Η «Αγανακτισμένη» Μεσαία Τάξη αποχαιρετά τη Δημοκρατία;...

του Αλέξανδρου Πιστοφίδη

Πριν επτά  χρόνια περίπου, ο κ. Μ. Χρυσοχοΐδης, προκειμένου να αιτιολογήσει την άποψη, ότι το ΠΑΣΟΚ οφείλει να κάνει μια στροφή προς τα δεξιά, μιλούσε με πάθος για  την «παραμελημένη πλειοψηφία» της ελληνικής μεσαίας τάξης, η οποία κινδυνεύει να μετατραπεί σε «εκνευρισμένη πλειοψηφία».

Σήμερα, αφού διαπιστώνει και ο ίδιος, ότι αυτή η Μεσαία Τάξη τείνει πλέον να εξαφανιστεί, άφησε κατά μέρος τις «ταξικές αναλύσεις» και άρχισε να μιλά για συμμαχία όλων των «φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων». Το ποιες, το πόσες είναι αυτές οι δυνάμεις και για πόσον καιρό θα παραμένουν «φιλοευρωπαϊκές», μόνο η κ. Μέρκελ και ο Θεός το ξέρουν.

Ο κ. Χρυσοχοΐδης παραβλέπει ότι το κόμμα του και γενικώς οι σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης είναι εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που μας έφεραν ως εδώ, κάνοντας πράξη τη διάγνωση του Γερμανού φιλοσόφου Μαξ Χορκχάϊμερ, που έγραφε: «Στον όψιμο καπιταλισμό, οι λαοί μεταμορφώνονται πρώτα σε αποδέκτες κοινωνικών παροχών και μετά σε άβουλες και...
πειθαρχημένες μάζες, που προσπαθούν με κάθε μέσο να διατηρήσουν, αν όχι να βελτιώσουν, το βιοτικό τους επίπεδο».

Ο κ. Χρυσοχοΐδης αγνοεί προφανώς, πως συμπεριφέρεται η Μεσαία Τάξη όταν προλεταριοποιείται, παρότι, μετά την κρίση του 1929 και την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, δημιουργήθηκαν δεκάδες θεωρίες για την ριζοσπαστικοποίηση της προλεταριοποιημένης ή πληβειοποιημένης Μεσαίας Τάξης.

Οι, πολιτικά σχεδόν αδιάφοροι, «αγανακτισμένοι» μικροαστοί, μικρο-εμποράκοι ή ελεύθεροι επαγγελματίες που βλέπουν τα όνειρά τους να ναυαγούν, δεν μπορούν με τίποτα να συμβιβαστούν με την ιδέα του νέο-προλετάριου, που γι αυτούς είναι συνώνυμο του κοινωνικού στιγματισμού. Αυτό που τους ενώνει, έστω προσωρινά, είναι ο συλλογικός φόβος απέναντι στις «απεχθείς μάζες των προλετάριων και των συμμάχων τους». Σιγά-σιγά αλλά σταθερά, αρχίζουν να προσδιορίζουν την επιδείνωση της κοινωνικής τους κατάστασης σαν ένα «έξωθεν κακό».  Τους είναι αδιάφορο αν, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση των Financial Times, την αύξηση στο κατά κεφαλήν εισόδημα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, δεν την καρπώθηκαν οι μεσαίες και χαμηλές τάξεις, αλλά οι πολύ πλούσιοι. Η ατράνταχτη πίστη τους στην επιχειρηματικότητα δεν τους επιτρέπει να αναζητήσουν το «έξωθεν κακό» στους  πρωταίτιους της κρίσης, στους ισχυρούς(κερδοσκόπους, τοκογλύφους κ.λ.π.) αλλά στους αδύναμους. Ετσι ο μόνος τρόπος να καταπολεμήσουν το «έξωθεν κακό» είναι το προβαλλόμενο μίσος σε ότι τους θυμίζει την αντίθετη πλευρά της ανθρώπινης τάσης  για ναρκισσιστική  παντοδυναμία κι αυτή η αντίθετη πλευρά είναι οι αδύναμοι, οι ανήμποροι, οι “φυλετικά κατώτεροι”, “οι κάθε είδους “εξτρεμιστές”, “τα παράσιτα”, κ.λ.π. κ.λ.π.

Στη συντριπτική τους πλειονότητα λοιπόν, θα στραφούν προς την ακροδεξιά με την ελπίδα να ξαναποκτήσουν τα χαμένα τους πλούτη και την ελπίδα να γίνουν πάλι «μεγάλοι και τρανοί». Και επειδή ένα ολοκληρωτικό δικτατορικό καθεστώς δεν είναι παρά το προηγούμενο δημοκρατικό καθεστώς δίχως τις δημοκρατικές του ευαισθησίες και αναστολές, δε θα διστάσουν να το στηρίξουν, αφού διαισθάνονται, πως το δικτατορικό καθεστώς είναι το μόνο που μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά την καπιταλιστική κρίση, με το σλόγκαν :«θα τα αλλάξουμε όλα με τη βία, για να παραμείνουν εν τέλει όλα όπως ήταν πριν».

Σύμφωνα με πολλούς θεωρητικούς του Εθνικοσοσιαλισμού, μπορεί ο Χίτλερ, στις αρχές της δεκαετία του 20, να στηρίχτηκε κυρίως στο λεγόμενο Λούμπεν Προλεταριάτο, στα λεγόμενα χαμηλά κοινωνικά στρώματα που διψούν για συμμετοχή στην εξουσία μέσω του παρακράτους, μετά όμως την κρίση του 1929, οι κατεστραμμένοι μικροαστοί, οι λεγόμενοι «Προλετάριοι του Λευκού Κολάρου» ήταν η κύρια πηγή άντλησης των οπαδών και των στελεχών του κόμματός του (NSDAP). Aυτοί, σαν πλειοψηφία πλέον, ήταν εκείνοι που τον νομιμοποίησαν πολιτικά  και τον ώθησαν στην εξόντωση όλης της ηγεσίας των πρώην πιστών συντρόφων του, των ομάδων κρούσης SA-Sturmabteilung) «τη νύχτα των μεγάλων μαχαιριών», γιατί αποτελούσαν εμπόδιο στη δημιουργία ενός οργανωμένου πλέον αστικού κράτους.

Σύμφωνα με μελέτες, το 60% εκείνων που το 1933 ψήφισαν τον Αδόλφο Χίτλερ, προερχόταν από την «αγανακτισμένη» Μεσαία Τάξη.

Για το φιλελεύθερο Γερμανό πολιτικό και πρώην διευθυντή του London School of Economics and Political Science, τον Ralf Dahrendorf: «η καταστροφή της Γερμανικής δημοκρατίας της Βαϊμάρης ήταν έργο της Μεσαίας Τάξης».

Για τον Ιταλό Ουμπέρτο Εκο, «το κύριο χαρακτηριστικό του ιταλικού φασισμού ήταν η μαζική νομιμοποίησή του από την απογοητευμένη Μεσαία Τάξη». Βλέπουμε δηλαδή, πως για τους περισσότερους πολιτικούς αναλυτές, η προλεταριοποιημένη Μεσαία Τάξη αποτελεί τον κύριο πυρήνα στήριξης του Φασισμού και του Ναζισμού δικτατορικών καθεστώτων.

Στη χώρα μας, όσοι δεν κυκλοφορούν με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, όσοι αποφεύγουν δημόσιους χώρους απλών πολιτών και δε συζητούν με πολίτες της λεγόμενης διπλανής πόρτας, έχουν πλήρη άγνοια του υποβόσκοντος καθημερινού φασισμού της λεγόμενης Μεσαίας Τάξης, που βρίσκει τον Τσίπρα πολύ πιο επικίνδυνο απ’ τον Μιχαλολιάκο. Ο πολίτης που σε μια δημοσκόπηση θα εκφραστεί κατά ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος, είναι ο ίδιος που θα χειροκροτήσει την τυφλή ομαδική βία κατά των ξένων.  Κατά τον ίδιο τρόπο αντιδρούσαν πολλοί Γερμανοί μικροαστοί όταν έβλεπαν τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» τις ομάδες κρούσης (SA) να σπάνε τις βιτρίνες των καταστημάτων των Εβραίων και να δέρνουν τους ιδιοκτήτες τους.

Οι αριστεροί, που στην εξαθλίωση της Μεσαίας Τάξης βλέπουν την ευκαιρία για διευρυμένες συμμαχίες πλανώνται οικτρά. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν οι μέχρι σήμερα εμπειρίες. Η δίχως όρους και διακρίσεις υποστήριξη πολυπολιτισμικών κοινωνιών αποτελεί την πιο επικίνδυνη παγίδα.