλιά. Ενώ, δηλαδή, ο βασιλιάς είναι γυμνός, αυτοί προσπαθούν να μας πείσουν ότι φοράει καινούργια στολή» (Κώστας Κάππος Ευρωπαϊκή Ένωση εναντίον των ευρωπαϊκών λαών εκδ. Αλφειός).

Στην έκφραση «και κάθε άλλο μέσο που διαθέτει» εντάσσονται και οι πνευματικοί ταγοί, που διακήρυξαν ενυπόγραφα τις ανοησίες τους. Θα πει κανείς, μα είναι δυνατόν ένας πνευματικός άνθρωπος να ξεπέφτει έτσι. Την απάντηση τη δίνει διαχρονικά ο βασιλιάς Αγησίλαος, τον οποίο ο βασιλιάς των Περσών υποχρέωσε να επιστρέψει στην Ελλάδα, ενώ προήλαυνε νικηφόρα στην Ασία. «Με εξεδίωξαν στην Ασία 10.000 τοξότες του βασιλέως (αναζευγνύων, έφη, μυρίοις τοξόταις υπό βασιλέως εξελαύνεσθαι της Ασίας, Πλούταρχος «Αγησίλαος»), γιατί τα χρήματα των Περσών, οι δαρεικοί, είχαν στη μια όψη την εικόνα ενός τοξότη.

«Δαρεικοί» δεν είναι μόνο το χρήμα. Είναι και η πρόσκαιρη προβολή, τα βραβεία, οι αμοιβαίες εξυπηρετήσεις, κυρίως η «ευγνωμοσύνη» κάποιων «πνευματικών ανθρώπων» προς τους «ευεργέτες» τους.