Νοικοκυραίοι βουλευτές

του Κώστα Βαξεβάνη

Συνηθίζεται να λέγεται πως η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. Στην εποχή του μνημονίου, η πολιτική δεν μοιάζει και τόσο με τέχνη, αν και πολλά από τα αποτελέσματά της μοιάζουν αρκετά με την Γκουέρνικα. Ζωγραφίζει ο Σαμαράς, γλύφει (από το γλυπτό η λέξη) ο Βενιζέλος, σολάρει η Βούλτεψη.

Πέρα από μεταφορές και φιλοσοφικές προεκτάσεις, ζούμε την εποχή που η πολιτική σε μεγάλο βαθμό είναι η ιδιοτέλεια του πολιτικού. Σε αυτό που εμφανίζεται ως ιστορικό πεδίο της πολιτικής, οι ανθρώπινες αδυναμίες είχαν μεγαλύτερο ρόλο από αυτόν που υπολογίζει και γνωρίζει το κοινό. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, οι πολιτικοί δηλαδή, ακόμη και αν δεν αναπτύσσουν την τέχνη της πολιτικής, εκπαιδεύονται και εθίζονται τελικώς στην τέχνη της μετονομασίας. Οι ιδιοτελείς επιλογές βαφτίζονται «έθνος», «σωτηρία», «ανάγκη», άρα όποιος τις αμφισβητήσει, είναι αυτόματα άπατρις, καταστροφέας και δεν κατανοεί τις σύγχρονες αναγκαιότητες.

Από το παραδοσιακό ρουσφέτι, έως την ιστορική ρήση του Αντρέα που κατανοούσε γιατί ....
ένας υπουργός «μπορεί να κάνει ένα δωράκι στον εαυτό του», φαίνεται πως η πολιτική των κυβερνώντων είναι ένα σύνολο ιδιοτελών απόψεων που θεωρητικά ευνοεί το κόμμα, άρα είναι δικαιολογημένη, για να καταλήξει να ευνοεί το πρόσωπο που τελικώς ταυτίζει τον εαυτό του με το κόμμα.

Στη σύγχρονη ελληνική ιστορία δύο μεγάλες πολιτικές μεταβολές δημιουργήθηκαν από εμφανή ιδιοτέλεια και συμφέρον. Η μία ήταν η Αποστασία η οποία έριξε την κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου τη δεκαετία του ’60. Η άλλη προέκυψε από τον Αντώνη Σαμαρά ο οποίος έριξε την κυβέρνηση Μητσοτάκη το 1993. Αν πιστέψουμε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τον Στέφανο Μάνο, η κυβέρνηση έπεσε γιατί ο νυν πρωθυπουργός εξυπηρέτησε οικονομικά συμφέροντα που συνδέονταν με τον ΟΤΕ και τις ψηφιακές παροχές.

Υπάρχουν φήμες πως η αγωνία της σημερινής κυβέρνησης να παραμείνει κυβέρνηση και πολύ περισσότερο τα επιχειρηματικά συμφέροντα που φοβούνται μήπως γίνει κάτι διαφορετικό από αυτό που τους καθιστά καθημερινά και πιο πλούσιους, επεξεργάζονται αυτή την ιδιοτελή τάση πρωταγωνιστών της πολιτικής, προκειμένου να εξασφαλίσουν τις 180 ψήφους της προεδρικής εκλογής.

Αν όμως πιστέψουμε αυτές τις φήμες (προσωπικά δεν έχω κανένα λόγο να τις αμφισβητώ), τότε μας διαφεύγει ένα άλλο κίνητρο άσκησης της πολιτικής. Πρόκειται για ανθρώπους που δεν θα διακινδυνεύουν ενδεχομένως να πάρουν βαλίτσα με χρήμα, αλλά ακολουθούν την πορεία αυτών που θέλουν πολύ να πάρουν ή που παίρνουν. Κάθονται στα ίδια έδρανα, ψηφίζουν τα ίδια καταστροφικά πράγματα, φτάνουν ακόμη και στο ακραίο σημείο να πείσουν τον εαυτό τους πως τους αρέσει ο Βενιζέλος και ο Άδωνις. Συνήθως ιδεολογικοποιούν τις συμπεριφορές τους, δικαιολογούν τη στάση τους και αποδίδουν ρόλο ευθύνης στη δειλία τους.

Πρόκειται για τους φτωχοϊδιοτελείς που ανακάλυψαν στην πολιτική εκτός από την προσωπική τους προβολή και ένα εισόδημα που δεν θέλουν να χάσουν. Πάρτε για παράδειγμα έναν βουλευτή, ας πούμε τον βουλευτή Καλαμαριανό, που βρέθηκε στην πολιτική και του δόθηκε η ευκαιρία να ανακαλύψει τη σημασία της προσωπικής πολιτικής. Να ανακαλύψει πως μπορεί να ρυθμίζει καταστάσεις, αποφάσεις και κυρίως να του αναγνωρίζουν η άλλοι την σπουδαιότητα να το κάνει. Ο βουλευτής Καλαμαριανός λοιπόν, απέκτησε ένα μεγάλο εισόδημα για πρώτη φορά στη ζωή του, τόσο μεγάλο και τόσο πρωτόγνωρο όσο και η σημασία του. Ταυτόχρονα απέκτησε μια άλλη ζωή, ενώ πήρε και μερικά δάνεια που πρέπει να συνεχίσει να πληρώνει. Όταν λοιπόν ο βουλευτής Καλαμαριανός εξακοντίζει στην τηλεόραση τη θεωρητική του μπουρδολογία, μπορεί να σκέφτεται πως έτσι είναι σπουδαίος, αλλά σκέφτεται περισσότερο πως έχει μερικά ανοίγματα και δάνεια που πρέπει να συνεχίζει να πληρώνει. Αυτόματα, η πολιτική γίνεται η τέχνη των εφικτών ελιγμών που μπορούν να διατηρήσουν τα εισοδήματά του.

Ο βουλευτής Καλαμαριανός γίνεται αυτόματα ένας καλλιτέχνης των ανακυβιστήσεων και ένας νοικοκυραίος που δεν έχει πια ιδεολογικά δάνεια από τον Μπακούνιν ή τον Καστοριάδη ή έστω τον Αντρέα Παπανδρέου, αλλά από την Τράπεζα. Και τα δάνεια της Τράπεζας είναι σκληρά. Εκτός αν του τα χαρίσουν και αυτά.

από το «Κουτί της Πανδώρας»