Η Τουρκία παίζει, η Ελλάδα πληρώνει

του Δημήτρη Μηλάκα

Όσο οι μέρες περνούν και ο καιρός βελτιώνεται, ώστε να επιτρέπει την ευκολότερη πρόσβαση των πλοιαρίων που μεταφέρουν μετανάστες και πρόσφυγες από τις ακτές της Τουρκίας στα ελληνικά νησιά, τόσο μεγαλώνει η αγωνία της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς θα φανεί στην πράξη η αποτελεσματικότητα της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας για τον περιορισμό της ροής.

Η ελληνική κυβέρνηση (όπως και οι Ευρωπαίοι εταίροι) έχει την απόλυτη βεβαιότητα ότι το «κλειδί» για τον έλεγχο της διακίνησης βρίσκεται στην Άγκυρα. Η βάσιμη ανησυχία της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η Αγκυρα θα εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί αυτό το «κλειδί» αφήνοντας ελεύθερη τη ροή προκειμένου να ασκεί πιέσεις στην Ελλάδα (για διμερή ζητήματα), αλλά και στους Ευρωπαίους για ευρύτερες επιδιώξεις της.

Τις τελευταίες μέρες δύο γεγονότα που σχετίζονται με τριβές των σχέσεων της Τουρκίας με ισχυρούς «παίκτες», τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, πολλαπλασίασαν τις ανησυχίες της Αθήνας, καθώς....
κυβερνητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η αντίδραση της Τουρκίας θα σχετίζεται και με την «απελευθέρωση» των μεταναστευτικών / προσφυγικών ροών.

Πόρτα από τις ΗΠΑ

Η απαξία με την οποία αντιμετώπισε η αμερικανική ηγεσία την επίσκεψη (για να εγκαινιάσει ένα τζαμί) Ερντογάν στις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την ταξιδιωτική οδηγία - εντολή να φύγουν αμέσως από την Τουρκία Αμερικανοί πολίτες και οι οικογένειές τους, επιβεβαίωσαν το χείριστο επίπεδο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην ισχυρή, όπως χαρακτηρίζεται, προειδοποίηση προς τους Αμερικανούς πολίτες λόγω των τρομοκρατικών απειλών που υπάρχουν σε όλη την Τουρκία έδωσε εντολή για απομάκρυνση των μελών των οικογενειών του προσωπικού των αμερικανικών προξενείων στα Άδανα και τη Σμύρνη.

Η δικαιολογία που δόθηκε για την ταξιδιωτική προειδοποίηση είναι το γεγονός ότι Αμερικανοί και ξένοι τουρίστες έχουν γίνει στόχος εγχώριων και διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οι πολίτες καλούνται να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση και να μην επισκέπτονται έναν μεγάλο αριθμό τουρκικών επαρχιών, ιδιαίτερα όσες γειτνιάζουν με τη Συρία.

Ο λόγος των τριβών στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις έχει άμεση σχέση με την προσφυγική κρίση: Η Άγκυρα πιέζει για τη μη δημιουργία κουρδικού κράτους ως αποτέλεσμα των διευθετήσεων στη Συρία. Από την άλλη πλευρά οι Αμερικανοί θεωρούν τη δημιουργία ισχυρού - βιώσιμου κουρδικού κράτους βασική παράμετρο της πολιτικής τους στην περιοχή. Απέναντι σε αυτήν την προοπτική η Άγκυρα αντέδρασε και συνεχίζει να αντιδρά με όλα τα μέσα. Και με την υποβοήθηση της προσφυγικής ροής προς την Ευρώπη.

Τσαμπουκάς στη Γερμανία

Η Άγκυρα, επιχειρώντας να παζαρέψει, δεν διστάζει να οξύνει τις σχέσεις ακόμη και με τη Γερμανία. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον πρεσβευτή της Γερμανίας, και μάλιστα δύο φορές, προκειμένου να διαμαρτυρηθεί σχετικά με μια σατιρική εκπομπή στον γερμανικό τηλεοπτικό σταθμό NDR. Στην εν λόγω εκπομπή είχε μεταδοθεί ένα τραγούδι διάρκειας δύο λεπτών που σατίριζε τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η απάντηση των Γερμανών, μέσω των οργάνων της Ε.Ε., δόθηκε δημοσίως: «Η κίνηση αυτή δεν μοιάζει να ευθυγραμμίζεται με την υποστήριξη της ελευθερίας του Τύπου και της ελευθερίας της έκφρασης, που είναι αξίες τις οποίες η Ε.Ε. υποστηρίζει πολύ» δήλωσε κατά την καθημερινή ενημέρωση των δημοσιογράφων η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μίνα Αντρέεβα. Η εκπρόσωπος πρόσθεσε πως ο επικεφαλής της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ «πιστεύει πως αυτό απομακρύνει μάλλον την Τουρκία από την Ε.Ε. παρά τη φέρνει πιο κοντά μας». Στο ίδιο ακριβώς μήκος κύματος κινήθηκε και η εκπρόσωπος της Μέρκελ, η οποία κοφτά είπε ότι το Βερολίνο θεωρεί το θέμα λήξαν και δεν το ξανασυζητάει.

Δεδομένων των πιο πάνω, που υποδηλώνουν τη νευρικότητα της Άγκυρας, κυβερνητικοί παράγοντες δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την πιθανότητα όλη αυτή η ένταση να βρει διέξοδο εκτόνωσης στην Ελλάδα, καθώς η χώρα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση και αδυναμία.

Την ελληνική αδυναμία εκμεταλλεύονται ήδη σύμμαχοι και εταίροι, καθώς αυτήν ακριβώς την περίοδο ασκούνται από ΗΠΑ και Γερμανία «κολοσσιαίες πιέσεις» στην ελληνική κυβέρνηση να αποδεχτεί τα τετελεσμένα στην υπόθεση της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Ο «συμβιβασμός» που προσφέρουν στην Αθήνα είναι να κρατήσει όποιο όνομα επιθυμεί για τις διμερείς σχέσεις με αυτό το κράτος αίροντας ενστάσεις και επιφυλάξεις για την ενσωμάτωσή του στους διεθνείς οργανισμούς και συμμαχίες με τη συνταγματική του ονομασία.

Το μάρμαρο...

Ταυτόχρονα και παράλληλα με τις πιέσεις των «συμμάχων» για την υπόθεση της ονομασίας της ΠΓΔΜ έχουν κορυφωθεί αυτήν ακριβώς την περίοδο και οι τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο, οι οποίες θα πρέπει να σημειώσουμε ότι εκδηλώνονται υπό την ανοχή των εταίρων της Ελλάδας.

Αποκαλυπτική των πάγιων και αναλλοίωτων τουρκικών επιδιώξεων ήταν η πρόσφατη συζήτηση στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ για τον καθορισμό της αποστολής της συμμαχίας για τον περιορισμό (υποτίθεται) των προσφυγικών ροών. Ταυτόχρονα με συνεχείς Notam η Άγκυρα υπενθύμισε τις απόψεις της για συνδιαχείριση του Αιγαίου και για τη μη ύπαρξη δικαιώματος σε ΑΟΖ ελληνικών νησιών όπως το Καστελόριζο.

Το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με την εκτίμηση – και ανησυχία – που διατυπώνουν αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό αν η Τουρκία θα συνεργαστεί για τη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. Στην πιθανή περίπτωση που η Άγκυρα συνεχίζει να «παίζει» με τη δυνατότητά της να αυξομειώνει τις προσφυγικές ροές, η Αθήνα θα πρέπει να προετοιμάζεται για ακόμη χειρότερες μέρες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

από το «ΠΟΝΤΙΚΙ»