Αυταρχική Δημοκρατία

του Μ. Γκίβαλου

Ο F.A Hayek, πατριάρχης του σύγχρονου νεοφιλελεύθερου προτύπου -που σαρώνει τις οικονομικές δομές του κράτους πρόνοιας και απαξιώνει τον πυρήνα των αξιών και των αρχών του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού-, είχε «κωδικοποιήσει» την ουσία των αντιλήψεων του στη φράση: «Η Δημοκρατία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα ωφελιμιστικό στρατήγημα, που εφαρμόζουμε προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους μας».

Είχε δίκιο ο σημαντικός αυτός διανοητής: Δημοκρατία και νεοφιλελευθερισμός αποτελούν δύο διαφορετικές και ασύμβατες μεταξύ τους ερμηνείες του κόσμου, της κοινωνίας, της οικονομίας.

Αυτή την ιστορική σύγκρουση, που οδηγεί στην υποχώρηση και στην απαξίωση των δημοκρατικών θεσμών και λειτουργιών, βιώνουμε σήμερα όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ολόκληρη την...
Ευρώπη, στις ΗΠΑ, όπως και σε κάθε γωνιά του κόσμου, όπου οι μηχανισμοί της αγοράς και της «πλαστικής οικονομίας» κυριαρχούν.

Όπως ήταν φυσικό, η οικονομική κρίση στη χώρα μας τα τρία τελευταία χρόνια αποτέλεσε το πρώτο και απολύτως κυρίαρχο πρόβλημα. Όμως στο Καστελόριζο ο Γ. Παπανδρέου δεν ανήγγειλε μόνο την είσοδο της χώρας στο Μνημόνιο, αλλά και το οριστικό τέλος μιας ήδη βαριά τραυματισμένης Δημοκρατίας, που παρέπαιε κάτω από το βάρος των δομών της διαπλοκής, της διαφθοράς, με την ενσωμάτωση των κομμάτων της διακυβέρνησης στο σύστημα των οικονομικών συμφερόντων.

Στη δική μας περίπτωση δεν ισχύει αυτό που περιγράφει στο έξοχο ποίημα του «Τείχη» ο Κ. Καβάφης: Δεν μας έκλεισαν στα τείχη του ΔΝΤ και του Μνημονίου «ανεπαισθήτως»... Και τον «κρότο των χτιστών» και τον «ήχο» των δεσμοφυλάκων μας ακούσαμε καθαρά• έναν «ήχο» ανάμεικτο από κραυγές «σωτηριολογίας» και κινδυνολογίες, εκφοβισμούς, εκβιασμούς...

Με τον τρόπο αυτό οδηγηθήκαμε σταθερά και προγραμματισμένα σε μια αυταρχική κοινοβουλευτική Δημοκρατία, που διατηρεί έναν τυπικό μανδύα νομιμοποίησης, αλλά έχει καταργήσει τη Δημοκρατία στο ουσιαστικό της περιεχόμενο. Η εκτελεστική εξουσία υποκλέπτει την ψήφο του ελληνικού λαού μέσω απειλών και εκβιασμών και αμέσως μετά αποσύρεται και παραδίδει την εξουσία, το σύνολο των αποφάσεων μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας, στην ξένη, στην κατοχική δομή εξουσίας. Στη συνέχεια, «νομιμοποιεί» τις αποφάσεις αυτές είτε εκβιάζοντας, απειλώντας ή και διαγράφοντας τους βουλευτές είτε ενεργοποιώντας τη «φάμπρικα» των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, ώστε να αποφύγει την «επώδυνη» κοινοβουλευτική διαδικασία.

Στην ουσία, υπάρχει ένας ακήρυκτος πόλεμος κατά της κοινωνίας. Γι' αυτό, όσον αφορά τόσο στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες όσο και στην ενεργοποίηση των κατασταλτικών μηχανισμών, οι κυβερνήσεις των Μνημονίων έχουν ενεργοποιήσει διαδικασίες «έκτακτης ανάγκης», όπου οι αποφάσεις της τρόικας εφαρμόζονται απευθείας, πέρα από τους κοινοβουλευτικούς δημοκρατικούς κανόνες και τους κοινωνικούς θεσμούς διαβούλευσης. Ο θεωρητικός της αυταρχικής κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, της «κοινοβουλευτικής δικτατορίας», στην περίοδο του Μεσοπολέμου, ο Καρλ Σμιτ, θα χειροκροτούσε σήμερα θερμά αν ζούσε...

Η μάχη όμως δεν έχει κριθεί, δεν έχει χαθεί, παρά τις προσπάθειες που κατέβαλαν οι μηχανισμοί -οικονομικοί, πολιτικοί και ιδεολογικοί-των αγοραίων νεοφιλελεύθερων συμφερόντων. Έχουν ως κεντρική στρατηγική το διχασμό των πολιτών, την κοινωνική ένταση και αντιπαράθεση μεταξύ των κοινωνικών ομάδων. Και επιδιώκουν παράλληλα να απορρίψουμε τον ανθρωπισμό μας, την αλληλεγγύη μας, τη συλλογικότητά μας, την ίδια μας την ταυτότητα και τον ιστορικό μας πολιτισμό. Θέλουν να μας οδηγήσουν πίσω στην «κοινωνία της ζούγκλας», όπου «όλοι θα αγωνίζονται εναντίον όλων» (T. Hobbes), σ' ένα διαρκή κοινωνικό - οικονομικό πόλεμο.

Αυτό όμως δεν πρόκειται να το επιτύχουν. Όπλο μας η αναζήτηση της πραγματικής βάσης των γεγονότων πέρα και πάνω από την προπαγάνδα, τις απειλές, την τρομοκρατία που εξαπολύουν τα συστημικά ΜΜΕ. Η γνώση, η συνειδητοποίηση, η κριτική σκέψη ακυρώνουν τους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς και διαμορφώνουν όρους για τη συλλογική και συντεταγμένη δράση.

Δεν γίνεσαι δούλος και υπήκοος αν στερηθείς κάποια απ' τα υλικά σου αγαθά, αλλά μόνο αν χάσεις την πίστη σου στις αξίες σου, στις δυνάμεις σου, αν χάσεις τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη σου προς τους συνανθρώπους σου. Κι αυτό δεν πρόκειται να το επιτύχουν οι κυβερνώντες, όσα Μνημόνια κι αν υπογράψουν... Κι όσο περισσότερο εκβιάζουν και απειλούν, όσο περισσότερο παραβιάζουν τους δημοκρατικούς θεσμούς, τόσο πιο ασήμαντοι, ευτελείς και προσωρινοί αποδεικνύονται.

Όσοι μας έχουν «ξεγράψει» θα κατανοήσουν ότι «η Ιστορία δεν τελείωσε»... Κι ίσως η επόμενη σελίδα να γραφτεί σύντομα.