Μεθοδεύουν «Αριστερή παρένθεση»;

του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου

Η συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου έφτασε στο τέλος της λίγες μέρες πριν εκπνεύσει το 2014. Κάπου ανάμεσα στο «βγαίνουμε από τα μνημόνια» και το «η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία», επιταχύνθηκε η διαδικασία της προεδρικής εκλογής και η πτώση της κυβέρνησης. Δεν ήταν βέβαια η πρώτη φορά που οι Σαμαράς και Βενιζέλος άλλα έλεγαν κι άλλα έκαναν. Όμως, ποιοι ήταν οι λόγοι που τους ώθησαν να εγκαταλείψουν δύο μήνες νωρίτερα τους κυβερνητικούς θώκους; Τι σχέση έχει η επίσπευση των εκλογών με τα σενάρια για την επόμενη μέρα; Ποιοι ελπίζουν στο σενάριο της «αριστερής παρένθεσης»;

Ο σκόπελος της προεδρικής εκλογής ήταν ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος του Σαμαρά και του Βενιζέλου ήδη από πριν από τις ευρωεκλογές. Οι εκβιασμοί διαφόρων ειδών προς τους βουλευτές, που εκτυλίχθηκαν όλο το καλοκαίρι, και η καταστροφολογία για τα δεινά που...
θα έπλητταν τη χώρα σε περίπτωση που δεν συνέχιζε το βίο της η κυβέρνηση Σαμαρά, δεν ήταν αρκετά για να βρει ο Σαμαράς τους 180 «πρόθυμους». Χρειάζονταν κι ένα θετικό πρόταγμα για να πειστούν οι βουλευτές να ψηφίσουν για την παράταση ζωής της συγκυβέρνησης.

Απολείπειν ο θεός Αντώνιον

Ήδη από το Σεπτέμβρη, ο Σαμαράς ζητούσε από την τρόικα μια ανάσα που θα του έδινε παράταση ζωής, ένα διακανονισμό που θα του επέτρεπε να εμφανίσει ως πειστικό το σενάριο της «εξόδου από τα μνημόνια», όπως υπόσχονταν στο φιλοθεάμον κοινό ήδη από το καλοκαίρι το κυβερνητικό περιβάλλον και τα πρόθυμα ΜΜΕ. Μια δυνατότητα να παρουσιάσει ότι όποιος υπερψηφίσει τον προτεινόμενο για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ψηφίζει την πορεία της χώρας προς τη σταθερότητα και την… ανάκαμψη. Αμ δε! Οι δανειστές ζητούσαν κι άλλα μέτρα, και μάλιστα προσυμφωνημένα. Νέα σκληρά μέτρα που θα καλούνταν να νομοθετήσει η κυβέρνηση αμέσως μετά την προεδρική εκλογή, και που κάθε άλλο παρά θα «έδιωχναν το ΔΝΤ από τη χώρα», όπως λεοντάριζε μερικούς μήνες πριν ο πρωθυπουργός.

Παρά τις ελπίδες που είχε καλλιεργήσει για την επίσκεψη στη Μέρκελ, ο Σαμαράς αντί να πάρει το χρίσμα του «εκλεκτού», εισέπραξε ψυχρολουσία. Αντιμετωπίστηκε σαν να ήταν πρωθυπουργός μιας χρήσεως… Λέγεται ότι μετά την επιστροφή του από το Βερολίνο, ο Σαμαράς ήταν ιδιαίτερα προβληματισμένος, κλεινόταν για πολλές ώρες μόνος στο γραφείο του και η συμπεριφορά του ήταν απότομη ακόμη και στους πιο στενούς του συνεργάτες.

Την ίδια ώρα, είχαν ήδη αρχίσει να φουντώνουν τα σενάρια για την αντικατάστασή του, πριν ή μετά την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Εντός της ΝΔ υπάρχουν δελφίνοι, δεν το έκρυψαν ποτέ: Η παραίτηση του Α. Ψυχάρη και οι διεργασίες γύρω από την ανασυγκρότηση της κεντροδεξιάς, με την πίεση για «κυβέρνηση εθνικής ενότητας». Οι κινήσεις της οικογένειας Μητσοτάκη. Η εμμονή του Πάνου Κομμένου να κάνει ανοίγματα προς το καραμανλικό περιβάλλον και να πιέζει για την ανασυγκρότηση της δεξιάς παράταξης χωρίς τον Σαμαρά.

Ήταν εμφανές ότι οι σχεδιασμοί διαφόρων κέντρων είχαν ξεπεράσει πλέον το ερώτημα της επόμενης μέρας των εκλογών και είχαν φτάσει στη συζήτηση για την πιθανότητα εκλογής  Προέδρου με μια άλλη κυβέρνηση, χωρίς τον Σαμαρά πρωθυπουργό – κατά το πρότυπο του «ανακτορικού πραξικοπήματος» που εν μια νυκτί οδήγησε στην αντικατάσταση του Γιώργου Παπανδρέου από τον «τεχνοκράτη» Λουκά Παπαδήμο. Ανεξάρτητα από το αν τελικά θα ευοδώνονταν ή όχι, αυτοί οι σχεδιασμοί απειλούσαν ευθέως τον Α. Σαμαρά, ο οποίος δεν έχει κανένα σκοπό να αποσυρθεί από την προεδρία της ΝΔ. Αυτό εννοούσε μάλλον και ο Κώστας Καραμανλής όταν, στο γεύμα που είχαν οι δύο τους στο Χίλτον, συμβούλευσε τον διάδοχό του ότι «η εκκρεμότητα σε αυτές τις περιπτώσεις βλάπτει».

Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετώπιζε και το ΠΑΣΟΚ. Με τον Γ. Παπανδρέου να μαζεύει στελέχη στο νέο του κόμμα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήθελε να προλάβει τις εξελίξεις, γνωρίζοντας ότι μια κίνηση αιφνιδιασμού δεν θα άφηνε χρόνο στον… εσωκομματικό αντίπαλο να ξεδιπλώσει όλες τις κινήσεις του. Ο Ε. Βενιζέλος έκανε ό,τι μπορούσε περισσότερο για να μην ανακοινωθεί το κόμμα του πρώην πρωθυπουργού, που απειλεί να τον πετάξει εντελώς έξω από το πολιτικό παιχνίδι!

Η επιτάχυνση και της ημερομηνίας των εκλογών, με μια προεκλογική περίοδο μόλις 20 ημερών, βάζει προσκόμματα στις φιλοδοξίες δελφίνων και νέων κομμάτων, και διευκολύνει τον βασικό στόχο, που είναι το ψαλίδισμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι εκλογές-εξπρές και τα σενάρια της επόμενης μέρας

Σε μια τόσο μικρή προεκλογική περίοδο, τα συστημικά μήντια που στηρίζουν τον Σαμαρά μπορούν, με απόλυτα ελεγχόμενο τρόπο, να παίξουν με μεγάλη επιτυχία το «εσχατολογικό σενάριο». Οι οιμωγές για το χρηματιστήριο που πέφτει, ο φόβος πιστωτικού επεισοδίου, ο μπαμπούλας των «αγορών», οι τερατολογίες για το τι θα συμβεί αν ο ΣΥΡΙΖΑ σχηματίσει κυβέρνηση, παίζουν κάθε μέρα σε prime time. Δεν πρόλαβε να μπει η νέα χρονιά και η Societe Generale κατονόμασε ενδεχόμενη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ως έναν από τους «κινδύνους» για τις αγορές το 2015, με όλο τον εγχώριο Τύπο να αναπαράγει την είδηση. Ταυτόχρονα, τα στελέχη της ΝΔ και τα συστημικά ΜΜΕ προσπαθούν να δημιουργήσουν μια μαγική εικόνα της συγκυβέρνησης που «θα μας έβγαζε από τα μνημόνια» για να «μην πάνε χαμένες τόσες θυσίες του ελληνικού λαού»!

Στόχος είναι ο εκφοβισμός των ψηφοφόρων ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να μη σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση και η διαφορά από τη ΝΔ να είναι τέτοια που να επιτρέπει την επάνοδό της στην κυβερνητική εξουσία σε σύντομο χρονικό διάστημα. «Μπορεί ακόμα και μέσα στο 2015 να ξαναγίνουν εκλογές και να είμαστε πάλι πρώτο κόμμα» έχει αναφέρει σε στενούς συνεργάτες του ο Α. Σαμαράς.

Το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης», βέβαια, βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη όλων των κέντρων εντός της ΝΔ. Είτε εκείνων που θα ήθελαν ο ΣΥΡΙΖΑ να αναγκαστεί να εγκαταλείψει την κυβέρνηση εν μέσω μιας κατάστασης «ανωμαλίας», ώστε να ευοδωθούν σενάρια ακροδεξιάς ανασύνθεσης μιας κυβερνώσας Δεξιάς, είτε των κέντρων που δίνουν βάρος στην ανασυγκρότηση της κεντροδεξιάς ως επόμενης κυβερνητικής δύναμης. Τα κέντρα αυτά έχουν και τους αντίστοιχους «δελφίνους»…

Παρότι αντικειμενικά είναι πολύ δύσκολο, ο Α. Σαμαράς συνεχίζει να πιστεύει ότι θα παραμείνει πρόεδρος της ΝΔ και μετά τις εκλογές και θα κάνει τα πάντα για να το πετύχει. Άλλωστε, γνωρίζει καλά τους «αντιπάλους» του… Από τον Κ. Καραμανλή μάλλον δεν έχει να φοβάται κάτι, καθώς ο πρώην πρωθυπουργός δεν πρόκειται να θελήσει σύντομα να αναλάβει ρόλο εντός της ΝΔ. Ο Μ. Βορίδης δεν διαθέτει στήριξη στον κομματικό μηχανισμό, πέραν από αυτήν που του έχει προσφέρει ο ίδιος ο Σαμαράς. Απέναντι στην οικογένεια Μητσοτάκη έχει ένα ισχυρό χαρτί: όχι μόνο το γεγονός ότι έχει ήδη κερδίσει με διαφορά την Ντόρα Μπακογιάννη στην προηγούμενη εκλογή, αλλά και κάποιες εξωχώριες εταιρείες που ανήκουν από κοινού στην οικογένεια Μητσοτάκη και σε στενό συγγενικό πρόσωπο αρχηγού μικρότερου κόμματος της δεξιάς. Πληροφορίες λένε ότι οι λογαριασμοί αυτοί, με το ύψος των χρημάτων που έχουν μέσα, μπορούν να δημιουργήσουν σκάνδαλο παρόμοιο με αυτό του Καρατζαφέρη…

Το μεγάλο ερώτημα, και καθοριστικό για την πορεία των μετεκλογικών εξελίξεων, είναι ποια θα είναι η εμπλοκή των δανειστών, και ιδίως της Γερμανίας, σε αυτή την υπόθεση. Είναι η Μέρκελ τόσο σίγουρη για την πορεία της ΕΕ όσο ήθελε να δείξει όταν οι εκπρόσωποί της στο Παρίσι δήλωναν στον Γκ. Χαρδούβελη ότι δεν τους νοιάζει ποιος θα είναι κυβέρνηση στην Ελλάδα, αρκεί να πάρουν πίσω τα λεφτά τους; Σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση γεμάτη αβεβαιότητα, με την επιτήρηση και τις πολιτικές λιτότητας να επιβάλλονται σε όλες τις χώρες μέσω του μόνιμου μηχανισμού επιτήρησης και με την οργή των λαών να αυξάνεται, μήπως το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» στην Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει για συνετισμό άλλων χωρών;

Οι δανειστές έχουν ήδη φροντίσει στις 28 Φεβρουάριου να λήγει η παράταση του υπάρχοντος Μνημονίου και της συνακόλουθης χρηματοδότησης. Όποια κι αν είναι η κυβέρνηση που θα προκόψει από τις κάλπες, πολύ σύντομα θα βρεθεί μπροστά στο δίλημμα: θα συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις των πιστωτών; Κι αν όχι, πώς θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ρευστότητας; Η Γερμανία, μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται πρόθυμη να κάνει παραχωρήσεις ή να διαπραγματευτεί καλύτερους όρους για τη χρηματοδότηση της χώρας ή το κούρεμα του χρέους. Ίσως προτιμήσει να «τιμωρήσει» με κόψιμο της χρηματοδότησης και δημιουργία συνθηκών οικονομικής ασφυξίας στη χώρα, προκειμένου να στείλει μήνυμα σε όλους τους λαούς της ΕΕ ότι η πρόσδεση στους μηχανισμούς επιτήρησης και στο άρμα της Γερμανίας είναι μονόδρομος. Κι ότι δεν υπάρχει ούτε άλλη πολιτική, ούτε άλλη εναλλακτική πρόταση, όπως θέλει να παρουσιάσει ο ΣΥΡΙΖΑ, το Podemos ή άλλα αριστερά κόμματα και κινήματα στην Ευρώπη.

Από ποιον κινδυνεύει τελικά η χώρα;

Μπορεί ο κίνδυνος του bank run να φορτώνεται στην… «απειλή» του ΣΥΡΙΖΑ, όμως η αλήθεια είναι ότι από αλλού ενορχηστρώνεται. Και οι ενορχηστρωτές δεν είναι άλλοι από τους ίδιους τους υποστηρικτές (και χρηματοδότες) του Σαμαρά. Μεγάλα ονόματα του επιχειρηματικού κόσμου, γνωστά για τις διασυνδέσεις τους με τη ΝΔ του Σαμαρά από τη μέρα της προκήρυξης των εκλογών έχουν μεταφέρει κεφάλαια στο εξωτερικό. Δεν είναι οι μικροκαταθέτες που σηκώνουν τα χρήματά τους από το φόβο του ΣΥΡΙΖΑ, είναι οι μεγαλοκαταθέτες με… εντολή Σαμαρά. Το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» απαιτεί και την έλλειψη ρευστότητας στις τράπεζες, αμέσως μετά τις εκλογές…

Μόλις πρόσφατα επιβεβαιώθηκε, άλλωστε, από τα πλέον επίσημα χείλη, ότι παρόμοια φυγή κεφαλαίων πραγματοποιήθηκε και μεταξύ Μαΐου-Ιουνίου 2012, μόνο που τότε κρυβόταν (με τη βοήθεια της ΕΕ) για να εμφανιστεί εντέχνως σε περίπτωση που θα κέρδιζε εκείνες τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η αριστερή παρένθεση και το κόμμα-μπαλαντέρ

Η προσπάθεια να μην εκλεγεί με αυτοδυναμία ο ΣΥΡΙΖΑ, και άρα να διευκολυνθούν τα σενάρια της «αριστερής παρένθεσης» αφορά και όλα τα μικρότερα κόμματα που συνωστίζονται για να αποτελέσουν κυβερνητικούς εταίρους – περίπου στο ρόλο που έπαιξε η ΔΗΜΑΡ στην τρικομματική κυβέρνηση.

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκαστεί να συγκυβερνήσει με το Ποτάμι, με τους ΑΝΕΛΛ, ή ακόμη χειρότερα με το νέο κόμμα Παπανδρέου, είναι προφανές ότι αυτό θα αποτελεί ένα σοβαρό αποκούμπι του συστήματος, τόσο για να προασπίσει τα συμφέροντα του, όσο και για να μπορεί να ρίξει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σε πρόσφορο χρόνο. Μπορεί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να έχουν αναφέρει σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους ότι «αν υπάρξει συνεργασία με το “Ποτάμι” του Θεοδωράκη, το 80% των στελεχών θα αποχωρήσει από το, κόμμα», όμως από τα λόγια στην πράξη υπάρχει μεγάλη απόσταση, ειδικά αν το διακύβευμα είναι οι κυβερνητικές καρέκλες. Πόσο μάλλον όταν θα υπάρχει ο εκβιασμός ότι η προσφυγή σε δεύτερες εκλογές είναι «αδύνατη», καθώς τα ταμειακά διαθέσιμα δεν επαρκούν πέραν του τέλους του Φλεβάρη…

Η υλοποίηση του σεναρίου της «αριστερής παρένθεσης» δεν αποκλείεται να υλοποιηθεί για λογαριασμό του συστήματος, ακόμα και με τη «βοήθεια» διαφόρων υποψηφίων βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που, αν εκλεγούν, πιθανά να αποτελέσουν τον Δούρειο ίππο. Αυτή είναι μία από τις αιτίες που προκαλούν εντάσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την έγκριση των υποψηφιοτήτων. Πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι το «ξεσκόνισμα» των ονομάτων των «συνεργαζόμενων» υποψηφίων από τον στενό συνεργάτη του Α. Τσίπρα Νίκο Παππά δεν είναι αρκετό σε αυτή την κατεύθυνση.

Θα υπάρξει «αριστερή παρένθεση»;

Όλες οι μπλόφες έχουν και τα ρίσκα τους. Καταρχάς δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι Α. Σαμαράς και Ε. Βενιζέλος θα μπορέσουν να διασωθούν εντός των κομμάτων τους. Οι καταγγελίες περί χρηματισμού βουλευτών για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ακόμη κι αν μπήκαν στο αρχείο, δημιούργησαν σκιές γύρω από το όνομα του Α. Σαμαρά, που είναι δύσκολο να ξεπεραστούν. Για τον Ε. Βενιζέλο τα πράγματα είναι εξίσου δύσκολα, αφού πέραν της εσωκομματικής αμφισβήτησης, θα έχει να διαχειριστεί και τα χαμηλότερα ποσοστά -αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις- που θα έχει λάβει το Π ΑΣΟΚ από την ίδρυσή του.

Από την άλλη πάλι, από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, θα έχει και το μαχαίρι και το πεπόνι. Το αν θα υπάρξει ή όχι αριστερή παρένθεση έχει να κάνει με το πώς θα χρησιμοποιήσει τα «όπλα» του. Το μεγαλύτερο όπλο του ΣΥΡΙΖΑ είναι το πρόγραμμά του. Αν προχωρήσει στην κατάργηση μιας σειράς άδικων φόρων, αν επαναφέρει τον κατώτατο μισθό, αν δώσει σε τμήμα των συνταξιούχων τη 13η σύνταξη, αν ακυρώσει τους μνημονιακούς νόμους. Αν εξασφαλίσει περίθαλψη για όλους τους ανασφάλιστους και άπορους πολίτες, αν προχωρήσει στον εκδημοκρατισμό της χώρας και τσακίσει τα δείγματα παραβατικότητας και αυταρχισμού του κρατικού μηχανισμού. Τότε θα έχει μεγάλο τμήμα του λαού με το μέρος του και θα μπορεί να αντισταθεί στις πιέσεις των δανειστών. Στην περίπτωση δε που αποφασίσει, όπως ήδη έχει εξαγγείλει, να χτυπήσει τη διαπλοκή και όσους λεηλάτησαν τη δημοσία περιουσία τα τελευταία χρόνια και παράλληλα να προχωρήσει σε μια παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με γνώμονα τα συμφέροντα του εργαζόμενου λαού, τότε θα έχει κερδίσει το μεγάλο στοίχημα. Τότε θα αποκτήσει το δικαίωμα να καλέσει τον λαό να τον στηρίξει και να αντισταθεί μαζί του στους εκβιασμούς της Μέρκελ. Σε κάθε άλλη περίπτωση, θα σκύψει το κεφάλι και θα ακολουθήσει την πορεία των προκατόχων του…

από το «Unfollow» μέσω του «Βαθύ Κόκκινο»