Τελικά τι κρύβεται πίσω από τη βύθιση του Αγία Ζώνη;

Του Δημήτρη Καζάκη

Παρατηρώ ότι πάσχουμε από έναν επικίνδυνο μιθριδατισμό ως πολίτες. Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε απολύτως φυσιολογικό το τερατώδες. Έχουμε συνηθίσει το κράτος να είναι μπάχαλο και έρμαιο της πιο απόλυτης αυθαιρεσίας και διαπλοκής με κάθε λογής αρπακτικά.

Έχουμε εθιστεί στο γεγονός ότι μας κυβερνάνε κατ’ επάγγελμα απατεώνες κι έχουμε επίσης εθιστεί ότι σ’ αυτόν τον τόπο δεν υπάρχει δικαιοσύνη. Κι αυτός ο μιθριδατισμός μας οδηγεί στην αδράνεια, την αδιαφορία, στο «ωχ, αδερφέ, έτσι ήταν και έτσι θα είναι πάντα». Η μόνιμη δικαιολογία του φιλοτομαριστή.

Με δεδομένο αυτόν τον μιθριδατισμό, το γεγονός ότι υπάρχουμε ακόμη και δεν έχουμε εξαφανιστεί ως «είδος» από τον χάρτη της υφηλίου, είναι ιστορικά πρωτοφανές. Ίσως η εξήγησή του να ανάγεται στη σφαίρα της μεταφυσικής.

Ας δούμε για παράδειγμα την περίπτωση της βύθισης του Αγία Ζώνη. Η οικολογική ζημιά είναι αληθινά τεράστια. Και στ’ αλήθεια το να περιμένει κανείς αποκατάσταση αυτής της ζημιάς, τουλάχιστον στο άμεσο ορατό μέλλον, είναι σαν να πάσχει από καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο και να ελπίζει στην αυτοίαση.

Η οικονομική ζημιά είναι επίσης τεράστια. Η οικονομική ζωή στην παραλιακή ζώνη έως τουλάχιστον την Γλυφάδα ουσιαστικά έχει τελειώσει για τους επαγγελματίες και αλιείς. Τουλάχιστον για τα επόμενα 1-2 χρόνια. Οι αξίες των ακινήτων θα πέσουν κι έτσι θα λυθεί το περίφημο πρόβλημα της Αθηναϊκής Ριβιέρα για τα αρπακτικά που περιμένουν πώς και πώς να αρπάξουν περιουσίες και ακίνητα του παραλιακού μετώπου.

Βλέπετε το τερπνό μετά του ωφέλιμου. Η οικολογική καταστροφή είναι μια θαυμάσια ευκαιρία για κοράκια, αρπακτικά, κυβέρνηση και δανειστές για να προχωρήσουν τάχιστα στην εκποίηση του παραλιακού μετώπου της Αττικής. Χρόνια τώρα μεθοδεύουν το πώς θα βάλουν χέρι στην περιοχή αυτή υπό την αιγίδα της «αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου».

Οι προσπάθειές τους έχουν ξεκινήσει από την εποχή των έργων για την Ολυμπιάδα του 2004. Ενώ οι δανειστές έχουν βάλει στο μάτι την περιοχή από την περίοδο του πρώτου μνημονίου το 2010. Τώρα τους δίνεται μια εξαιρετική ευκαιρία. Στο όνομα βέβαια της αποκατάστασης της οικολογικής καταστροφής.

Φυσικά μην περιμένετε από κανέναν αντιπολιτευόμενο δήμαρχο της πολιτικής συνομοταξίας του Κούλη να θέσει θέμα. Αυτοί ασχολούνται με την εικονική αισθητική της παραλίας για όσους ανόητους θεωρούν ότι το όλο ζήτημα είναι πρόβλημα καλαισθησίας. Τσιμουδιά για όλα τ’ άλλα. Και κυρίως για το πέρασμα ολόκληρου του παραλιακού μετώπου στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, η οποία ιδρύθηκε τον Μάιο του 2016 βάσει του νόμου 4389 κατ’ απαίτηση των δανειστών ώστε να εκποιηθούν τα πάντα. Ακόμη κι όσα δεν μπορεί να εκποιήσει το ΤΑΙΠΕΔ.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν βρέθηκε να «επιθεωρεί» τη ζημιά στις παραλίες της Γλυφάδας, δεν τόλμησε να αναφέρει λέξη για την όλη μεθόδευση που η κυβέρνηση βρήκε την ευκαιρία να προωθήσει πίσω από τις πλάτες των πολιτών. Άλλωστε οι πολίτες δεν πρέπει να ασχολούνται με τέτοια ζητήματα. Το πολύ-πολύ να δηλώνουν εθελοντές για να καθαρίζουν τα βότσαλα στην εκστρατεία αισθητικής των Δημάρχων για το θεαθήναι. Το γεγονός ότι οι παραλίες δεν τους ανήκουν και προορίζονται για κερδοσκοπικά συμφέροντα, οφείλει να τους είναι παγερά αδιάφορο.

Η κυβέρνηση με τη σειρά της βρήκε μια θαυμάσια ευκαιρία για να προωθήσει τάχιστα τις δεσμεύσεις της προς τους έξω, αλλά και προς τα κυκλώματα πού την στηρίζουν. Δείτε πώς κινείται.

Μετά το σάλο που ξεσηκώθηκε για την ολιγωρία της, η οποία είναι πρωτοφανής – αν δεν κρύβει κάτι άλλο πιο σκοτεινό – ακόμη και για τα ελληνικά πράγματα, τι έκανε; Έβαλε χέρι στην Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων του Υπουργείου. Ουσιαστικά την κατάργησε.

Γιατί; Για δυο πολύ απλούς λόγους: Αφενός γιατί εδώ και χρόνια συγκεκριμένα εφοπλιστικά συμφέροντα, πού τελείως τυχαίως εμπλέκονται με τη μια ή με την άλλη μορφή λαθρεμπορίου, πιέζουν να καταργηθεί η υπηρεσία αυτή και να μετατραπεί σε ιδιωτική εταιρεία. Όπως είναι ο ελληνικός νηογνώμων, ο οποίος έχει καταντήσει ένας από τους πιο αναξιόπιστους στην υφήλιο.

Αφετέρου, η ιδιωτικοποίηση της υπηρεσίας αυτής αποτελεί μια από τις μνημονιακές δεσμεύσεις έναντι των δανειστών. Κι έτσι η κυβέρνηση με την συνεπικουρία των ΜΜΕ και της αντιπολίτευσης, πρωτίστως της ΝΔ, βρήκε τη θαυμάσια ευκαιρία να προχωρήσει την ιδιωτικοποίηση. Αφού πρώτα φρόντισε να ρίξει την ευθύνη στη συγκεκριμένη υπηρεσία.

Η Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων του Υπουργείου Ναυτιλίας δεν είναι μια αθώα και άψογη υπηρεσία. Συγκροτείται και λειτουργεί καθ’ ομοίωση της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου και των εφοπλιστικών συμφερόντων με τα οποία ταυτίζεται.

Όμως, δεν φέρει την πρώτη και κύρια ευθύνη για το ναυάγιο. Ούτε καν για τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας που εκδίδει. Ούτε για την οικολογική καταστροφή που επακολούθησε. Ακόμη κι αν έχει δώσει πλαστές γνωματεύσεις και πιστοποιήσεις για το πλοίο.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία έχει καθεστώς τεχνικού συμβούλου. Ο πρώτος και κύριος υπεύθυνος για τον κατάπλου και απόπλου ενός πλοίου, αλλά και για τον έλεγχό του ήταν και παραμένει ο εκάστοτε λιμενάρχης. Ο λιμενάρχης δίνει το ΟΚ για το πλοίο. Ότι και να λέει ή να πιστοποιεί η Επιθεώρηση του Υπουργείου.

Επίσης ο λιμενάρχης είναι εκείνος που έχει κάθε δικαίωμα να προχωρήσει σε ενδελεχή επιθεώρηση του πλοίου, όποτε αυτός κρίνει σκόπιμο. Να απαγορεύσει τον απόπλου ή να δεσμεύσει το πλοίο όταν κρίνει ο ίδιος ότι δεν πληρεί τα απαραίτητα. Ακόμη κι αν η Επιθεώρηση έχει πιστοποιήσει το αξιόπλοο μόλις την προηγούμενη ημέρα. Ο λιμενάρχης είναι ο μοναδικός που έχει την αρμοδιότητα να δώσει απόπλου του πλοίου. Αυτός έχει την πρώτη και κύρια ευθύνη.

Επομένως ότι και να λέει η Επιθεώρηση και το Υπουργείο, η ευθύνη ξεκινά και τελειώνει με τον λιμενάρχη. Κι εδώ ξεκινάνε τα ερωτηματικά. Πώς έδωσε ο λιμενάρχης απόπλου για την Αγία Ζώνη από τα διυλιστήρια όπου είχε φορτώσει το πετρέλαιο; Έλεγξε την κατάσταση του πλοίου, ενός τέτοιου υπέργηρου πλοίου με τέτοιο φορτίο; Ή αρκέστηκε στα εν ισχύ πιστοποιητικά του;

Άλλο ερώτημα: Μα καλά όποιος λάχει μπορεί να πάει στα διυλιστήρια και να φορτώσει πετρέλαιο; Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος; Δεν ανησύχησε κανέναν η δίμηνη παράταση αξιοπλοΐας, που είχε δώσει η Επιθεώρηση και η οποία δίνεται προκειμένου – υποτίθεται – να ολοκληρώσει επισκευές το συγκεκριμένο πλοίο και να ξαναπεράσει έλεγχο; Δεν ανησύχησε κανένας πώς ένα πλοίο με δίμηνη παράταση αξιοπλοΐας, εκτελούσε κανονικά ναύλους και μάλιστα με τόσο επικίνδυνα φορτία, αντί να βρίσκεται στη ναυπηγοεπισκευαστική για τις αναγκαίες εργασίες;

Και καλά άντε και φόρτωσε χωρίς να έχει κλειστεί ακόμη ναύλος. Αν ο λιμενάρχης Ελευσίνας – αν αληθεύει ότι το Αγία Ζώνη φόρτωσε από τα ΕΛΠΕ – έδωσε απόπλου χωρίς να ελέγξει, χωρίς να ανέβει στο πλοίο κλιμάκιο του λιμενικού για να δει σε τι κατάσταση είναι, τότε έχει την πρώτη και κύρια ευθύνη για το ναυάγιο. Τουλάχιστον για βαριά αμέλεια. Αδιάφορο το τι λένε τα χαρτιά της Επιθεώρησης.

Το Αγία Ζώνη αποπλέει προς άγνωστη κατεύθυνση από τα ιδιωτικά σούπερ μάρκετ πετρελαίου και παραγώγων, όπως έχουν καταντήσει τα διυλιστήρια σήμερα. Γιατί άραξε εκεί που βυθίστηκε; Ποιος έχει την πρώτη και κύρια ευθύνη για να ελέγξει το λόγο και να δώσει το ΟΚ ώστε να μπει αρόδο το συγκεκριμένο πλοίο ανοιχτά της Σαλαμίνας. Πάλι ο λιμενάρχης. Δηλαδή είτε το λιμεναρχείο Σαλαμίνας, είτε το κεντρικό λιμεναρχείο Πειραιά. Δεν γνωρίζω σε ποιανού τη δικαιοδοσία βρίσκεται η εν λόγω περιοχή.

Γιατί έδωσε ο λιμενάρχης το ΟΚ; Ο χώρος στον οποίο στάθμευσε το Αγία Ζώνη, ήταν περιοχή τελωνειακής ευθύνης ώστε να ελεγχθεί από τις τελωνειακές υπηρεσίες το φορτίο και ο προορισμός του; Αν ναι, τότε τεράστιες ευθύνες έχουν και οι τελωνειακές αρχές. Αν όχι, τότε οι ευθύνες του οικείου λιμενάρχη αυξάνουν.

Η παράταση αξιόπλοου του Αγία Ζώνη για δύο μήνες από τη λήξη της (27 Ιουλίου 2017), που είχε εκδώσει η Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων, είναι η κλασική τακτική που ακολουθείται από την συγκεκριμένη υπηρεσία μετά από πολιτική παρέμβαση υπέρ της πλοιοκτήτριας εταιρείας. Πίσω από αυτό το πιστοποιητικό κρύβουν τις ευθύνες τους και οι λιμενάρχες, που δίνουν απόπλου σε τέτοια πλοία. Μετά φυσικά από «τηλέφωνο» της προϊστάμενης πολιτικής αρχής.

Με άλλα λόγια, το συγκεκριμένο πλοίο ήταν αξιόπλοο όχι γιατί κάποιες υπηρεσίες ολιγώρησαν, ή δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους, αλλά γιατί είχε πολιτική κάλυψη στο ανώτατο επίπεδο. Μόνο έτσι τα λιμεναρχεία και οι υπηρεσίες του υπουργείου, μπορούν να κάνουν και δυστυχώς κάνουν τα στραβά μάτια. Τα υπόλοιπα είναι για ανόητους.

Εκτός κι αν πιστεύει κανείς ότι στελέχη της Επιθεώρησης ήταν τόσο ανόητα ώστε να εκτεθούν προς το συμφέρον ενός μικρού σε οικονομική επιφάνεια πλοιοκτήτη, ο οποίος με τη σειρά του είχε τέτοια δύναμη για να εξασφαλίσει την «αδιαφορία» όλων των λιμεναρχών με τους οποίους ήρθε σε επαφή. Ποιόν κοροϊδεύουν;

Η Επιθεώρηση δεν θα εξέδιδε ποτέ δίμηνη παράταση αξιοπλοΐας αν δεν είχε πάρει πολιτική εντολή. Τελεία και Παύλα. Ούτε θα βρισκόταν λιμενάρχης να κάνει τα στραβά μάτια και μάλιστα σε τέτοιον βαθμό, αν δεν είχαν πέσει «τηλέφωνα» από τους πολιτικούς προϊσταμένους. Τώρα αν επωφελήθηκαν από αυτή την πολιτική κάλυψη και υπηρεσιακοί παράγοντες για να πάρουν μερίδιο από την κομπίνα, αυτό είναι άλλο θέμα και δεν το γνωρίζω.

Αν λοιπόν το συγκεκριμένο πλοίο και το φορτίο του έπλεαν υπό πολιτική κάλυψη, που φαίνεται να είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο, τότε εξηγείται και η ολιγωρία των υπουργών της κυβέρνησης. Πώς είναι δυνατόν, σε ποιο κράτος του κόσμου, θα βυθιζόταν πλοίο και η αντιμετώπιση του ναυαγίου θα ξεκινούσε μέρες μετά; Μόνο σε ενεργή πολεμική ζώνη γίνονται τέτοια πράγματα. Όσο μπάχαλο κι αν είναι το κράτος και οι υπηρεσίες του, δεν εξηγείται η ολιγωρία.

Όταν γίνεται ένα ναυάγιο, το πρώτο πράγμα που κάνουν οι λιμενικές αρχές είναι να φροντίσουν για την τοποθέτηση φραγμάτων περιορισμού της ρύπανσης. Το πρώτο πράγμα. Κι αυτό το κάνουν προληπτικά. Ανεξάρτητα από το αν το συγκεκριμένο πλοίο που βυθίστηκε φέρει φορτίο πετρελαίου, ή όχι. Είναι στάνταρ πρακτική και γίνεται μέσα στις πρώτες ώρες του ναυαγίου. Χωρίς καμιά καθυστέρηση.

Στην περίπτωση του Αγία Ζώνη δεν έγινε. Γιατί; Πάντως όχι λόγω καιρικών συνθηκών, οι οποίες ήταν ευνοϊκότατες για άμεση δράση. Ποιος έχει την πρώτη και κύρια ευθύνη; Πάλι ο οικείος λιμενάρχης. Εκτός κι αν το λιμεναρχείο δεν διέθετε τα κατάλληλα φράγματα. Μια υπόθεση πού δεν με ξενίζει αν σκεφτούμε σε τι κατάσταση έχουν οδηγήσει τις κρατικές υπηρεσίες οι κατοχικές κυβερνήσεις, που υλοποιούν τις επιταγές των δανειστών.

Αν ισχύει κάτι τέτοιο, γιατί δεν έγιναν οι κατάλληλες ενέργειες να συνδράμουν ιδιωτικοί φορείς; Γιατί αδιαφόρησε τόσο πολύ και για τόσες μέρες η κυβέρνηση με πρώτο το Υπουργείο Ναυτιλίας;

Πολύ φοβάμαι ότι οι λόγοι είναι πολύ χειρότεροι από το να χρεώσει κανείς την όλη υπόθεση απλά στην αδιαφορία και το μπάχαλο. Η περιοχή στην οποία έγινε το ναυάγιο προσφέρεται για λαθρομεταγγίσεις πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο. Χρόνια τώρα.

Αν επί παραδείγματι – υπόθεση εργασίας κάνουμε – το συγκεκριμένο πλοίο φόρτωσε πετρέλαιο από το διυλιστήριο, χωρίς συγκεκριμένο προορισμό. Ύστερα πλέει στην περιοχή όπου τελικά βυθίστηκε, αφού πρώτα μεταφόρτωσε λαθραία εν πλω τον κύριο όγκο του φορτίου του. Ύστερα βυθίζεται σκόπιμα με σκοπό να διεκδικηθεί η αποζημίωση από την ασφάλιση του φορτίου, η οποία απ’ ότι μαθαίνω δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη.

Ποια καλύτερη απόδειξη του φορτίου από την πετρελαιοκηλίδα που διανύει χιλιόμετρα καταστρέφοντας τα πάντα; Άντε να αποδείξει κανείς ότι το συγκεκριμένο πλοίο πριν βυθιστεί είχε λαθρομεταγγίσει το κύριο μέρος του φορτίου του. Φυσικά με το αζημίωτο.

Μήπως αυτός είναι ο αληθινός λόγος της ολιγωρίας και της καταστροφής; Μήπως γι’ αυτό δεν επενέβη κανείς τις πρώτες ώρες του ναυαγίου ώστε να περιοριστεί δραστικά η πετρελαιοκηλίδα, ώστε να μην μπορεί κανείς – ούτε καν η ασφαλιστική – να αμφισβητήσει την αποζημίωση από την καταστροφή του φορτίου;

Εκτός κι αν ήταν δολιοφθορά. Ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε κυκλώματα. Κάτι που πολύ εύκολα διαπιστώνεται αν εξεταστεί το κουφάρι του ναυαγίου. Απ’ ότι μαθαίνω βρίσκεται σε βάθη που δεν κάνουν μια τέτοια εξέταση απαγορευτική.

Όλα αυτά φυσικά δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς πολιτική κάλυψη και χωρίς εμπλοκή των διυλιστηρίων, των λιμεναρχείων και των τελωνειακών αρχών. Πολύ φοβόμαστε ότι η όλη υπόθεση στήθηκε για μια απάτη αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, που θα μοιράζονταν ανάμεσα στον πλοιοκτήτη κι όποιον άλλον πιθανά κρύβεται πίσω του, αλλά και τους πολιτικούς του μνημονίου.

Και το λέω αυτό γιατί μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι ο συγκεκριμένος πλοιοκτήτης είχε τέτοια οικονομική και πολιτική επιφάνεια, ώστε να τα σκαρώσει όλα μόνος του. Προφανώς έγινε σε συνεργασία με άλλους γνωστούς και μη εξαιρετέους μαφιόζους εφοπλιστές που έχουν κάνει περιουσίες με τέτοιου είδους ενέργειες εντός και εκτός χωρικών υδάτων της Ελλάδας. Ούτε βέβαια μπορώ να φανταστώ ότι μια τέτοια απάτη έγινε εν αγνοία των εταίρων της αντιπολίτευσης, η οποία εντελώς τυχαία τηρεί για όλα αυτά σιγήν ιχθύος.

Αν νομίζετε ότι αυτά δεν γίνονται κι ότι οι πολιτικοί μας δεν είναι τόσο αδίστακτοι, τόσο πρόθυμοι και τόσο ικανοί για τέτοιες απάτες με τόσο καταστροφικές συνέπειες, τότε, λυπάμαι, αλλά είστε επικίνδυνα αφελείς. Όπως και να έχει, οι επαγγελματίες που έχουν πληγεί απ΄ όλα τούτα, αλλά κι όσοι πολίτες έχουν έννομο συμφέρον, δεν έχουν παρά να στραφούν δικαστικά εναντίον όχι μόνο της πλοιοκτήτριας εταιρείας, αλλά κι εναντίον αρμόδιων λιμενικών και τελωνειακών αρχών, δηλαδή των λιμεναρχών και τελωναρχών, που δεν έκαναν – ως όφειλαν – τη δουλειά τους.

Προσωπικά εκτιμώ ότι μάλλον κανένας απ’ όλους αυτούς δεν έδρασε από μόνος του και με κίνητρο απλά το δικό του προσωπικό συμφέρον. Αδράνησαν, ή αδιαφόρησαν – κατά πώς δείχνουν τα γεγονότα – μετά από πολιτική εντολή.

Επειδή όμως ο απλός πολίτης δεν μπορεί να στραφεί εναντίον υπουργών και κυβέρνησης λόγω της προστασίας που τους παρέχει ο νόμος – η οποία απέκτησε και συνταγματική ισχύ το 2001 με την αναθεώρηση Βενιζέλου – μπορεί να στραφεί κατά παντός άλλου υπευθύνου και να τον κυνηγήσει ανελέητα. Ειδικά όταν πρόκειται για αξιωματούχο, ο οποίος δεν τιμά τη στολή και τη θέση του. Εδώ το «εκτελούσα εντολές» δεν μετρά και κανείς δεν μπορεί να αποφύγει την αστική και ποινική ευθύνη με την επίκλησή του.

Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Γενικός Γραμματέας του Ε.ΠΑ.Μ.

Πηγή: dimitriskazakis.blogspot.gr