Το Ελληνικό Παράδοξο

Όλη η φιλοσοφία των απανωτών μνημονιακών σχεδίων ήταν να επιβληθεί εσωτερική υποτίμηση μέσω της δραστικής μείωση μισθών, ώστε να πέσει το μισθολογικό κόστος, και οι επιχειρήσεις να αυξήσουν τις εξαγωγές, λόγω αύξησης της ανταγωνιστικότητάς τους. Έτσι η ανάπτυξη και η ευημερία θα έρθει μέσω των εξαγωγών, όπως ευαγγελίζονταν.

Πολύ απλοϊκό στ' αλήθεια σχέδιο, για νάναι αληθινό. Και πράγματι, πέρασε ξυστά απ' την πραγματικότητα, μόνο που δεν την άγγιξε.

Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας μιας χώρας σε σχέση με τους εμπορικούς ανταγωνιστές της εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, με τους μισθούς να είναι από τους τελευταίους. Είναι το φορολογικό, είναι το κόστος χρήματος, είναι το κόστος της ενέργειας, είναι το νόμισμα και οι συναλλαγματικές ισοτιμίες σε σχέση με τους ανταγωνιστές, είναι το είδος των εξαγώγιμων προϊόντων και η κατά καιρούς ζήτησή τους κλπ, πράγματα που φαίνονται πολύ λογικά σε όλους εκτός των καμμένων θρησκόληπτων εγκεφάλων της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας. Είναι σαν να θέλεις να...
αναπαραστήσεις σωστά με ένα σημείο ένα κόσμο ο οποίος κινείται στις 10 διαστάσεις. Ό,τι ευφυείς προσεγγίσεις και να κάνεις, η πραγματικότητα, αυτή των 10 διαστάσεων για παράδειγμα, θα σου βγάζει τη γλώσσα.

Και πράγματι, οι ελληνικές εξαγωγές, παρά τις τόσες μισθολογικές μειώσεις, μετά βίας σήκωσαν κεφάλι, για να το ξαναβυθίσουν αμέσως μετά. Κι αν δεν ήταν τα πετρελαιοειδή, ούτε κι αυτό θα συνέβαινε.

Τα παρακάτω δυο διαγράμματα είναι από το Bruegel και δείχνουν τη σχέση ανάμεσα στο REER και τις επιδόσεις στις εξαγωγές μιας σειράς χωρών, ανάμεσά τους και η Ελλάδα.

Χοντρικά, το REER είναι ο λόγος του μοναδιαίου κόστους εργασίας μιας χώρας σε σχέση με το μοναδιαίο κόστος εργασίας των κυριότερων (εδώ 30) εμπορικών της εταίρων, όπου ο λόγος αυτός σταθμίζεται από τη συναλλαγματική ισοτιμία των νομισμάτων τους και από το βαθμό της μεταξύ τους εμπορικής δραστηριότητας.

Το πρώτο διάγραμμα (κόκκινο) δίνει τη σχέση την "καλή" περίοδο 2000-2007 και το δεύτερο (μπλε) την "κακή", 2008-2013.

Αν επικεντρώσουμε στην Ελλάδα τι παρατηρούμε;

Ότι την "κακή" περίοδο, ναι μεν έχουμε βελτίωση του REER (μισθολογικό κόστος) κατά 10 μονάδες, οι εξαγωγές όμως αντί να βελτιωθούν, Χειροτέρεψαν κατά επίσης 10 μονάδες!

Για τις υπόλοιπες χώρες μπορείτε να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα.

Το λεγόμενο Ελληνικό Παράδοξο, δηλαδή η ανάλογη σχέση πτώσης μισθολογικού κόστους (κόκκινο) και πτώσης εξαγωγών (μπλε), φαίνεται ολοκάθαρα στο παρακάτω διάγραμμα.