Η ώρα της κοινής ησυχίας

του «Pitsirikos»

Φίλε πιτσιρίκο, τα έχουμε ξαναπεί κανά-δυο φορές στο παρελθόν, γι’ αυτό, με όλο το θάρρος της ημι-ανωνυμίας μου, θα πάρω το μέρος σου. Μου αρέσει η υπαρξιακή σου προσέγγιση στο θέμα της κρίσης -πλάκα πλάκα σήμερα τα πάντα περνάνε κρίση, όπου και να κοιτάξεις ή διαβάσεις μια κρίση και οι επιπτώσεις της αναλύονται σε …μοριακό επίπεδο.

Είναι αυτές οι στιγμές που καταλαμβάνεσαι από νοήματα και αναρωτιέσαι ποια η διαφορά του μαρξισμού από τον υπαρξισμό και μετά αντί να αλλάξεις τον κόσμο (η 11η θέση για τον Φόυερμπαχ, δε θυμάμαι και καλά) αλλάζεις τον εαυτό σου, όχι απλά οπτική γωνία ούτε καθρέφτη, όλο σου το είναι. Γίνεσαι άλλος.

Υπάρχει ένα σχεδόν άγνωστο ποίημα του Βάρναλη, «ο Εχτρός», όπου η μοίρα του Εσταυρωμένου, το σύμβολο του αποφασισμένου να σώσει την ανθρωπότητα με τη θυσία....
του (αν η θυσία του ενός σώζει τον κόσμο), ενώνεται με τη μοίρα του ανθρώπου που απλά (αν αυτό είναι απλό) θέλει να ξεφορτωθεί τον εαυτό του και «να’ ναι όπως δεν ήταν».

Πάντως, και ο Μαρξ ολοκλήρωσε το μεγιστοτεράστιο επαναστατικό έργο του, περνώντας τη ζωή του κυρίως ως «καλαμαράς» (Καζαντζάκειος όρος) για να τα φέρει βόλτα και να στηρίξει την οικογένεια του (βοηθούσε οικονομικά ο φίλος του ο Ενγκελς) εν μέσω παρακολουθήσεων, αποκλεισμών λόγω ιδεολογίας και επιδημιών που του πήραν τα ίδια του τα παιδιά και αφού πέθανε η γυναίκα του, η υγεία του χειροτέρευσε λόγω πένθους.

Δηλαδή, δεν έζησε σαν ήρωας των οδοφραγμάτων (νομίζω αυτό βγαίνει σαν συμπέρασμα παρά τις ποικίλες βιογραφίες και απόψεις), άλλαζε ονόματα, διευθύνσεις, χώρες για να επιβιώσει, δεν ήταν Προμηθέας, δε ζήτησε από κανέναν να ζήσει σαν Προμηθέας αλλά να καταλάβει τη ταξική του θέση, σε ατομικό επίπεδο και καταρχήν.

Έζησε δύσκολα σε δύσκολους καιρούς, όπως όλοι οι καιροί είναι δύσκολοι, δημιουργικά, αυτοπραγματωμένος μαζί με αυτούς που αγαπάει και τον αγαπούν (δεν θα το βρούμε έτοιμο, δεν αγοράζεται αυτό όπως οι συζυγικές, οικογενειακές και επαγγελματικές σχέσεις).

Έζησε ήσυχα ή ελεύθερα; Ήσυχα λέω εγώ (με τη συνείδηση του). Θα μπορούσε να γράψει τέτοιο έργο αν δεν ήταν ήσυχος; Σε μια αταξική κοινωνία ίσως θα είμαστε όλοι ήσυχοι και ελεύθεροι να είμαστε ό,τι θέλουμε.

Τι; Δε θέλουμε ησυχία; Ποιος νομίζει ότι ο τυπάς που τη βγάζει στον καναπέ έχει ησυχία μέσα του; Είναι αγχωμένος μέχρι την τελευταία αλληλουχία του DNA του και γι’ αυτό δεν μπορεί να σκεφτεί την ελευθερία, ούτε την αγάπη, ούτε τη θυσία, ούτε τον Άλλο, ούτε αλληλεγγύη (;), δικαιοσύνη (;) κλπ κλπ κλπ.

Περνάει κρίση «παρόντος». Σκέφτεται ή το παρελθόν (κι έχει δόξες εκεί η φυλή, η οικογένεια, το Κόμμα, το Έθνος) ή το μέλλον (όλες οι αποχρώσεις, οι πλανήτες, τα μεταφυσικά τοπία, το νησί των διακοπών, η μετα-μνημονιακή κατάσταση, τα αυριανά κατορθώματα), αλλά όχι το τώρα.

Άμα μένεις ταυτόχρονα χωρίς δουλειά, φίλους, εραστή -ές, σπίτι, διακοπές, γιατί ενός κακού μύρια έπονται, έχεις ήδη θυσιαστεί (ηθελημένα ή άθελα, το αποτέλεσμα μετράει) για να επιβιώσουν οι υπόλοιποι.

Τότε πια παλεύεις μόνος σαν φυλακισμένος που προσπαθεί να παραμείνει άνθρωπος μέσα στο κελί, ούτε ήσυχος ούτε ελεύθερος. Για οδηγίες απόδρασης και δραστικές λύσεις σε θέματα αδικίας, κόμης Μοντεκρίστο.

Θέλω να πω πριν (και εκτός) από το σοσιαλισμό υπάρχουν και άλλες αξίες στη ζωή μοναδικές για τον καθένα, αξίες χωρίς οικονομικό ή κοινωνικό αντίκρισμα.

Πάω τώρα να ξεφορτωθώ μερικές κακές τάσεις, όπως το να γράφω σε σένα αντί να γράφω για μένα, κι ελπίζω να ξαναγεννηθώ «ήσυχη».

Φιλι-άκια

Ιωάννα

(Αγαπητή Ιωάννα, ωραία τα λέτε. Ωραίο αυτό που γράψατε για τον Μαρξ. Προσπαθώ να μην ξεχνάω πως ο Μαρξ δεν ήταν μαρξιστής. Ο Μαρξ ήταν ο Μαρξ. Όπως ο καθένας μας καλείται να είναι ο εαυτός του και όχι οι ακόλουθοί του ή οι αναλυτές του. Εκτιμώ όλο και περισσότερο την ησυχία όσο μεγαλώνω. Καλή ησυχία.)