Το 2015 κατ' εμέ

του Ροβήρου Μανθούλη*

Μου είναι πιο εύκολο να γράψω για τα χρόνια που έχω ζήσει παρά για ένα 2015 που θα ζήσω, αν ζήσω. Και δεν είμαι ο μόνος. Αυτή τη φορά η μελλοντολογία έχει καταστεί άθλος ηράκλειος. Είναι τόσα τα προβλήματα που μας περιβάλουν. Και ποιο θα είναι το "πέλαγος κακών" που μας περιμένει, ούτε ο Αισχύλος μπορεί να μας το πει, που έτσι το ονομάζει στους "Πέρσες" ούτε ο Σαίξπηρ που δανείστηκε τον στίχο αυτόν του Αισχύλου για να ονομάσει και ο Άμλετ "πέλαγος" το δικό του "κακό". Με λιγότερα λόγια, μόνο δεινά μας περιμένουν. Απ' ότι οσφραίνομαι. Και όχι μόνο για το 2015. Και δεν είμαι ο μόνος. Ρωτήστε και τον αστρολόγο σας.

Ποια είναι τα προβλήματα που μας περιβάλλουν; Που μας περιβάλλουν όχι μόνο από τα...
Εξάρχεια μέχρι τον Άγνωστο Στρατιώτη, αλλά από τη Βόρεια Κορέα και το ισλαμικό Ιράκ μέχρι την Παλαιστίνη και την Ουκρανία. Και κυρίως από τις Βρυξέλες μέχρι τον εναέριο χώρο μας πάνω από τη Λέσβο, τη Σάμο και την Κω. Ο οποίος χώρος, ειρήσθω εν παρόδω, είναι σε μόνιμο κίνδυνο. Περιέργως. Για είναι κι' αυτός ενωμένος με την Ενωμένη Ευρώπη. Αλλά, τέλος πάντων, δεν είναι το μόνο πρόβλημα αυτής της τελευταίας. Στην περιφέρεια λοιπόν αυτή τα πρώτα μαντάτα που περιμένουμε όλοι είναι μείωση του εισοδήματος και παράλληλη αύξηση των φόρων και της ανεργίας. Ψέματα; Και μάλιστα όχι μόνο στην Ευρω-Ελλάδα. Μπορεί να τα αποφύγουμε τώρα που τα προβλέψαμε; Όχι. Ούτε βγαίνοντας από το Ευρώ, ούτε βγαίνοντας από την Ευρώπη, ούτε μπαίνοντας ακόμα πιο μέσα. Ψέματα; Όλοι το γνωρίζουν και μόνο εγώ το λέω; (Με ερωτηματικό για να μην παρεξηγηθώ).

Για πολλά προβλήματα θα είχαμε να μιλήσουμε (έχω σημειώσει 5 πρωτοκλασάτα) αλλά το πρώτο-πρώτο είναι το Χρέος. Και όχι μόνο το ελληνικό. Μπορεί κανείς να αμφισβητεί ότι η μόνη λύση -η "αυτοκρατορική λύση"- είναι η περικοπή του; Είναι η μόνη που, σε βάθος χρόνου, εξυπηρετεί τόσο τους χρεώστες όσο και τους δανειστές. Διότι η χώρα που χρωστάει μόνο αν συνεχίσει να δανείζεται θα μπορεί να αναβάλει συνεχώς την απόσβεση του χρέους!

Αυτό το πρόβλημα ήταν το θέμα της διάλεξης που έδωσε, πριν από 30 χρόνια ο Καθηγητής Άγγελος Αγγελόπουλος -και πρώην Διοικητής της Εθνικής μας Τράπεζας- στο Παρίσι. Στην ΕΝΑ (Εθνική Σχολή Διοίκησης) που είναι το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, ο ναός του καπιταλιστικού συστήματος, από το οποίο αποφοιτούν οι 9 στους 10 Πρόεδροι και Πρωθυπουργοί της Γαλλίας. Ο Αγγελόπουλος με κάλεσε να παρακολουθήσω τη διάλεξη που αφορούσε στο χρέος των αφρικανικών χωρών. Η κατάσταση ήταν η ίδια με την σημερινή σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Οι οποίες, όπως φαίνεται, "αφρικανίζονται". Οι χώρες της Αφρικής δανείζονταν από διεθνή ταμεία και τράπεζες, τα μισά λεφτά πήγαιναν στην Ελβετία, ξαναδανείζονταν για να πληρώσουν τους πρώτους τόκους, σε λίγο ζητούσαν νέο δάνειο για να πληρώσουν τους δεύτερους τόκους και ούτω καθεξής.

Ο Αγγελόπουλος, φέρνοντας κι' αυτός το παράδειγμα του Σόλωνα, μίλησε για τη σεισάχθεια, την κατάργηση των χρεών και την απελευθέρωση των πολιτών που είχαν ξεπληρώσει το χρέος τους γινόμενοι δούλοι των δανειστών. Οι ακροατές του Αγγελόπουλου έγιναν έξαλλοι. Άρχισαν να φωνάζουν σαν την Μέρκελ: "Και ποιος θα πληρώσει τους δανειστές!".

Και μια και μιλάμε για το Σόλωνα, να σας θυμίσω τι του έλεγε ένας Σκύθης πρίγκιπας που ήταν φιλοξενούμενός του στην Αθήνα. Ο γνωστός Ανάχαρσις, που συγκαταλέγεται στους 7 σοφούς της αρχαίας Ελλάδας. Και ιδού γιατί: Ο Σόλων του ζητάει τη γνώμη του για τους νέους νόμους."Οι νόμοι είναι σαν τον ιστό της αράχνης -του λέει ο Ανάχαρσις- αρπάζουν τα μικρά έντομα, τα μεγάλα τους τρυπάνε και περνάνε!". Ο Σόλων τον έφερε να παρακολουθήσει μια συνέλευση της Εκκλησίας του Δήμου. Το σχόλιο του Ανάχαρση: "Στους Έλληνες ρητορεύουν οι μορφωμένοι και αποφασίζουν οι αμόρφωτοι"! Είναι να μη γίνεις σοφός;

Το πρόβλημα λοιπόν των χρεών, Σολώνειο πριν από 27 αιώνες και αφρικανικό πριν από 30 χρόνια, έγινε σήμερα ευρωπαϊκό. Και αναγκαστικά ελληνικό. Δεν ξέρω αν θα έχουμε αποκατάσταση της δουλείας που κατάργησε ο Σόλων. Οι Έλληνες πάντως έχουν ήδη αρχίσει να χάνουν ένα προς ένα τα ρούχα τους. Μετά το πανωφόρι θα χάσουν το σακάκι, ύστερα, το πουκάμισο, κάποτε την κυλόττα τους και τελικά θα μείνουν ολόγυμνοι σαν την Μέρκελ την εποχή που έκανε γυμνισμό σε κατασκηνώσεις της Κομμουνιστικής Νεολαίας της Ανατολικής Γερμανίας, όπως φαίνεται στην τσίτσιδη φωτογραφία της που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Αλλά εμείς, Φράου Άγγελα, δεν είμαστε γυμνιστές. Είμαστε ξεβράκωτοι. Αν και όχι ακόμα σαν αυτούς της Γαλλικής Επανάστασης.

Όσο για την Ευρώπη, πιθανολογούνται δύο αντιφατικές ετυμολογίες της: "ανοιχτομάτα" και "εσπέρα". Μήπως μας έπεσε η δεύτερη και η γηραιά ήπειρος οδεύει προς τη δύση της; Συγνώμη που δεν έχω να σας προσφέρω κανένα δώρο, μέρες που είναι. Πάντως δεν είμαι ούτε μάγος, να εξηγούμεθα!

*Ο Ροβήρος Μανθούλης είναι σκηνοθέτης

από το «Νέα Κρήτη»