Μαζί με την Κύπρο ξεπουλούν και τις ημι-δημόσιες επιχειρήσεις

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Στο μέσο διασταυρούμενων, φονικών πυρών βρίσκεται για μια ακόμη φορά η Κύπρος. Από την μια είναι οι προσπάθειες του προέδρου Ν. Αναστασιάδη να κλείσει το Κυπριακό, επιβάλλοντας μια λύση στα μέτρα του διχοτομικού σχεδίου Ανάν, το οποίο είχε απορρίψει προ δεκαετίας ο κυπριακός λαός με δημοψήφισμά του, με τεράστια μάλιστα πλειοψηφία. Οι κοινές δηλώσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, με τον κατοχικό ηγέτη Έρογλου, όπως επισπεύσθηκαν υπό την ασφυκτική πίεση των Αμερικάνων, προδιαγράφουν τα χειρότερα, δηλαδή μια λύση που πρωτίστως θα ικανοποιεί τις τουρκικές απαιτήσεις. Σε συνδυασμό δε με το αρνητικό διεθνές περιβάλλον δεν επιτρέπουν σε κανέναν να αισιοδοξεί, πολύ περισσότερο να υιοθετεί την λογική της αναμονής. Να περιμένει δηλαδή την πορεία και τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων, που ενδέχεται να λάβουν κατεπείγουσα μορφή και το θέμα να κλείσει σε 3-4 μήνες, για να διαμορφώσει άποψη. Τότε θα είναι πολύ αργά για να ανατραπούν τα σχέδια διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή η στάση συνιστά υπεκφυγή, στρουθοκαμηλισμό και συγκάλυψη των απαράδεκτων υποχωρήσεων που έχουν ήδη γίνει, προκαθορίζοντας, δυστυχώς, το αποτέλεσμα!

Από την άλλη πλευρά η Κύπρος έχει μετατραπεί σε πεδίο βολής του βάρβαρου ...
νεοφιλελευθερισμού που πρεσβεύει η Τρόικα. Τα προγράμματα λιτότητας που έχουν ήδη εφαρμοστεί, με την πολιτική ευθύνη να βαραίνει πρώτα και κύρια την κυβέρνηση του ΑΚΕΛ που κάλεσε στην Κύπρο την Τρόικα και στη συνέχεια την σημερινή κυβέρνηση του Αναστασιάδη έχουν προκαλέσει πρωτοφανείς για τα δεδομένα του νησιού κοινωνικές αντιθέσεις. Η ανεργία ξεπέρασε τον Δεκέμβρη του 2013 το 17,5%, ενώ στους δρόμους της Λευκωσίας όλο και συχνότερα βλέπεις άστεγους και ζητιάνους, εικόνα αδιανόητη πριν δύο μόλις χρόνια. Ταυτόχρονα, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε, όπως ακριβώς συνέβη και στην Ελλάδα! Από 15,04 δισ. ευρώ στο τέλος του 2012 έφτασε στα 18,15 δισ. στο τέλος του 2013.

Διαδικασίες εξπρές παντού

Τώρα, η Τρόικα βάζει ξανά το μαχαίρι στο λαιμό της Κύπρου, πιέζοντας την πολιτική της ηγεσία να επισπεύσει την ιδιωτικοποίηση των τριών μεγάλων ημιδημόσιων επιχειρήσεων. Fast track διαδικασίες στην «επίλυση» του κυπριακού, fast track διαδικασίες και στο ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, που εγγυώνται την οικονομική ανεξαρτησία, σταθερές ροές στα δημόσια ταμεία και την κοινωνική ευημερία. Δύο εξελίξεις που κάθε άλλο παρά τυχαίες είναι ή ανεξάρτητες μεταξύ τους. Η έλευση των εκπροσώπων του ΔΝΤ και της ΕΕ σε συνδυασμό με τον διεθνή διασυρμό της Κύπρου υποβάθμισαν το διεθνές της κύρος και συρρίκνωσαν τις διαπραγματευτικές της δυνατότητες, ενώ το υπό εξέλιξη ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, θα αδυνατίσει την οικονομική βάση στήριξης της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα δυναμιτίσει την κοινωνική της συνοχή, διευκολύνοντας την εφαρμογή του νέου σχεδίου Ανάν.

Το εργαλείο που αξιοποιεί η Τρόικα, κατά πιστή αντιγραφή των αθλιοτήτων της στην Αθήνα εδώ και τέσσερα σχεδόν χρόνια, είναι οι εκβιασμοί. Το πιστόλι στον κρόταφο, θυμίζοντας τις …καλύτερες μέρες της αποικιοκρατίας! Έτσι η απειλή που έχει επιστρατευτεί τις τελευταίες μέρες είναι η εξής: Ή επισπεύδετε τις ιδιωτικοποιήσεις ή δεν παίρνετε την επόμενη δόση ύψους 186 εκ. ευρώ. Υπό αυτή την απειλή, η οποία προφανώς απλά διευκόλυνε την κυβέρνηση Αναστασιάδη που δεν είχε κανέναν ενδοιασμό απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις (εδώ συναίνεσε μέχρι και το ΑΚΕΛ όταν ήταν στην εξουσία…) το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου το σχετικό νομοσχέδιο, που στη συνέχεια, την Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου, εισήχθη στη Βουλή για συζήτηση. Το νομοσχέδιο την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου απορρίφθηκε για να επανεισαχθεί στη Βουλή την Τρίτη 4 Μαρτίου, έχοντας ενσωματώσει τροποποιήσεις που προτάθηκαν. Στις βασικές του διατάξεις ο περίφημος οδικός χάρτης των αποκρατικοποιήσεων, που πρέπει να αποτελεί νόμο του κράτους μέχρι τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης (Eurogroup) στις 10 Μαρτίου για να εγκριθεί η δόση, προβλέπει την πώληση της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, της Αρχής Λιμένων Κύπρου και της Τηλεπικοινωνιακής Εταιρείας Cyta. Την κάθετή αντίθεσή τους στο νομοσχέδιο για τις ιδιωτικοποιήσεις, από τις οποίες αναμένεται η είσπραξη 1,4 δισ. ευρώ, εξέφρασαν το ΑΚΕΛ κι η ΕΔΕΚ.

Η αξία βέβαια των υπό ιδιωτικοποίηση ημιδημόσιων επιχειρήσεων είναι πολλαπλάσια. Η αξία της Cyta για παράδειγμα υπολογίζεται σε 4 δισ. ευρώ, ενώ από την Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, που αργά ή γρήγορα θα μπει κι αυτή στη σειρά για ξεπούλημα, το δημόσιο εισπράττει ετησίως 80 εκ. ευρώ. Ποσό που θα χάσει αν ιδιωτικοποιηθεί, απολαμβάνοντας ένα βραχυπρόθεσμο έσοδο.

Τρίτη τουρκική εισβολή

«Τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στην Κύπρο από την ιδιωτικοποίηση των ημιδημόσιων οργανισμών δεν είναι στεγνά και μόνο οικονομικά. Όπως άλλωστε κι η ίδρυση τους δεν ήταν μια απλή οικονομική απόφαση», αναφέρει στα Επίκαιρα ο Σπύρος Παναγής, πρόεδρος των Πανκύπριων Ανεξάρτητων Συντεχνιών Εργαζομένων Δημοτικών, Ημικρατικών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. «Αρκεί να σας πω ότι από το 1974 ως το 1981 δεν πήραμε καμία αύξηση. Τον πρώτο χρόνο για να μπορέσουμε να υπηρετήσουμε τους εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες δουλεύαμε επτά ημέρες την εβδομάδα. Επομένως, αν σήμερα πουληθούν οι ημικρατικές επιχειρήσεις δεδομένων των ανοιχτών θεμάτων που έχει το νησί σημαίνει πως θα γίνουμε δούλοι. Θα ισοδυναμεί με τρίτη τουρκική εισβολή», τονίζει ο Σπύρος Παναγής.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η Κύπρος έχει ήδη αρνητική εμπειρία από ιδιωτικοποιήσεις. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το αεροδρόμιο της Λάρνακας, που ανήκει σε ιδιώτη, όπου απασχολούνται ελάχιστοι Κύπριοι. Το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού του είναι κοινοτικοί, προερχόμενοι ειδικότερα από την ανατολική Ευρώπη, που εργάζονται με πολύ χαμηλότερους μισθούς από τον μέσο Κύπριο.

«Η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου έχει μέση απόδοση μόνο 4,5% επί του κεφαλαίου της, επειδή επιτελεί κοινωνικό ρόλο. Οποιοσδήποτε επενδύσει στην πραγματική της αξία, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως δεν θα δεχόταν τέτοια απόδοση. Με μαθηματική ακρίβεια λοιπόν μπορούμε να υποθέσουμε ότι η τιμή του ηλεκτρικού θα ανέβει», δήλωσε στα Επίκαιρα, ο Ανδρέας Μιχαηλίδης, επαρχιακός γραμματέας της Ελεύθερη Παγκύπριας Οργάνωσης Προσωπικού Αρχής Ηλεκτρισμού (ΕΠΟΠΑΗ) Πάφου. «Επίσης, στον οδικό χάρτη ιδιωτικοποιήσεων δεν περιλαμβάνεται καμία μνεία ή πρόνοια για τις χιλιάδες οικογενειών εργαζομένων και συνταξιούχων στην ΑΗΚ. Μήπως το οικονομικό κόστος που προκύπτει από τα εργασιακά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα των οικογενειών αυτών θα μεταφερθεί στο κράτος και τότε ο ιδιώτης θα αναλάβει μόνο τα όποια εισοδήματα της ΑΗΚ εργοδοτώντας πιθανόν μη Κύπριους πολίτες; Το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα το κράτος κι ο κυπριακό λαός είναι η μάστιγα της ανεργίας και η απουσία ανάπτυξης. Το σχεδιαζόμενο ξεπούλημα των οργανισμών δεν συμβάλει στην βελτίωση του προβλήματος αυτού», τονίζει ο Ανδρέας Μιχαηλίδης.

Κανένα όφελος στις τιμές

Μιλώντας για την ΑΗΚ, η ιδιωτικοποίηση δεν πρόκειται να επιφέρει κανένα όφελος και στα τιμολόγια. Η γνωστή δηλαδή νεοφιλελεύθερη επαγγελία ότι η ιδιωτικοποίηση ρίχνει τις τιμές δεν έχει καμία βάση δεδομένου του ανελαστικού χαρακτήρα των τιμολογίων. Σήμερα το 80% του τιμολογίου είναι πέρα για πέρα ανελαστικό, καθώς το 60% προέρχεται από τα καύσιμα (μαζούτ) και το 20% είναι φόροι. «Το δε μισθολόγιο δεν ξεπερνάει το 6% του συνολικού προϋπολογισμού, επομένως κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι υπάρχει περίσσεια προσωπικού ή αργόμισθοι. Το σημαντικότερο όμως είναι άλλο» για τον Ανδρέα Μιχαηλίδη, που επιμένει να υπενθυμίζει πως και η Ιρλανδία είχε την μνημονιακή υποχρέωση να πουλήσει την ηλεκτρική ενέργεια, βγήκε ωστόσο από το Μνημόνιο χωρίς να την ξεπουλήσει, κι ας μην έχει τα ανοιχτά θέματα που έχει η Κύπρος. «Όταν χώρες όπως οι ευρωπαϊκές, με τεράστια αγορά ενέργειας, με πλουραλισμό στην μορφή παραγωγής ηλεκτρισμού (πυρηνική ενέργεια, φυσικό αέριο, αιολική ενέργεια και υδροηλεκτρισμό) και με το τεράστιο πλεονέκτημα τα ηλεκτρικά τους δίκτυα να είναι διασυνδεδεμένα μεταξύ των χωρών τους θεωρούν ότι τα συμφέροντα του τόπου τους επιβάλλουν να επανακρατικοποιήσουν την ηλεκτρική ενέργεια, αφού πρώτα η ιδιωτικοποίηση απέτυχε, πως είναι δυνατόν η μικρή, Ημικατεχόμενη και απομονωμένη Κυπριακή Δημοκρατία να ξεπουλάει τέτοιο ανεκτίμητο πλούτο;»

Προφανώς το κράτος – παρίας που αναμένεται να δημιουργηθεί μετά την υλοποίηση του Σχεδίου Ανάν νούμερο 2 δεν θα έχει ανάγκη από υγιείς και ρωμαλέες επιχειρήσεις, όπως η Cyta, η ΑΗΚ, κ.α. Αποικίες δεν έχουν ανάγκη τέτοιων οργανισμών…

από τα «Επίκαιρα»