ΕΕ: Χειρότερη κι απ’ το ΔΝΤ!

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Ανέκαθεν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν ο πιο πιστός κήρυκας της πιο αιματηρής λιτότητας. Το ΔΝΤ συγκέντρωνε το μίσος του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου πολύ πριν λυγίσουν κάτω από τις οδηγίες του οι ασιατικές χώρες το 1999, με αφορμή την κρίση στη Νοτιοανατολική Ασία, και η Αργεντινή το 2001. Τότε έγινε γνωστός στους πάντες ότι το ΔΝΤ είναι ο πολιορκητικός κριός για την επιβολή του πιο βάρβαρου νεοφιλελευθερισμού. Εξ ου και οι ποικίλες παραφράσεις των αρχικών του. Από τις πιο αθώες (It’s Mostly Fiscal, σε μια ελεύθερη μετάφραση «είναι κυρίως δημοσιονομικό») μέχρι τις πιο υβριστικές (International Mother Fuckers, το οποίο δε νομίζουμε ότι χρήζει μετάφρασης…).

Ωστόσο, κατά την πρόσφατη σύνοδο του διεθνούς οργανισμού στην ιαπωνική πρωτεύουσα μάθαμε ότι υπάρχουν και χειρότερα από το ΔΝΤ: η Ευρωπαϊκή Ένωση! Δεν πρόκειται για υπερβολή. Η αντιπαράθεση που μονοπώλησε το ενδιαφέρον είχε στην μια άκρη αξιωματούχους της ΕΕ και στην άλλη του ΔΝΤ και κάπου στο κέντρο ήταν το επίδικο: η πολιτική της λιτότητας στην ευρωζώνη....
Για να μην δημιουργηθεί καμία παρεξήγηση διευκρινίζουμε ότι το ΔΝΤ δεν ζήτησε την άσκηση …αναδιανεμητικής πολιτικής ή την χορήγηση ….αυξήσεων στους χαμηλόμισθους. Ρεαλισμό ζήτησε, στη βάση πολύ πιθανά των δικών του πικρών εμπειριών από χώρες όπου η λιτότητα τις οδήγησε στην διάλυση.

Υπό αυτό το πρίσμα η επικεφαλής του, Κριστίν Λαγκάρντ, ζήτησε από τις χώρες της ευρωζώνης να μην εμμένουν στους στόχους μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων αν η ύφεση γίνεται όλο και πιο βαθιά. Τότε κατά την Λαγκάρντ πρέπει να ενεργοποιηθούν οι λεγόμενοι αυτόματοι σταθεροποιητές: άνοδο δηλαδή των κοινωνικών δαπανών και μείωση των φορολογικών εσόδων. Για πρώτη φορά μάλιστα συγκατάνευσε θετικά και σε δημόσιο χώρο στο ελληνικό αίτημα επιμήκυνσης κατά δύο χρόνια του προγράμματος υλοποίησης των δρακόντειων μέτρων λιτότητας που συνόδευσαν το Δεύτερο Μνημόνιο.

Ε, ποιός είδε τους κοινοτικούς αξιωματούχους και δεν τους φοβήθηκε… Το γάντι σήκωσαν όλοι σχεδόν οι παριστάμενοι. Από τον επίτροπο με αρμοδιότητα τα οικονομικά και νομισματικά ζητήματα Όλι Ρεν, που κατηγόρησε το ΔΝΤ ότι υποτιμάει την ώθηση που δίνει στις αγορές η δημοσιονομική πειθαρχία, μέχρι τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που επέκρινε την Λαγκάρντ ότι κινείται σε αντίθετη από την ενδεδειγμένη κατεύθυνση, υπονομεύοντας τους κοινούς στόχους!

Το ενδιαφέρον της Λαγκάρντ δεν υποκινήθηκε από φιλευσπλαχνία. Ζητώντας να χαλαρώσει η λιτότητα πολύ πιθανά να εκφράζει την αγωνία των 188 κρατών – μελών του ΔΝΤ μην τυχόν και μια στάση πληρωμών με όρους κυρίαρχου κράτους των χωρών που έχουν δανειοδοτηθεί θέσει σε κίνδυνο την αποπληρωμή των δανείων. Να αναφερθεί ότι ναι μεν οι μεγάλες δυτικές χώρες αποτελούν τους βασικότερους χρηματοδότες του ΔΝΤ (με τις ΗΠΑ να συνεισφέρουν 42,1 δισ. δολ., τη Γερμανία 14,6 και την Γαλλία 10,7 δισ. δολ.) από την άλλη όμως οι δεκάδες μικρές αναπτυσσόμενες χώρες που συμβάλουν στα αποθεματικά του διαμαρτύρονται ολοένα και πιο έντονα για τον μονομερή προσανατολισμό του οργανισμού στην Δυτική Ευρώπη, όπου δύο χώρες μόνο η Ελλάδα και η Πορτογαλία έχουν απορροφήσει 143 δισ. δολ. ή το 56% των αποθεματικών του. Τα διακυβεύματα κατά συνέπεια από μια ολική αποτυχία των προγραμμάτων διάσωσης είναι τεράστια απειλώντας μέχρι και την βιωσιμότητα του ΔΝΤ! Αυτές ακριβώς τις διακινδυνεύσεις εκφράζει η Λαγκάρντ.

Ακόμη κι έτσι όμως ισοδυναμεί με αποκάλυψη να βλέπεις την ΕΕ να ξεπερνάει σε νεοφιλελεύθερο δογματισμό ακόμη και το ΔΝΤ, δηλώνοντας την προσήλωσή της στην πολιτική των περικοπών, ανεξαρτήτως κόστους και συνεπειών…