Το λόμπι της δραχμής και ο θίασος της ύφεσης

του Νίκου Σαραντάκου

Τελικά, στη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ την περασμένη Δευτέρα φαίνεται πως αποφασίστηκε να μας χορηγηθεί η δόση, η δόση του δανείου για να εξηγούμαστε, έστω και αν πρόκειται για δόση με δόσεις, αφού το ένα μέρος (η μερίδα του λέοντος, λένε) θα εκταμιευθεί μέσα στον Δεκέμβριο, ενώ τα υπόλοιπα θα καταβληθούν σε δυο ή τρεις επόμενες δόσεις, και αυτό μόνο εφόσον η ελληνική κυβέρνηση ψηφίσει το φορολογικό και άλλα νομοσχέδια που θα αποτελειώσουν ό,τι ακόμα κινείται στην οικονομία.

Πάντως, ακόμα και για την πρώτη από τις δόσεις της δόσης υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα, αφού προϋπόθεση είναι να έχει ολοκληρωθεί ως τότε η επαναγορά χρέους, δηλαδή το νέο άγριο κούρεμα των ήδη κουρεμένων ομολόγων που έχουν στα χέρια τους τα ασφαλιστικά ταμεία και οι φουκαράδες μικρομολογιούχοι.

Οπότε να κρατάμε μικρό καλάθι, διότι το αν θα εκταμιευτεί όντως η πρώτη δόση της δόσης εξαρτάται από τους ισχυρούς εταίρους μας (μάλλον γι’ αυτό την είπαν μερίδα του λέοντος). Ίσως επειδή τα αγκάθια είναι πολλά και φανερά, οι πανηγυρισμοί τούτη τη φορά δεν ήταν τόσο ...
ουρανομήκεις όσο τις προηγούμενες φορές που σωθήκαμε, αν και ο ανεκδιήγητος κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν παρέλειψε να μιλήσει για «αδιέξοδο του κ. Τσίπρα, που πόνταρε στο λόμπι της δραχμής».

Το λόμπι αυτό, που ακούγεται κατά κόρον τελευταία, είναι η υποτιθέμενη συμμαχία επιχειρηματικών συμφερόντων που θα είχαν να κερδίσουν από ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Βέβαια, παλιότερα ο κ. εκπρόσωπος είχε χαρακτηρίσει τον Αλέξη Τσίπρα «υπηρέτη» του λόμπι της δραχμής, ενώ ο κ. Μιχελάκης «αρχηγό του λόμπι της δραχμής», δεν έχουν ακόμα αποφασίσει.

Ίσως τους βοηθήσει η Αλέκα Παπαρήγα, που από το βήμα της Βουλής κατάγγειλε τον Σύριζα ότι «εκφράζει το λόμπι της δραχμής», και γι’ αυτή την υιοθέτηση της μαύρης προπαγάνδας κέρδισε άφθονους επαίνους από κυβερνητικούς ομιλητές. «Τι λάθος έκανες καημένε Μπέμπελ για να σε χειροκροτούν αυτοί οι κανίβαλοι», είχε πει παλιά ο Αύγουστος Μπέμπελ όταν, τελειώνοντας μια εμπνευσμένη αγόρευσή του στο Ράιχσταγκ, αντιλήφθηκε ότι τον είχαν χειροκροτήσει από τη δεξιά πτέρυγα — αλλά αυτός ήταν σοσιαλδημοκράτης.

Τέλος πάντων, η λέξη του μήνα θα είναι το λόμπι, που βέβαια είναι δάνειο από το αγγλικό lobby, κάτι που εξηγεί την παλιότερη γραφή «λόμπυ» που ακόμα διατηρείται. Η αγγλική λέξη ανάγεται στο μεσαιωνικό λατινικό lobium, αλλά η απώτερη προέλευσή της είναι μια παλαιογερμανική λέξη που σημαίνει σκεπασμένο μέρος, καλύβα, παράγκα. Από την ίδια γερμανική λέξη είναι και το ιταλικό loggia (που ήρθε και σε μας ως λότζα).

Ήταν λοιπόν το  lobium ο σκεπαστός διάδρομος των μοναστηριών και με αυτήν αρχικά τη σημασία περνάει στα αγγλικά ως lobby, αρχικά με τη σημασία του διαδρόμου, αλλά πολύ γρήγορα και του προθαλάμου, και lobby ονομάστηκε στην αγγλική Βουλή των Κοινοτήτων ένας προθάλαμος, ανοιχτός στο κοινό, όπου οι πολίτες μπορούσαν να συναντούν τους βουλευτές.

Στο αμερικανικό Κογκρέσο πια, και στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, λόμπι ονομάστηκαν εκείνοι που σύχναζαν εκ συστήματος στον προθάλαμο του σώματος για να συζητούν με τους βουλευτές προωθώντας συγκεκριμένα συμφέροντα, και από εκεί οι οργανωμένες τέτοιες ομάδες, λέξη που έγινε διεθνής, και έχουμε και τον λομπίστα, δηλ. τον εκπρόσωπο τέτοιων ομάδων· σε πολλά Κοινοβούλια οι λομπίστες είναι επίσημα διαπιστευμένοι και καταγραμμένοι, αλλά στην πράξη ο όρος δεν έχει απαλλαγεί από τις μειωτικές παραδηλώσεις, κι έτσι όταν ακούμε λόμπι πηγαίνει το μυαλό μας σε ομάδες που ενεργούν παρασκηνιακά και προπαγανδίζουν διαστρεβλώνοντας την αλήθεια, σαν το λόμπι του τσιγάρου (εξαιρείται βέβαια το ελληνικό λόμπι στην Ουάσιγκτον, το οποίο απλώς αποκαθιστά την αλήθεια).

Βέβαια, όταν λέμε «λόμπι του ξενοδοχείου» δεν εννοούμε κάποια ομάδα που προωθεί τα συμφέροντα των ξενοδόχων· στα αγγλικά lobby είναι επίσης το σαλόνι των ξενοδοχείων, αυτό που παλιά το λέγαμε στα ελληνικά φουαγιέ (από το γαλλ. foyer). Καθώς τώρα έχει ξεθωριάσει η επιρροή της γαλλοφωνίας, το φουαγιέ κοντεύει πια να περιοριστεί στα κινηματοθέατρα· για τα ξενοδοχεία χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο η λέξη λόμπι, αλλά δεν έχει ακόμα λεξικογραφηθεί. Πάντως, τους λομπίστες κάποιοι έχουν προτείνει να τους λέμε στα ελληνικά διαδρομιστές, όσο κι αν στη δικηγορική αργκό διαδρομιστής είναι ο δικηγόρος που περιφέρεται στους διαδρόμους των δικαστηρίων ψάχνοντας να ψαρέψει πελάτες. Βέβαια, αν θυμηθούμε ότι η παλαιογερμανική λέξη που βρίσκεται στην αρχή του lobby σήμαινε «καλύβα» (ή παράγκα), η σύμπτωση με την ελληνική παράγκα που διαμορφώνει στο παρασκήνιο αποτελέσματα (έστω και μόνο στο ποδόσφαιρο) είναι εντυπωσιακή!

Ωστόσο, ακόμα κι αν ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ να σπρώξει τη χώρα στη χρεοκοπία, φοβάμαι πως δεν υπάρχει λόγος: αυτή η κατάληξη είναι σχεδόν προδιαγραμμένη με τα συνεχή υφεσιακά μέτρα που τα μνημόνια επιβάλλουν: δεν χρειάζεται Νόμπελ Οικονομικών για να καταλάβεις ότι από ένα συνεχώς συρρικνούμενο εισόδημα δεν μπορείς να αποσπάς συνεχώς διογκούμενα φορολογικά έσοδα· και με τις δαμόκλειες ρήτρες που θα περικόπτουν αυτόματα τις κρατικές δαπάνες σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι ήδη εξοργιστικά αισιόδοξοι στόχοι, καταλαβαίνει κανείς ότι στον Αρμαγεδδώνα που ετοιμάζεται να ανεβάσει ο θίασος της ύφεσης πρέπει να αντιπαραταχθεί το λόμπι όλων των αδύνατων, ανέργων κι εργαζομένων.

Ο Νίκος Σαραντάκος είναι συγγραφέας, μεταφραστής και κατοικοεδρεύει στα sarantakos.wordpress.com και www.sarantakos.com.